Theo Điều 6 Luật Xuất cảnh, nhập cảnh của công dân Việt Nam 2019 và Khoản 2 Điều 2 Thông tư 73/2021/TT-BCA, hiện nay có 3 loại hộ chiếu được xem là giấy tờ xuất nhập cảnh.
3 loại hộ chiếu bao gồm:
- Hộ chiếu ngoại giao: trang bìa màu nâu đỏ.
- Hộ chiếu công vụ: trang bìa màu xanh lá cây đậm.
- Hộ chiếu phổ thông: trang bìa màu xanh lá cây (mẫu cũ), trang bìa màu xanh tím (mẫu mới).
Ngoài ra, giấy thông hành cũng được sử dụng như một loại giấy tờ xuất nhập cảnh ngoài các loại hộ chiếu.
Hộ chiếu có gắn chíp điện tử hoặc không gắn chíp điện tử cấp cho công dân Việt Nam từ đủ 14 tuổi trở lên. Hộ chiếu không gắn chíp điện tử được cấp cho công dân Việt Nam chưa đủ 14 tuổi hoặc cấp theo thủ tục rút gọn.
Đối tượng, thời hạn của các loại hộ chiếu:
Hộ chiếu ngoại giao
- Đối tượng: Hộ chiếu ngoại giao được cấp cho quan chức cấp cao của Nhà nước được (quy định tại Điều 8 Luật Xuất nhập cảnh 2019 ); được cơ quan, người có thẩm quyền cử hoặc cho phép ra nước ngoài để thực hiện nhiệm vụ công tác.
- Thời hạn: Hộ chiếu ngoại giao có thời hạn từ 1 năm đến 5 năm; có thể được gia hạn một lần không quá 3 năm.
Hộ chiếu công vụ
- Đối tượng:
+ Cán bộ, công chức theo quy định của pháp luật về cán bộ, công chức;
+ Viên chức của đơn vị sự nghiệp công lập quy định tại khoản 2 Điều 9 Luật Xuất nhập cảnh 2019 .
+ Nhân viên cơ quan đại diện của Việt Nam ở nước ngoài; phóng viên thông tấn và báo chí nhà nước của Việt Nam thường trú ở nước ngoài.
+ Vợ hoặc chồng, con chưa đủ 18 tuổi của nhân viên cơ quan đại diện của Việt Nam ở nước ngoài; phóng viên thông tấn và báo chí nhà nước của Việt Nam thường trú ở nước ngoài, đi theo hoặc đi thăm những người này trong nhiệm kỳ công tác.
+ Trong trường hợp cần thiết, căn cứ vào yêu cầu và tính chất của chuyến đi, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao thực hiện việc cấp hộ chiếu công vụ theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ hoặc xem xét cấp hộ chiếu công vụ theo đề nghị của cơ quan, người có thẩm quyền quy định tại Điều 11 Luật Xuất nhập cảnh 2019 cho những người không thuộc diện quy định nêu trên.
Lưu ý: Các đối tượng nêu trên được cấp hộ chiếu công vụ khi được cơ quan, người có thẩm quyền quy định tại Điều 11 Luật Xuất nhập cảnh 2019 cử hoặc cho phép ra nước ngoài để thực hiện nhiệm vụ công tác.
- Thời hạn: Hộ chiếu công vụ có thời hạn từ 1 năm đến 5 năm; có thể được gia hạn một lần không quá 3 năm.
Hộ chiếu phổ thông
- Đối tượng: Công dân Việt Nam được xem xét cấp hộ chiếu phổ thông trừ trường hợp quy định tại Điều 21 Luật Xuất nhập cảnh 2019 .
Nếu passport Hoa Kỳ của quý vị chỉ còn hiệu lực ít hơn 6 tháng, quý vị nên làm lại (gia hạn) Passport Hoa Kỳ ngay. Điều này có ghi rõ trong trang website của chính phủ Hoa Kỳ. Xin bấm vào đây để xem chi tiết bằng tiếng Anh.
Điều kiện "còn hiệu lực ít nhất 6 tháng" này làm nhiều quý vị bị rối trí và khó hiểu tại sao phải cần. Nên chúng tôi xin viết lên đây để quý vị dễ hiểu và theo đó mà tính toán cho cái passport của riêng mình.
Thí dụ 1:
Passport của tôi sẽ hết hạn ngày 31 tháng 12 năm 2017 , trên passport Mỹ ghi là Expire 31 Dec 2017. Tôi chuẩn bị dự tính đi du lịch chơi 1 tháng vào mùa Hè 2017 sắp tới, và dự tính là đi vào ngày 1 tháng 7 và sẽ trở lại Hoa Kỳ ngày 1 tháng 8, 2017.
Thông thường chúng ta sẽ nghĩ là tôi sẽ trở về Mỹ trước ngày 31 tháng 12 năm 2017 rồi, thì tức là trước ngày hết hạn, passport Mỹ của tôi còn hiệu lực, gia hạn làm gì cho uổng, quá sớm mà.
Nhưng thực tế là không phải Hoa Kỳ là nước làm khó quý vị vì passport chưa hết hạn, mà chính là "các nước ngoài" những nơi mà chúng ta sẽ đi du lịch : Thái Lan, Singapore, Việt Nam, Pháp, Úc, Ý, Ai Cập, Turkey, Japan, Đại Hàn, v.v...những nước này đòi hỏi Passport Hoa Kỳ phải còn hiệu lực ít nhất 6 tháng trước ngày chúng ta rời khỏi nước họ. Nhiều người đã bị từ chối lên máy bay vì điều kiện này, ngay cả khi họ có vé đã trả tiền cầm trên tay (vé in ra do lỗi của travel agency bất cẩn hay thiếu kinh nghiệm không để ý).
Đây là luật lệ nhập cảnh ở nhiều nước trên thế giới. Quý vị nên tham khảo trên các website của Bộ Ngoại Giao những nước mà mình dự định ghé thăm để biết chi tiết chính xác.
Tức là tôi rời khỏi nơi du lịch để trở lại Mỹ ngày 1 tháng 8 thì Passport của tôi phải còn hiệu lực đến ngày 1 tháng 2 , 2018 !
Vì vậy mà tôi phải gia hạn passport Mỹ ngay từ bây giờ, nếu không sẽ phải ở nhà cắt cỏ suốt mùa Hè này !
Nếu để ý, quý vị sẽ thấy, khi book vé máy bay đi du lịch nước ngoài (international travel) các website hay các travel agency đều hỏi ngày hết hạn trên Passport Hoa Kỳ của quý vị, chớ họ không hỏi ngày cấp passport, trước khi book vé cho quý vị.
Một số quý vị đã tự book vé on line trên những website, họ có ghi rõ điều lệ này và bắt chúng ta phải đọc và enter ngày hết hạn cũng như số passport và click OK thì họ mới book vé. Nhiều travel agency có uy tín và nhiều năm kinh nghiệm, cũng sẽ hỏi passport của quý vị để họ xem ngày hết hạn trên passport trước khi book vé cho quý vị.
Thí dụ 2:
Tôi sẽ đi Singapore vào ngày 1 tháng 4, 2017 nhưng chỉ đi có 1 tuần để làm việc cho công ty. Passport tôi còn hiệu lực đến 10 tháng 10, 2017, tức là trên 6 tháng, tính từ ngày 8 tháng 4 là ngày tôi rời Singapore để trỡ lại Hoa Kỳ, thì khi tôi book vé, sẽ không có gì trở ngại khi tôi đáp máy bay xuống Singapore.
Do đó tôi nghĩ là không cần phải gia hạn chi cho tốn tiền, phải không ?
Đó là hoàn toàn đúng trên lý thuyết. Nhưng thực tế theo kinh nghiệm làm passport trong nhiều năm qua, chúng tôi thấy là nên gia hạn, ngay cả trước khi đi Singapore.
Lý do là khi đến Singapore, làm công việc xong, mọi chuyện tốt đẹp, công ty mời tôi sang Thái Lan một tuần để nghỉ ngơi và tôi còn có mẹ già ở Việt Nam nên nhân tiện có thể sẽ đáp máy bay từ Thailand về thăm mẹ 1 tuần ở Saigon.
Bây giờ quý vị đã thấy là bắt đầu tôi sẽ gặp trở ngại vì quên không nghĩ đến ngày cuối cùng tôi rời Việt Nam để trở lại Hoa Kỳ là ngày 21 tháng 4 (3 tuần sau ngày 1 tháng 4) chứ không phải là 8 tháng 4 nữa. Và 21 tháng 4, cộng 6 tháng, thành là 21 tháng 10, tức lá quá ngày hết hạn trên Passport Hoa Kỳ (10 tháng 10). Vì lý do này, công ty tôi sẽ không book vé cho tôi đi Thái Lan được, hoặc tôi không thể book vé đi Việt Nam thăm mẹ từ Singapore được.
Nếu tôi gia hạn bây giờ, ngày 22 tháng 2, 2017, passport tôi sẽ có hiệu lực đến ngày 23 tháng 2 năm 2027 (10 năm), tha hồ mà đi bao nhiêu nước cũng được, ở lại bao lâu cũng được, đi bất cứ lúc nào mà không bị một trở ngại nào cả. Chỉ cần đô la mà thôi !
Đó là lý do chính phủ Hoa Kỳ khuyến cáo chúng ta nên gia hạn passport sớm, ít nhất là 6 tháng trước ngày hết hạn, ngay cả khi chúng ta chưa có dự định một chuyến đi nào cả, vì trên thực tế, 6 tháng cuối cùng trên passport Hoa Kỳ là không còn giá trị để đi du lịch International Travel nữa rồi.