Thang máy là loại vật liệu hoàn thiện yêu cầu khắt khe về quy định kiểm định chất lượng trước khi được đưa vào vận chuyển. Đo đó quá trình quản lý thiết kế xây dựng hay lắp đặt cũng đều có những quy định chi tiết cụ thể nhất định. Kể cả khi đã hoàn thiện lắp đặt xong nhưng nếu chưa qua kiểm định chất lượng chưa được nghiệm thu sẽ không có thể được sử dụng. Vấn đề sử dụng thang máy cần sự an toàn tuyệt đối bởi đây là loại phương tiện di chuyển đi lại cần thiết và sử dụng với tần suất lớn. An toàn cho người sử dụng luôn được đặt lên hàng đầu. Quy trình quản lý vận hành thang máy luôn được đảm bảo chặt chẽ, do vậy không có sự cố thương vong hay tử vong trong quá trình vận chuyển. Hiện tại thang máy vẫn đang là loại phương tiện di chuyển an toàn và giải pháp hữu ích nhất cho việc đi lại giữa các tòa nhà cao tầng hiện nay. Thang máy là một thiết bị điện, cơ khí được cơ quan chức năng xếp vào hàng mục đặc biệt cần phải có giấy phép trước khi lắp đặt. Vì sao lại như vậy? Vì thiết bị này khi đưa vào hoạt động ảnh hưởng trực tiếp đến tính mạng của nhiều người. Chính vì vậy thang máy cần được kiểm định khắt khe và được cấp phép mới hoạt động. Nói xin phép nghe có vẻ hơi rườm ra, phức tạp đối với các chủ đầu tư, nhưng thực sự không phải vậy. Các công ty lắp đặt thang máy sẽ làm nhiệm vụ này. Hầu hết các công ty thang máy đều có kết nối với cơ quan chức năng và họ xin giấy phép không quá khó. Một phần dựa vào uy tín của công ty, và chất lượng sản phẩm an toàn đã được kiểm định từ chính các cơ quan phụ trách. Nên giấy phép đã có phía công ty lo rồi, chủ đầu tư yên tâm nhé. Có giấy phép lắp đặt thang máy rồi vậy có cần kiểm định thang máy không?Việc được phép lắp đặt thang máy khác với việc kiểm định thang máy bạn nhé. Xin phép lắp đặt là bạn được phép lắp đặt thang máy trong công trình. Còn việc kiểm định là trường hợp bắt buộc trước khi đưa thang máy vào hoạt động chính thức. Nếu không có tem kiểm định thì bạn không được phép cho thang máy hoạt động, vì không đảm bảo tính an toàn. Công việc kiểm định thang máy là công đoạn cuối cùng của việc lắp thang máy. Việc kiểm định này cũng do công ty lắp thang máy phụ trách, đơn vị kiểm định là cơ quan chức năng có thẩm quyền do nhà nước cấp phép.  Tuân thủ theo thông tư 15/2018 của nhà nướcDựa vào thông tư 15/2018 về quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về an toàn lao động đối với thang máy gia đình mà Bộ LĐ-TB&XH đã ban hành. Cụ thể như quy định về diện tích hữu ích sàn cabin thang máy gia đình không lớn hơn 1,6 m2 và kích thước các cạnh của sàn cabin không nhỏ hơn 0,6 m; tải trọng định mức không nhỏ hơn 200 kg/m2 sàn cabin và chịu được tối thiểu 115 kg. Quy định cũng nêu rõ đối với thang máy gia đình hành trình nâng của cabin không lớn hơn 15 m, chiều cao trong lòng cabin không nhỏ hơn 2 m. Lối vào thang tại mỗi tầng phải được bảo vệ bởi cửa tầng, tuyệt đối không được phép dùng tấm che để che chắn còn cửa cabin buồng thang không được mở ra bên ngoài sàn tầng. Theo quy chuẩn, thang máy phải có hai hệ thống cứu hộ bằng tay và bằng điện để có thể sử dụng linh hoạt trong quá trình cứu hộ khi thang gặp sự cố. Trong quá trình sử dụng, thang máy phải được theo dõi, quản lý, kiểm tra bởi người đã được huấn luyện an toàn vệ sinh lao động về sử dụng thang máy, trong đó có nội dung về công tác cứu hộ. Trường hợp không bố trí được người theo dõi, quản lý thang máy thì phải thuê tổ chức, cá nhân có đủ năng lực thực hiện việc theo dõi, quản lý này và chỉ có những người có trách nhiệm mới được phép tiếp cận máy dẫn động. Mỗi thang máy phải có sổ theo dõi việc hiệu chỉnh, bảo dưỡng, bảo trì và sửa chữa thang máy, đây là điều mà hiện nay nhiều gia đình đã bỏ qua. Tất cả bộ phận hợp thành của thang máy phải có chứng nhận về chất lượng và nơi sản xuất; thang máy khi xuất xưởng phải ghi rõ mã hiệu, tải trọng (số người) cho phép tại bảng điều khiển trong cabin. Thông tư trên có hiệu lực từ ngày 1-3-2019. Trích nguồn: quy định chặt chẽ cho thang máy gia đình Kết luận: Nhấn mạnh lại lần nữa cho câu hỏi: khi lắp thang máy có phải xin giấy phép không?. Trả lời: chắc chắn là phải có giấy phép mới lắp thang máy rồi bạn nhé. Dựa vào bài viết này bạn có thể nắm sơ qua về quy trình xin giấy phép ban đầu và công đoạn cuối cùng kiểm định thang máy, thì lúc đó thang máy mới được phép hoạt động bạn nhé. TCTM – Hệ thống quản lý an toàn thang máy được luật hóa của Hàn Quốc được cho là số một thế giới. Hệ thống này gồm những gì để thay đổi toàn diện ngành công nghiệp thang máy Hàn Quốc? Hệ thống quản lý an toàn thang máy Hàn QuốcHệ thống quản lý an toàn thang máy Hàn Quốc lấy người sử dụng thang máy làm trung tâm, vừa là đối tượng của hoạt động an toàn, vừa là chủ thể trực tiếp tham gia vào công tác đảm bảo an toàn bằng việc tuân thủ các yêu cầu được luật định. Hệ thống có sự tham gia của Bộ Hành chính và An ninh, chịu trách nhiệm trước Chính phủ về quản lý an toàn thang máy, chính quyền địa phương với trách nhiệm được giao cho người đứng đầu như Thống đốc hoặc Thị trưởng có trách nhiệm quản lý thường xuyên các Đơn vị quản lý thang máy (Chủ sở hữu thang máy), cấp phép (hoặc thu hồi giấy phép) hoạt động cho các doanh nghiệp trong khu vực như các nhà sản xuất, nhập khẩu, các đơn vị lắp đặt, bảo trì thang máy. Cuối cùng, một cơ quan tối quan trọng là Cơ quan Quản lý an toàn thang máy Hàn Quốc KoELSA (Korea Elevator Safety Agency). Cơ quan này có gần 1700 nhân viên cùng hệ thống trạm dịch vụ phủ sóng toàn quốc, chịu trách nhiệm về quản lý an toàn, chứng nhận an toàn thang máy và thiết bị thang máy, kiểm định an toàn kỹ thuật thang máy và thực hiện thanh – kiểm tra định kỳ, đột xuất. Các nội dung quản lý an toàn thang máyVào năm 2018, luật về thang máy tại Hàn Quốc được sửa đổi hoàn toàn thành Luật Quản lý an toàn Thang máy (Luật Thang máy). Bộ luật sau đó liên tục được sửa đổi, Luật Thang máy mới nhất – Luật 20159 được Quốc hội thông qua ngày 30/1/2024 có hiệu lực từ 31/1/2025. Đây là một trong những bộ luật đầy đủ nhất về quản lý an toàn thang máy trên thế giới, trong đó có nhiều nội dung đã góp phần thay đổi toàn diện ngành công nghiệp thang máy Hàn Quốc. Cụ thể, các nội dung Luật Thang máy quản lý bao gồm: 1. Đăng ký kinh doanh thang máy (sản xuất, nhập khẩu, dịch vụ)Việc thành lập bừa bãi các công ty sản xuất, kinh doanh và lắp đặt thang máy hoặc thiết bị thang máy đã dẫn đến nhiều công ty mất khả năng thanh toán, không đảm bảo hoạt động kinh doanh và chất lượng an toàn thang máy lâu dài. Đó là lý do Hệ thống đăng ký và quản lý doanh nghiệp thang máy ra đời nhằm giảm thiểu rủi ro này, tức thang máy là lĩnh vực thành lập doanh nghiệp có điều kiện. Để thực hiện sản xuất, kinh doanh, nhập khẩu thang máy và thiết bị thang máy doanh nghiệp phải đáp ứng các yêu cầu đăng ký kinh doanh thang máy với chính quyền địa phương và đăng ký doanh nghiệp. Chính quyền địa phương cũng quản lý thường xuyên các nhà điều hành doanh nghiệp đã đăng ký. 2. Quản lý nhà sản xuất, nhập khẩuĐây là hệ thống bắt buộc đối với các nhà sản xuất và nhập khẩu thang máy, đảm bảo ngăn ngừa thiệt hại do chất lượng thang máy sau khi được sản xuất, nhập khẩu và lắp đặt cho khách hàng. Các nhà sản xuất và nhập khẩu thang máy phải đảm bảo chất lượng thang máy được sản xuất, nhập khẩu và lắp đặt ít nhất 3 năm. Những thang máy bị hỏng trong điều kiện sử dung bình thường trong 3 năm phải được sửa chữa miễn phí. Ngoài ra, các nhà sản xuất và nhập khẩu thang máy phải dự trữ phụ tùng và thiết bị phục vụ bảo trì (bao gồm phần mềm và quyền hạn có thể tiếp cận thông tin như mã số bảo mật) ít nhất 10 năm và cung cấp chúng theo yêu cầu của khách hàng. Trong thời hạn này, nhà sản xuất, nhập khẩu phải công khai trên trang chủ của mình các tài liệu về thời gian khuyến cáo thay thế và giá cả (được cập nhật hằng năm) các linh kiện phục vụ cho công tác bảo trì. Trường hợp, các nhà sản xuất, nhập khẩu không có trang web điện tử thì có thể công khai trên trang web của các Hiệp hội Thang máy hoặc đoàn thể mà mình tham gia. Sơ đồ hệ thống quản lý doanh nghiệp thang máy 3. Chứng nhận an toàn thiết bị thang máyĐể sản xuất hoặc kinh doanh các thiết bị an toàn chính của thang máy, cần phải có chứng nhận an toàn cho thiết bị đó. Có 14 loại thiết bị an toàn thang máy và 6 loại thiết bị thang cuốn phải được chứng nhận an toàn. Chứng nhận an toàn linh kiện được thực hiện bởi KoELSA và các cơ quan chứng nhận được chỉ định. 4. Chứng nhận an toàn thang máyĐây có thể coi là một quy định “gây khó” cho các nhà nhập khẩu, bởi họ phải mang mô hình hoặc toàn bộ sản phẩm thang máy tới Hàn Quốc để thử nghiệm cấp chứng nhận an toàn. Luật Thang máy yêu cầu kiểm tra an toàn mô hình thang máy trước khi chúng được lắp đặt. Đối với thang máy sản xuất hàng loạt, cần phải có chứng nhận an toàn cho từng mô hình (model). Còn đối với các thang máy không có mô hình, nếu số lượng đơn vị sản xuất nhỏ hoặc sản xuất phi tiêu chuẩn, cần phải cấp chứng nhận an toàn riêng cho từng thang máy cùng việc thẩm định thiết kế. Chứng nhận an toàn mô hình thang máy và chứng nhận an toàn cá thể thang máy được thực hiện bởi KoELSA. 5. Báo cáo lắp đặt thang máyHệ thống đăng ký thang máy mới lắp đặt quản lý tổng thể tất cả các thông tin về thang máy trong suốt vòng đời của sản phẩm. Khi việc lắp đặt thang máy hoàn thành và thang máy được kiểm định lần đầu, đơn vị lắp đặt phải báo cáo hoàn thành lắp đặt thang máy tại chính quyền địa phương, tại thời điểm này, một mã định danh thang máy duy nhất sẽ được cấp và được dán vào cả bên trong và bên ngoài thang máy. 6. Mã định danh thang máyKhi thang máy, thang cuốn được lắp đặt trong một tòa nhà và hoàn tất báo cáo lắp đặt cho chính quyền địa phương, một mã định danh duy nhất được chỉ định cho thiết bị này, tương tự như số căn cước của một công dân. Qua mã định danh, bạn có thể biết khu vực lắp đặt, địa chỉ tòa nhà, thang máy trong tòa nhà, loại, tốc độ và tải trọng. Khi có hành khách mắc kẹt trong cabin thang máy mà người quản lý tòa nhà hoặc nhà thầu bảo trì không thể giải cứu được thì đội cứu hỏa/ cứu hộ được gọi đến, lúc đó mã định danh được truy xuất để điều động ngay đến hiện trường nhằm ứng cứu kịp thời. Mã định dang thang máy được sử dụng trong hệ thống quản lý tại Hàn Quốc 7. Đơn vị quản lý thang máyChủ sở hữu tòa nhà nơi lắp đặt thang máy được giao trách nhiệm và chỉ định là đơn vị quản lý thang máy đã lắp đặt. Đơn vị quản lý có trách nhiệm thực hiện tự kiểm tra thang máy hằng ngày, đảm bảo an toàn cho người sử dụng thang máy và thiết bị thang máy. Đồng thời, đơn vị này cũng phải mua bảo hiểm tai nạn bắt buộc cho người sử dụng thang máy. 8. Bổ nhiệm người quản lý thang máyĐơn vị quản lý thang máy bắt buộc phải chỉ định một người quản lý an toàn thang máy để kiểm tra thang máy hằng ngày và quản lý an toàn thang máy. Người quản lý an toàn thang máy phải được đào tạo quản lý an toàn thang máy theo quy định của Bộ có thẩm quyền. Nếu một người quản lý an toàn không được bổ nhiệm, Đơn vị quản lý (người đại diện pháp nhân hoặc cá nhân chủ sở hữu) sẽ trở thành nhân viên quản lý an toàn và phải thực hiện mọi trách nhiệm của một nhân viên quản lý an toàn thang máy. 9. Bảo hiểm thang máyĐơn vị quản lý thang máy phải đăng ký bảo hiểm bồi thường và nộp bằng chứng bảo hiểm cho chính quyền địa phương. Khi có tai nạn liên quan đến thang máy gây thiệt hại về người và tài sản, người sử dụng thang máy được bồi thường thiệt hại từ bảo hiểm này. 10. Tự kiểm tra thang máyĐơn vị quản lý thang máy phải tự kiểm tra an toàn thang máy ít nhất mỗi tháng một lần. Nhân viên kiểm tra an toàn phải đáp ứng các yêu cầu được quy định trong Luật Thang máy và có thể ủy quyền dịch vụ cho một đơn vị bảo trì đủ điều kiện. 11. Kiểm định kỹ thuật an toànSau khi lắp đặt, thang máy phải được kiểm định trước khi đưa vào sử dụng. Ngoài ra, thang máy đang sử dụng phải kiểm định định kỳ hằng năm. Nếu thang máy gặp tai nạn hoặc sửa chữa một thiết bị quan trọng, nó phải được kiểm định bất thường và thang máy đã sử dụng được 15 năm phải trải qua Kiểm định an toàn chi tiết để quyết định có đủ an toàn để tiếp tục sử dụng hay không. 12. Phí bảo trì tiêu chuẩnBộ chủ quản quản lý an toàn thang máy hằng năm phải tính toán và công bố mức phí bảo trì tiêu chuẩn cho hợp đồng dịch vụ bảo trì thang máy. Bằng cách sử dụng biểu phí tiêu chuẩn này, đơn vị quản lý và đơn vị bảo trì được khuyến khích thực hiện hợp đồng dịch vụ công bằng, góp phần xây dựng văn hóa an toàn thang máy lành mạnh. 13. Những điều người sử dụng thang máy cần tuân thủLuật Thang máy và các nghị định hướng dẫn thi hành Luật quy định rất rõ các yêu cầu đối với người sử dụng. Ngoài ra Luật cũng yêu cầu các biển báo, chỉ dẫn phải được đặt tại những nơi người sử dụng dễ nhìn thấy để tuân thủ và thực hiện. 14. Báo cáo tai nạn và điều tra tai nạnKhi xảy ra tai nạn thang máy, báo cáo và điều tra tai nạn sẽ được thực hiện nhằm xác định nguyên nhân gây ra tai nạn. Từ đó, thiết lập các biện pháp nhằm ngăn ngừa việc tái diễn tai nạn đó. Trong trường hợp xảy ra tai nạn thang máy nghiêm trọng như gây chết người, đơn vị quản lý sẽ báo cáo tai nạn cho KoELSA và Cơ quan này sẽ điều tra nguyên nhân vụ tai nạn tại địa điểm xảy ra tai nạn được báo cáo. Trên cơ sở kết quả điều tra, hội đồng xét xử vụ tai nạn xác định nguyên nhân chính của vụ tai nạn và quy trách nhiệm. 15. Báo cáo nghề nghiệp và đào tạo kỹ thuật viênĐể đào tạo và quản lý hiệu quả kỹ thuật viên làm việc trong ngành thang máy như sản xuất, nhập khẩu, bảo trì, chứng nhận an toàn, lắp đặt, tự kiểm tra, kiểm định an toàn,… các kỹ thuật viên phải hoàn thành đào tạo các nghiệp vụ tương ứng và báo cáo kinh nghiệm nghề nghiệp. Để làm rõ hơn về đào tạo và quản lý năng lực kỹ thuật viên ngành thang máy, chúng tôi sẽ phân tích kỹ hơn ở bài tiếp theo: Bài 3. Quản lý kỹ thuật viên thang máy ở Hàn Quốc Lời Ban Biên tập: Nội dung trong chuỗi bài viết “Nhìn ra thế giới” có tham khảo từ tài liệu đào tạo của Trường Đại học Thang máy Hàn Quốc KLC (Korea Lift College) chuyển giao cho Hiệp hội Thang máy Việt Nam thuộc chương trình đào tạo kỹ thuật viên thang máy chứng chỉ quốc tế. Chi tiết về chương trình đào tạo đọc tại: Chương trình đào tạo nhân viên bảo trì thang máy chứng chỉ quốc tế |
