Thời tiết những ngày gần đây luôn ở ngưỡng 40 độ C khiến cho máy tính của bạn lúc nào cũng nóng ran khi sử dụng. Khi hoạt động liên tục, hết công suất, nguy cơ máy tính bị cháy nổ là rất cao. Một trong những cách "giải nhiệt" laptop hiệu quả đó là làm mát CPU. Để làm được điều này mới các bạn theo dõi bài viết hướng dẫn bôi keo tản nhiệt cho CPU đúng cách dưới đây.
Keo tản nhiệt trên laptop là phần keo bôi giữa phần tiếp xúc giữa CPU và quạt để lấp đầy các khoảng trống, khi đó, phần nhiệt tỏa ra sẽ đi qua quạt tản nhiệt giữ nhiệt độ của máy luôn ổn định. Thông thường, khi xuất xưởng, các bộ vi xử lý trên laptop đều đã có sẵn 1 lớp keo tản nhiệt. Tuy nhiên, qua một thời gian sử dụng, phần keo này sẽ bị khô, tạo ra các khe hở khiến cho việc tản nhiệt không còn hiệu quả nữa. Lúc này việc sơn lại lớp keo tản nhiệt là vô cùng cần thiết và được thực hiện theo các bước dưới đây:
1. Chọn keo tản nhiệt
Trên thị trường hiện nay có rất nhiều loại keo tản nhiệt cho laptop với nhiều mức giá khác nhau. Thông thường, người dùng chỉ cần sử dụng các loại keo như Xigmatek Freezing Point, Noctua NT-H1,...có khả năng tản nhiệt tốt mà giá thành chỉ dao động từ 100.000 - 200.000. Đối với dân đam mê công nghệ thì có thể tham khảo các giải pháp tản nhiệt cao cấp như IC Diamond có chứa tinh thể kim cương hay Indigo Extreme kim loại lỏng 100% để mang lại hiệu quả tản nhiệt tốt nhất.
2. Các bước tra keo tản nhiệt đúng cách cho CPU
Làm sạch bề mặt tiếp xúc
Sau một thời gian sử dụng, lớp keo cũ trên CPU sẽ bị khô và tạo thành các mảnh bám ngay trên bề mặt. Để làm sạch lớp keo này, người dùng cần chuẩn bị một chiếc khăn khô, không có lông nhúng một ít cồn y tế và lau nhẹ nhàng đến khi các vết bám hết hoàn toàn. Tuyệt đối không được sử dụng các dung dịch có chứa chất tẩy rửa, điều này sẽ khiến cho CPU của bạn chết tức khắc.
Bôi keo mới
Trước khi tiến hành bôi keo mới, người dùng cần phải lau khô CPU sau khi đã dùng cồn để làm sạch. Việc bôi keo mới đòi hỏi người dùng phải hết sức khéo léo bởi nó quyết định đến hiệu quả tản nhiệt. Nếu quá tay, keo tản nhiệt sẽ hạn chế sự tiếp xúc giữa CPU và quạt tản nhiệt. Còn ngược lại, nếu quá ít keo sẽ tạo nhiều khe hở khiến cho việc tản nhiệt sẽ không đạt hiệu quả. Khi đó, người dùng nên lấy một lượng keo vừa đủ (bằng 1 hạt đậu) và tản mỏng, đều trên bề mặt CPU.
Lưu ý, không nên dùng tay để tán keo vì nếu tay có quá nhiều mồ hôi sẽ làm giảm tính dẫn nhiệt của keo. Bạn có thể dùng thẻ sim cứng hoặc vật cứng (không sắc nhọn) để dàn mỏng keo theo mong muốn.
Sau khi đã hoàn thành việc bôi keo, bạn có thể lắp máy lại như cũ và chạy thử, chắc chắn bạn sẽ nhận thấy máy hoạt động mát hơn hẳn so với lúc trước. Còn nếu không thật sự tự tin, bạn có thể mang máy tính qua các cơ sở uy tín để các nhân viên kỹ thuật bảo trì, bảo dưỡng máy cho bạn.
Không có gì lạ khi máy tính để bàn và laptop quá nóng sau khi hoạt động ổn định trong một vài năm. Bộ tản nhiệt CPU kém không chỉ làm giảm tuổi thọ còn lại của PC mà việc điều chỉnh nhiệt sau đó cũng tác động tiêu cực đến hiệu suất. Thông thường, lỗi là do lớp keo tản nhiệt cũ giữa CPU và bộ làm mát đã bị khô.
Rất may, việc tra lại keo tản nhiệt CPU trong laptop hoặc máy tính để bàn không quá khó khăn. Hãy đọc bài viết sau để biết cách tra lại keo tản nhiệt CPU.
Các công cụ cần thiết để tra keo tản nhiệt
Tra keo tản nhiệt là một việc khá đơn giản và có thể được thực hiện bằng các công cụ có sẵn. Tuy nhiên, vì bạn đang làm việc với các linh kiện điện tử nhạy cảm có nguy cơ bị hư hỏng, vì vậy hãy đảm bảo luôn tuân theo các nguyên tắc an toàn được nêu chi tiết trong hướng dẫn này.
Các công cụ cần có bao gồm:
- Tuốc nơ vít.
- Dây đeo cổ tay chống tĩnh điện.
- Găng tay cao su nitrile (loại không có bột).
- Cồn isopropyl (độ tinh khiết từ 70% trở lên).
- Khăn lau ESD hoặc giấy lọc cà phê.
- Keo tản nhiệt.
Các bước tra lại keo tản nhiệt CPU
Bước 1: Tiếp cận khu vực đặt bộ làm mát CPU
Tham khảo hướng dẫn sử dụng đi kèm với máy tính để bàn hoặc laptop để tháo rời khung máy và tiếp cận vị trí bộ làm mát CPU. Đeo dây đeo cổ tay chống tĩnh điện và khi đảm bảo dây đã được nối đất. Trước khi tiếp tục, đừng quên tắt máy tính và ngắt kết nối tất cả các cáp nguồn.
Đây là một quá trình khá đơn giản đối với máy tính để bàn có case dạng tháp. Chỉ cần mở hết ốc vít để tháo tấm bảo vệ bên trái (khi nhìn từ phía trước), sau đó đặt case nằm nghiêng, tốt nhất là trên bàn làm việc, để thuận tiện cho việc thao tác.
Người dùng laptop nên tham khảo hướng dẫn sử dụng của nhà sản xuất để xác định chắc chắn vị trí của các vít và những mấu giữ phải được tháo ra trước khi tiếp cận phần bên trong. Điều này thay đổi rất nhiều tùy thuộc vào nhà sản xuất và model laptop đang sử dụng.
Một số MacBook và laptop Microsoft Surface nổi tiếng là khó mở. Bạn có thể tham khảo trang thông tin tuyệt vời này của iFixit:
//www.ifixit.com/laptop-repairabilityTrong trường hợp bạn không thể tìm thấy hướng dẫn sử dụng cho laptop cụ thể của mình, rất có thể iFixit sẽ có hướng dẫn tháo lắp cho laptop đó.
Bước 2: Tháo bộ làm mát CPU
Bộ làm mát CPU dành cho máy tính để bàn, thuộc loại làm mát bằng chất lỏng hoặc không khí, thường được gắn chặt vào CPU IHS bằng 4 con vít. Một số bộ làm mát CPU có thể liên quan đến giá đỡ bo mạch chủ không cố định và cần hướng dẫn xử lý đặc biệt. Bài viết khuyên bạn nên tham khảo hướng dẫn lắp ráp bộ làm mát CPU để tìm ra phương pháp tháo phù hợp.
Bộ làm mát laptop cũng liên quan đến số lượng và vị trí rất khác nhau của các vít cố định bộ tản nhiệt trên CPU. Tham khảo hướng dẫn sử dụng thích hợp hoặc kho lưu trữ thông tin sửa chữa laptop iFixit đã nói ở trên để biết các hướng dẫn chính xác liên quan đến model và sản phẩm laptop của bạn.
Bất kể bản chất của thiết bị là gì, hãy đảm bảo rằng bạn không cố gắng kéo bộ tản nhiệt CPU ra khỏi IHS. Bắt đầu bằng cách xoay nhẹ bộ làm mát. Điều này sẽ giúp việc lấy bộ làm mát ra khỏi IHS CPU sẽ dễ dàng hơn.
Không dùng lực quá mạnh nếu bạn cảm thấy bộ làm mát được gắn quá chặt. Trong trường hợp đó, hợp chất tản nhiệt có thể đã dính quá chắc vào IHS CPU. Dùng máy sấy thổi vào CPU sẽ giúp làm chảy lớp keo khô cứng.
Bước 3: Lau sạch phần keo tản nhiệt cũ
Đây là lý do bạn nên đeo găng tay cao su nitrile không có bột để bảo vệ da khỏi lớp keo nhiệt độc hại. Găng tay cũng bảo vệ khối IHS và CPU khỏi dầu từ ngón tay, có thể làm giảm khả năng dẫn nhiệt.
Chấm một ít cồn isopropyl (IPA) lên khăn lau ESD hoặc giấy lọc cà phê sạch và tiến hành lau keo tản nhiệt còn sót lại trên cả CPU IHS và khối đồng.
Đảm bảo rằng bạn không sử dụng khăn giấy hoặc vải thông thường, vì chúng có thể để lại xơ vải hoặc bụi. Khăn lau ESD hơi đắt tiền, nhưng chúng phù hợp nhất cho nhiệm vụ này. Giấy lọc cà phê là lựa chọn tốt thứ hai. Nó có thể không tốt bằng khăn ESD, nhưng ít nhất sẽ không làm cặn giấy sot lại trên các bề mặt đã làm sạch.
Tiếp tục lau keo tản nhiệt bằng khăn lau mới cho đến khi phần vải/giấy không còn dấu hiệu đổi màu. Nếu sử dụng IPA 99%, bạn không cần phải đợi quá lâu trước khi có thể tra lại keo tản nhiệt. Nồng độ IPA thấp hơn sẽ làm tăng thời gian chờ.
Chờ ít nhất năm phút nếu bạn đã sử dụng IPA có độ tinh khiết 70%.
Bước 4: Tra keo tản nhiệt mới
Lượng keo tản nhiệt thích hợp là một đề tài gây tranh cãi trong cộng đồng phần cứng PC. Nhưng có một quy tắc đơn giản đáng làm theo: Tránh bôi không hết diện tích của IHS CPU. Việc bôi keo tản nhiệt quá mỏng sẽ tạo ra các điểm nóng trên IHS, do đó dẫn đến việc làm mát dưới mức tối ưu.
Tuy nhiên, keo tản nhiệt thừa sẽ tự động bị loại bỏ khi bộ làm mát CPU được gắn vào. Đó không phải là vấn đề nếu bạn đang sử dụng loại không dẫn điện, vì vậy bạn nên cẩn trọng hơn khi bơm keo theo hình chữ thập, với các chấm nhỏ ở giữa các góc phần tư, như được hiển thị trong hình minh họa phía dưới.
Điều này đặc biệt đúng đối với các CPU như AMD Threadripper, vì thiết kế chiplet độc đáo của nó trải silicon trên một khu vực lớn hơn nhiều so với IHS. Mặt khác, khuôn silicon tạo nhiệt trong bộ vi xử lý Intel lại tập trung ở trung tâm và chỉ chiếm một phần nhỏ trong tổng diện tích bề mặt của IHS.
Tuy nhiên, cần cảnh báo nếu bạn phải sử dụng keo tản nhiệt dẫn điện. Trong trường hợp này, hãy tra keo thử và sau đó gắn bộ làm mát CPU. Tiếp theo, tháo bộ làm mát để kiểm tra độ che phủ tối ưu. Bắt đầu lại với việc điều chỉnh số lượng keo nếu bạn gặp phải tình trạng tràn hoặc thiếu keo, đồng thời lau sạch bề mặt giữa mỗi lần bôi thử keo.
Lặp lại quy trình này cho đến khi bạn tìm ra đúng lượng keo dán nhiệt cần thiết để có độ che phủ tối ưu. Thực hiện lần tra cuối cùng với lượng keo tản nhiệt phù hợp.
Bước 5: Gắn bộ làm mát CPU
Làm theo hướng dẫn được cung cấp trong tài liệu hướng dẫn để gắn bộ làm mát CPU vào IHS. Trong hầu hết các trường hợp, điều này liên quan đến việc siết chặt 4 con vít. Tuy nhiên, điều quan trọng là phải siết chặt chúng theo đúng thứ tự.
Bắt đầu bằng cách định vị phẳng khối đồng trên CPU IHS và dùng ngón tay xoay từng con ốc. Không vặn chặt hoàn toàn các vít ở chỗ nối này.
Thay vào đó, hãy siết chặt từ từ các vít theo thứ tự được minh họa trong hình ảnh bên dưới. Lặp lại quy trình cho đến khi tất cả các vít đã được siết chặt.
Việc tuân theo quy trình này rất quan trọng để đảm bảo rằng lực siết đồng nhất được áp dụng cho toàn bộ IHS CPU. Không làm như vậy dẫn đến áp suất không đồng đều, có thể tạo ra các điểm nóng gây bất lợi cho hiệu suất làm mát.
Bước 6: Lắp lại các tấm bảo vệ đã tháo
Làm ngược lại các bước đã thực hiện để tháo rời thiết bị và đảm bảo rằng tất cả các vít đều được lắp và vặn chặt đúng cách. Thế là xong! Bạn đã hoàn tất những thao tác cần thiết.
Xác nhận mọi thứ đã ổn
Bước cuối cùng bạn cần xác nhận rằng hệ thống làm mát hoạt động như dự kiến. Tải xuống và cài đặt công cụ HWiNFO miễn phí để xác minh xem nhiệt độ không tải của CPU có vượt quá nhiệt độ môi trường (phòng) từ 68°F (20°C) trở lên hay không.
Bạn cũng có thể sử dụng các bài kiểm tra benchmark cho CPU như Cinebench để đánh giá nhiệt của CPU trong các điều kiện tải tổng hợp. Công cụ HWiNFO cũng cho biết CPU có bị điều nhiệt hoặc đạt đến ngưỡng nhiệt quan trọng trong khi chơi game hay không.
Nếu điều đó xảy ra, bạn đã lắp sai bộ làm mát CPU hoặc nó có thể không phù hợp với CPU của bạn. Nếu hiệu suất nhiệt của CPU nằm trong khoảng cho phép của thông số kỹ thuật, bạn đã thành công tra lại keo tản nhiệt CPU.