Mẻ để được bao lâu

Cẩn trọng mắc ung thư vì ăn mẻ chua lên men không đúng cách

Chia sẻ

Mẻ chua là gia vị được nhiều người Việt ưa chuộng, dùng để chế biến các món ăn. Tuy nhiên, ít ai biết loại gia vị này có thể gây nên những hiểm họa khôn lường với sức khỏe.

Có thể nói, mẻ chua là một gia vị truyền thống trong ẩm thực Việt Nam. Mẻ có vị chua dịu, hương thơm đặc trưng, thường được làm từ cơm nguội hoặc bún và có xuất xứ từ miền Bắc.

Mẻ để được bao lâu

Mẻ được dùng để chế biến trong nhiều món ăn như: thịt chó, món om, lẩu, chả nướng, canh chua... Đặc biệt khi thời tiết chuyển sang hè, các món có mẻ chua làm ta có cảm giác đưa cơm, thanh mát, khỏe khoắn hơn vào những ngày hè oi bức.

Thế nhưng, thói quen ăn mẻ chua lại tiềm ẩn nguy cơ gây hạisức khỏe. Theo PGS.TS Trần Đáng (Nguyên Cục trưởng Cục An toàn Vệ sinh Thực phẩm, Chủ tịch Hiệp hội Thực phẩm Chức năng Việt Nam) chia sẻ trênbáoTrí Thức Trẻ, thành phần tạo nên mẻ gồm con mẻ, chứa nhiều axit amin bổ sung dinh dưỡng cho cơ thể, nấm men để lên men cơm, vi khuẩn lactic. Mẻ bổ sung các chất dinh dưỡng có lợi cho cơ thể, tạo hương vị để chế biến món ăn thêm ngon, hấp dẫn.

Tuy nhiên, vị chuyên gia này cho rằng, nhiều người không biết gây mẻ đúng cách, hoặc không ý thức được tác hại khi ăn mẻ được gây không đúng cách, gây nguy hiểm cho sức khỏe con người.

Mẻ nếu lên men không đúng cách sẽ tạo ra nấm mốc và vi khuẩn, có thể khiến người ăn phải dễ mắc ung thư. Men nếu nhiễm nấm mốc trước rồi dùng để lên men dấm mẻ thì có thể gây ung thư.

Ở đây, chúng ta cần phân biệt nấm mốc lên men trong quá trình hình thành mẻ chua với việc nấm mốc hình thành trên cơm trước khi đưa vào làm mẻ.

Nấm mốc lên men trong khi lên mẻ đem lại lượng vi khuẩn có lợi cho cơ thể, trong khi nấm mốc mọc lên ở cơm trước khi làm mẻ lại là mầm mống gây nên bệnh ung thư.

Khi mẻ bị nhiễm nấm mốc nguy hiểm sẽ có màu sắc lạ, không thơm, không có vị chua tự nhiên.

Thói quen dùng mẻ chua sai lầm

Ăn quá nhiều: Nếu ăn quá nhiều dấm mẻ chua sẽ khiến cơ thể dư thừa axit lactic, gây đau bụng, tiêu chảy, không có lợi cho tiêu hóa.

Mẻ chua thường được dùng để chế biến món canh cá chua. Ảnh minh họa.

Người bị bệnh dạ dày ăn mẻ: Bệnh nhân bị loét dạ dày, đau dạ dày, chảy máu dạ dày không nên lạm dụng những món ăn có dấm mẻ.

Lợi ích từ mẻ chua được lên men đúng cách

Thành phần tạo nên mẻ gồm con mẻ chứa nhiều các axit amin bổ sung dinh dưỡng cho cơ thể, nấm men để lên men cơm, vi khuẩn lactic. Mẻ bổ sung các chất dinh dưỡng có lợi cho cơ thể.

Ngoài ra, mẻ còn tạo hương vị để chế biến món ăn thêm thơm ngon, hấp dẫn.

Mẻ cũng giúp kích thích ăn ngon, tăng tiết dịch vị, đồng thời rất tốt cho tiêu hóa.

Cách làm mẻ

Theo Khỏe & Đẹp, chỉ cần lấy khoảng một bát con cơm gạo tẻ đã chín + một bát con nước cơm lúc nồi cơm đang sôi (lúc nấu cơm đổ nhiều nước hơn một chút). Sau đó để 2 thứ thật nguội, cho vào một cái lọ thuỷ tinh hoặc lọ nhỏ có nắp đậy lại. Có thể cho vào một bao nilon buộc chặt lại cho sạch sẽ và kín. Nhiệt độ nóng sẽ giúp mẻ nhanh ngấu. Khoảng một tuần sau là chúng biến thành mẻ trắng phau và thơm ngon.

Lưu ý khi dùng

Khi nấu thì lấy muỗng gạt bỏ lớp mặt qua một bên lấy phần dưới. Dùng khoảng nửa chén cơm mẻ nêm cho một nồi canh gia đình (khoảng 2 tô). (Dùng rổ nhỏ hoà tan nước cơm mẻ. Lược bỏ xác cơm, lấy nước màu trắng đục, sau đó niêm nếm tùy người nấu).

Món giả cầy thường được cho mẻ chua vào. Ảnh minh họa.

Khi thấy có mốc đỏ hoặc mốc đen xuất hiện thì lấy muỗng múc bỏ, không tận dụng phần còn trắng.

Mẻ hay cơm mẻ chính là một loại gia vị dân dã truyền thống trong nền ẩm thực Việt Nam. Mẻ có vị chua gắt và thơm nồng, mẻ chua thường được làm từ cơm nguội hay bún, cách làm và nuôi cơm mẻ được người dân miền Bắc duy trì từ rất lâu cho đến ngày nay.

Tuy nhiên, không phải ai cũng biết cách làm mẻ, thậm chí có người còn không biết con mẻ là con gì.

Bài viết hôm nay Ẩm thực 4 mùa sẽ cùng các bạn tìm hiểu xem mẻ là gì? Đồng thời sẽ hướng dẫn cách làm mẻ đơn giản nhất và các lưu ý khi dùng mẻ.

Mẻ là gì?

Mẻ hay còn gọi là cơm mẻ, là một trong những loại gia vị đặc trưng của nền ẩm thực Việt, mẻ có nguồn gốc từ người dân miền Bắc. Mẻ có mùi thơm nồng, cùng vị chua, thường được sử dụng để làm gia vị trong các món canh chua, món lẩu, bún riêu, các món om, thịt trâu cơm mẻ, ốc nấu đậu phụ chuối xanh,…

Mẻ để được bao lâu

Nhiều người vẫn thắc mắc rằng liệu ăn mẻ có tốt không? Hay bà bầu có ăn mẻ được không? Sự thật mẻ là loại gia vị rất bổ dưỡng, có chứa nhiều chất đạm, axit và các loại vitamin. 

Mẻ không đơn thuần chỉ là một gia vị để hỗ trợ thêm hương vị đặc trưng cho các món ăn mà nó còn mang lại nhiều tác dụng cho sức khỏe của người dùng như: kích thích ngon miệng, tăng tiết dịch vị, bổ sung nhiều chất dinh dưỡng có lợi cho hệ tiêu hóa đường ruột.

Cách làm mẻ đơn giản nhất ai cũng làm được

Cách làm cơm mẻ hay cách nuôi mẻ đều rất đơn giản, nguyên liệu cũng không phải kiếm đâu xa và chỉ cần có thêm dụng cụ để đựng như lọ thủy tinh là bạn có thể thực hiện ngay. Dưới đây là một số cách làm mẻ phổ biến

 Cách làm mẻ bằng cơm và nước cơm

Mẻ để được bao lâu

Đây là cách làm cơm mẻ không cần mẻ cái, cách làm này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về cơm mẻ là gì, cũng như con mẻ từ đâu mà có.

Nguyên liệu làm cơm mẻ

Gạo tẻ: 500g

Nước: 2 lít

Các dụng cụ như: thau, rổ, lọ đựng bằng thủy tinh,…

Các bước làm cơm mẻ bằng cơm nát và nước cơm

Bước 1: Sơ chế nguyên liệu

  • Bạn vo gạo như nấu cơm thông thường và hãy giữ lại phần nước vo gạo này.
  • Cho nhiều nước vào phần gạo đã vo và nấu cơm bằng nồi cơm điện như bình thường.
  •  Yêu cầu cơm phải bị nhão thì mới làm mẻ được vì thế khi nấu bạn phải cho một lượng nước nhiều hơn so với khi nấu cơm thông thường.       

Bước 2: Tiến hành làm cơm mẻ

  • Đun sôi nước vo gạo, rồi để nguội, sau đó đổ vào hũ thủy tinh đậy kín nắp.
  • Lấy nồi cơm đã nấu chín ra để nguội hẳn, rồi cho vào hủ thủy tinh đựng nước gạo đã nguội, lượng cơm vừa phải để nước có thể phủ đầy hết mặt cơm.
  • Đậy nắp hũ thủy tinh và đặt nơi khô ráo trong khoảng 14 ngày để cơm có thể lên men và có vị chua cùng mùi thơm nồng.

Bước 3: Yêu cầu thành phẩm 

Mẻ để được bao lâu

Cách làm mẻ từ cơm đã có mẻ cái

Đây là phương pháp làm mẻ khi đã có sẵn mẻ cái, nguyên liệu và các bước được thực hiện một cách đơn giản như sau

Mẻ để được bao lâu

Nguyên liệu làm mẻ từ cơm nguội đã có mẻ cái

Cơm nguội: ½ chén

Mẻ cái: ½ chén

Dụng cụ: Rổ, thẩu, chén,…

Bước 1: Sử dụng cơm nguội

Mẻ để được bao lâu

  • Lấy số cơm nguội được chuẩn bị sẵn cho vào lọ thủy tinh, rồi cho tiếp lượng mẻ cái đã có sẵn vào trong mẻ.
  • Số lượng cơm nguội và mẻ có thể bằng nhau hoặc mẻ nhiều hơn một chút vì sau 1- 2 ngày cơm sẽ hút bớt nước.

Bước 3: Cách làm cơm mẻ

  • Đậy hũ thủy tinh lại, rồi để nơi khô thoáng, sau 10 -14 ngày bạn đã có hũ cơm mẻ thơm nồng và có thể đem ra để bổ sung gia vị cho các món ăn hằng ngày.
  • Khi đậy lọ thủy tinh, bạn không nên đậy kín nắp, có thể dùng vìa lớp vải để đậy thay vì đậy bằng nắp thủy tinh. Nhưng cũng phải chú ý để đảm bảo an toàn vệ sinh nhé!

Mẻ để được bao lâu

Các lưu ý khi dùng mẻ

Khi sử dụng mẻ, bạn cần chú ý đảm bảo một số điều kiện sau đây:

Mẻ để được bao lâu

  • Không nên ăn quá nhiều mẻ, vì có thể sẽ khiến cơ thể dư một lượng axit lactic gây nên các triệu chứng như đau bụng hay tiêu chảy.
  • Đối với những người mắc các chứng bệnh như đau dạ dày hoặc viêm loét dạ dày thì tránh ăn các món ăn có sử dụng mẻ.
  • Tránh sử dụng cơm đã ôi thiu, nấm mốc để làm mẻ
  • Phải phân biệt được chất lượng của mẻ sau khi làm mẻ và cả trong quá trình nuôi mẻ để có thể an toàn cho sức khỏe khi dùng mẻ. Nếu thấy dấu hiệu mẻ bị mốc và không có mùi thơm đặc trưng, hay màu sắc không bình thường thì chứng tỏ mẻ đã bị hỏng.

Mẻ để được bao lâu

Cách nuôi mẻ, để dùng lâu hơn

Khi đã làm được mẻ rồi thì việc nuôi mẻ sẽ cũng không phải là khó, nếu thấy mẻ gần hết, để có thể duy trì và sử dụng con mẻ lâu dài, bạn chỉ việc để lại một ít mẻ trong hộp thủy tinh. Sau đó bạn có thể cho thêm vào một trong số các nguyên liệu như cháo gạo trắng nấu đặc đã để nguội, hoặc cơm nguội, hay bún tươi đều được. 

Xem thêm:

Tiếp tục, đậy nắp hũ thủy tinh lại để qua nhiều ngày, khi cơm mẻ đã lên men và có mùi thơm nồng cùng vị chua đặc trưng của cơm mẻ thì có thể tiếp tục sử dụng lâu dài.

Kết bài

Trên đây là một số chia sẻ về mẻ là gì? Cách làm mẻ đơn giản nhất và các lưu ý khi dùng mẻ. Hy vọng bài viết đã đem lại những kiến thức bổ ích cho nhiều bạn đọc!