Mẹo cho be an dặm lần đầu tiên

Cho bé ăn dặm tưởng dễ nhưng lại vô cùng khó, đặc biệt với các mẹ cho bé ăn dặm lần đầu tiên.

Những suy nghĩ, những thắc mắc, bối rối của các mẹ ngay từ lần đầu tiên cho bé ăn dặm chúng tôi đều thấu hiểu hết. Chính vì vậy, hôm nay chúng tôi sẽ chia sẻ đến các mẹ cách cho bé ăn dặm hiệu quả nhất ngay từ lần đầu tiên.

Mẹo cho be an dặm lần đầu tiên

Độ tuổi nào cho bé ăn dặm là phù hợp nhất?

Trẻ giai đoạn 6 tháng tuổi là khoảng thời gian lý tưởng để bạn cho trẻ tập ăn dặm. Nhiều mẹ hỏi rằng vì sao không cho con ăn dặm sớm hơn hoặc muộn hơn mà phải là vào lúc 6 tháng tuổi? Vâng đúng là như vậy, vì sao lại vậy? Đơn giản là:

  • Trẻ nhỏ bước vào giai đoạn 6 tháng tuổi cần bổ sung đủ mức năng lượng cần thiết là 700kcal/ngày, trong khi sữa mẹ chỉ cung cấp cho trẻ 450kcal/ngày. Chính vì vậy trẻ cần ăn dặm để bổ sung đủ mức năng lượng cần thiết.
  • Khi trẻ 6 tháng tuổi, lượng sắt dự trữ sẽ không còn nữa, nên trẻ cần bổ sung sắt từ những bữa ăn dặm hằng ngày. Nếu cơ thể trẻ không được bổ sung đủ lượng sắt cần thiết sẽ dẫn đến trẻ bị thiếu máu trầm trọng. Giai đoạn thiếu hụt sắt trầm trọng của trẻ nằm trong khoảng từ 6 – 12 tháng tuổi.
  • Trong một số trường hợp mặc dù trẻ bú đủ nhưng vẫn không tăng cân một cách bình thường như bao trẻ khác. Trẻ bú sữa mẹ nhiều nhưng vẫn tỏ ra đói hoặc mẹ bị bệnh không thể cho trẻ bú thì bạn có thể cho trẻ ăn dặm từ lúc 4 tháng tuổi.

Làm sao để biết lúc nào bé muốn ăn dặm?

Nếu bạn nhận thấy trẻ có những dấu hiệu này thì bạn hãy xem xét cho trẻ ăn dặm nhé:

  • Miệng nhai chóp chép như người lớn.
  • Đòi ăn khi thấy người lớn ăn hoặc hay le lưỡi.
  • Ngồi khá vững, cổ cứng, há miệng khi mẹ muốn đút thức ăn vào miệng.
  • Bé uống được khoảng 800ml – 1.000ml sữa/ngày.
  • Hay thức dậy nửa đêm và đòi bú thêm trước khi ngủ.
  • Khi bé trai nặng khoảng 7,9kg, cao 67,6cm; bé gái nặng khoảng 7,3kg, cao khoảng 65,7cm mẹ có thể cho trẻ ăn dặm.

Để cho bé ăn dặm cần chuẩn bị những gì?

Mẹo cho be an dặm lần đầu tiên

Để bữa ăn của cả con và mẹ cùng được vui vẻ, thoải mái nhất, các mẹ nên chuẩn bị một số vật dụng cần thiết để cho trẻ ăn dặm.

Những món ăn nào nên cho bé ăn dặm lần đầu tiên?

Bạn hãy tham khảo một số món ăn cần thiết cho trẻ ăn dặm lần đầu tại đây.

Cách cho trẻ ăn dặm đúng cách

Để đảm bảo cho trẻ ăn dặm đúng cách, ngon miệng và hấp thu tốt cần:

  • Cho trẻ ăn các thức ăn mềm, đa dạng, dễ tiêu và chia thành các bữa nhỏ (với trẻ mới ăn dặm hoặc trẻ biếng ăn). Tránh ăn trong bữa chính của trẻ những thức ăn thô nguyên hạt khó tiêu, ít năng lượng như ngô, khoai môn, bột sắn…
  • Ða dạng thực phẩm: thay đổi các loại thức ăn trong các bữa ăn hoặc các ngày, để ý chọn những loại thức ăn trẻ thích để khuyến khích trẻ ăn đủ bữa.
  • Với trẻ ăn kém, chậm lên cân hay sau đợt ốm, cần chú trọng bồi dưỡng bằng các loại thức ăn giàu dinh dưỡng giúp trẻ nhanh bắt kịp đà phát triển. Đặc biệt là thực phẩm giàu đạm động vật: sữa mẹ, sữa công thức (trong trường hợp không được bú mẹ), trứng, thịt, cá…
  • Ngoài ra, khi bắt đầu ăn dặm cần lưu ý cho trẻ được uống đủ nước đun sôi để nguội, nước hoa quả tươi và ăn thêm hoa quả để cung cấp đủ vitamin và chất xơ để đảm bảo quá trình tiêu hóa trong cơ thể được thuận lợi.

Mẹ nên làm gì trước bữa ăn ăn dặm đầu tiên của bé?

  • Mẹ cần phải vệ sinh tay chân cho bé thật sạch sẽ trước bữa ăn vì bé có thể cho tay vào miệng trong quá trình ăn. Đồng thời mẹ cũng nên vệ sinh sạch sẽ vị trí cho bé ăn dặm. Nếu bé đã biết ngồi, cần vệ sinh bàn ghế bé ngồi thật sạch.
  • Không cho bé nằm khi ăn vì bé có thể bị nôn ọe, khó nuốt.
  • Mẹ tắt hết tivi, âm thanh xung quanh để bé tập trung vào việc ăn uống. Nhờ vậy, khi bé dừng ăn mẹ sẽ biết bé đã no hoàn toàn chưa.

Mẹo cho be an dặm lần đầu tiên

Mẹ không nên cho bé xem tivi, điện thoại khi bé ăn.

Những vấn đề có thể xảy ra khi bé ăn dặm lần đầu

  • Bé không chịu ăn: Có thể bé không thích mùi vị thức ăn đó mà thích mùi vị khác. Mẹ có thể dừng bữa ăn lại hoặc sử dụng tay lấy thức ăn và quét xung quanh miệng để bé liếm láp. Nếu bé vẫn không chịu, tốt nhất mẹ dừng lại và cho bé ăn lại sau 1 – 2 tuần.
  • Bé nghẹn, khó nuốt: Điều này sẽ dễ dàng xảy ra với một số bé ăn dặm lần đầu nếu mẹ chưa khéo léo cho con ăn. Cách xử lí tốt nhất mẹ nên dừng bữa ăn và kiểm tra xem có phải bột quá đặc hay còn lợn cợn nhiều. Hãy đảm bảo bột loãng và nhuyễn. Đồng thời nên cho bé ăn từ từ, kèm theo chút nước lọc để hỗ trợ bé.
  • Bé nôn trớ: Có vẻ bé đã đầy bụng rồi đó mẹ. Hãy dừng bữa ăn, lau sạch sẽ người cho bé và giúp bé uống một chút nước ấm, để bé nghỉ ngơi. Hãy bắt đầu cho bé uống sữa sau 1 tiếng tiếp theo vì lượng thức ăn trong người bé đã không còn nhiều.
  • Bé không muốn ăn: Nếu bé không hợp tác, khóc lóc, đẩy thức ăn mẹ cũng đừng lo lắng và ép bé ăn. Có thể bé chưa đói hoặc không quen mùi vị thức ăn. Tốt nhất hãy dừng bữa ăn lại và cho bé ăn vào lần sau.
  • Bé đi tiêu lỏng sau bữa ăn dặm đầu tiên: Điều này thường xuyên xảy ra với các bé lần đầu ăn dặm do hệ tiêu hóa của bé chưa sẵn sàng đón nhận lượng thực phẩm mới. Mẹ có thể theo dõi phân tiêu trong 3 ngày, cho bé ăn với số lượng ít. Nếu bé vẫn đi phân lỏng nghĩa là bé không hợp thực phẩm đó. Còn nếu bé dần đi đặc lại nghĩa là mẹ đã thành công khi cho bé ăn dặm.

Một số lưu ý khác cho mẹ

  • Không nấu thực phẩm như rau, củ quá lâu dưới nhiệt độ cao vì có thể làm mất vitamin có trong chúng.
  • Nên kiểm tra xem con có bị dị ứng thực phẩm hay không bằng cách cho con ăn một ít thực phẩm đó và theo dõi khoảng 2 giờ đồng hồ. Có dấu hiệu dị ứng cần dừng việc ăn lại và đi khám bác sĩ ngay lập tức.
  • Thực phẩm cần được nấu nhừ nhuyễn, tuyệt đối không cho bé ăn thô ngay lần đầu ăn dặm hoặc ăn nguyên hạt thực phẩm ngũ cốc.
  • Đa dạng hóa thức ăn của bé. Không nên cho bé ăn liên tục một loại bột vì có thể dẫn tới thiếu chất và biếng ăn ở bé.
  • Thức ăn của bé còn thừa nên bỏ đi.
  • Không nêm gia vị cho bé lần đầu ăn dặm vì có thể khiến bé mất đi khả năng đánh giá mùi vị của mình.

Dayconkieunhat.vn (Tổng hợp)

Từ khi bé được 6 tháng tuổi năng lượng từ sữa mẹ chỉ đủ cung cấp khoảng 450kcal/ngày, trong khi đó giai đoạn này trẻ cần khoảng gần 700kcal/ngày. Do vậy, cho bé ăn dặm đúng cách là cần thiết để bù đắp khoảng cách thiếu hụt năng lượng này và lượng thức ăn trong các bữa ăn dặm cũng cần tăng lên khi trẻ lớn lên (tăng về số lượng và đậm độ đặc dần lên), nếu không đảm bảo đủ bữa ăn dặm trẻ sẽ còi cọc, phát triển chậm.

Mẹo cho be an dặm lần đầu tiên

Mách mẹ 5 mẹo ăn dặm con ăn thun thút, không cần đút ép

Trước 4 tháng tuổi, cơ thể trẻ chưa có đủ men amylase để tiêu hóa chất bột. Do vậy, nếu mẹ cho bé ăn dặm trước 4 tháng dễ khiến bé dễ chán sữa mẹ nên bú ít đi, dẫn đến tình trạng thiếu hụt các dưỡng chất thiết yếu, quan trọng từ sữa mẹ. Điều này làm bé giảm sức đề kháng, tăng nguy cơ suy dinh dưỡng và ảnh hưởng nghiêm trọng đến quá trình phát triển.

Mặt khác, bé dễ bị dị ứng thực phẩm do hệ tiêu hóa khi bé 4 tháng tuổi vẫn chưa hoàn thiện, đặc biệt là những bé có cơ địa nhạy cảm. Vì vậy, bé có nguy cơ cao bị tiêu chảy, rối loạn tiêu hóa vì hệ tiêu hóa non nớt chưa đủ men để xử lý tinh bột và những thức ăn phức tạp khác.

Ngược lại, nếu mẹ cho bé ăn dặm muộn sau 6 tháng tuổi, nhiều khả năng trẻ sẽ đứng cân, tăng trưởng chậm. Bởi vì khi này sữa mẹ không cung cấp đủ chất dinh dưỡng cần thiết cho trẻ phát triển nữa.

Theo BS Trần Thu Thủy (Bệnh viện nhi Trung ương), khẩu phần của trẻ ăn dặm phải có đầy đủ 4 nhóm thực phẩm cần thiết: tinh bột (gạo tẻ, ngô…), chất đạm (các loại thịt, cá, trứng, sữa…), chất béo (dầu thực vật, mỡ động vật), chất xơ, vitamin và khoáng chất (các loại rau xanh, các loại củ). Tuy nhiên, khi mới bắt đầu, mẹ nên tập cho con ăn từng loại thực phẩm riêng biệt giống ăn dặm kiểu Nhật là tốt nhất.

Bột – Cháo – Cơm là ba giai đoạn ăn dặm quan trọng của trẻ sau khi sinh. Cán đích ở cột mốc nào sớm có nghĩa là bé đã thực sự lớn hơn một chút cả về thể chất lẫn trí tuệ. Dưới đây là 5 mẹo ăn dặm giúp con ăn thun thút mà bác sĩ bệnh viện Nhi hướng dẫn các mẹ.

Mẹo cho be an dặm lần đầu tiên

Khẩu phần ăn của trẻ cần đảm bảo đủ 4 nhóm chất

Mẹ có thể cho con bắt đầu ăn dặm bằng nguyên liệu bột, sau đó mới thêm đạm, rồi đến dầu và cuối cùng mới thêm rau. Thường thì bột ngọt sẽ là lựa chọn đầu tiên khi tập cho trẻ ăn dặm vì mùi vị “tương tự” với sữa mẹ, trẻ được cho ăn dặm bằng bột ngọt trước rồi sẽ dần thay thế bằng bột mặn với nhiều thành phần dinh dưỡng hơn.

Với bột ăn dặm chế biến sẵn, mẹ chỉ nên bắt đầu cho bé ăn bằng bột chứa một loại ngũ cốc, không nên dùng bột ngũ cốc hỗn hợp. Mẹ cũng có thể bắt đầu bằng quả chín hoặc rau củ mềm hấp cách thủy rồi nghiền nát (quả chuối, quả bơ, bí ngô, cà rốt, khoai lang…), sau đó mới tập cho bé ăn thịt rồi rau xanh.

Mẹo cho be an dặm lần đầu tiên

Cho trẻ tập ăn dặm những thức ăn gần giống với sữa mẹ hoặc gần giống với sữa công thức để bé quen dần với “những thức ăn mới lạ”.

Chẳng hạn, nếu bé đã quen với vị ngọt của sữa công thức thì mẹ hãy thử cho bé bắt đầu ăn dặm bằng cách nạo chuối chín cho bé ăn. Nếu bé quen với vị nhạt của sữa mẹ thì mẹ nên bắt đầu cho bé ăn dặm bằng các loại quả nhạt như quả bơ. Khẩu vị của các bé rất khác nhau, vì vậy mẹ cần thử nghiệm để tìm ra phương án thích hợp nhất cho bé yêu của mình.

Theo BS Trần Thu Thủy, một vấn đề khiến nhiều bà mẹ trẻ băn khoăn đó là nên tập cho bé ăn dặm vào thời điểm nào trong ngày, buổi sáng hay buổi chiều là tốt nhất? Về nguyên tắc, để việc ăn dặm trở nên dễ dàng hơn, mẹ nên chọn thời điểm bé cảm thấy muốn ăn nhất.

Trẻ bú mẹ thường hào hứng ăn hơn vào cuối ngày, khi nguồn sữa mẹ kém dồi dào. Trẻ được nuôi bằng sữa công thức lại thường đói nhất vào buổi sáng.

Mẹo cho be an dặm lần đầu tiên

Nên cho trẻ ăn dặm vào buổi sáng

Khi tập cho con ăn món mới, mẹ nên bắt đầu vào buổi sáng vì nếu bé có phản ứng với thức ăn thì tới chiều tối các hiện tượng rối loạn tiêu hóa cũng chấm dứt. Bắt đầu một món mới vào buổi tối có thể đi kèm nguy cơ phải thức trắng đêm vì con.

Khi bắt đầu cho trẻ ăn dặm, mẹ hãy cho bé ăn khoảng 1/2 thìa cà phê thức ăn hoặc ít hơn. Trong khi đút, hãy trò chuyện với bé, một hai lần đầu, bé có thể không biết phải làm gì, bé bối rối, nhăn mũi, đẩy thức ăn quanh miệng hay nhè hết ra. Đây là phản ứng bình thường vì thế để việc tập ăn dặm lần đầu của bé bớt khó khăn, mẹ có thể cho con bú một chút sữa mẹ hoặc sữa công thức trước khi ăn thức ăn đặc. Sau khi bé ăn hết thìa bột, bạn lại cho con bú để bé không cáu khi quá đói.

Nhưng trong quá trình ăn dặm, các mẹ không nên trộn thức ăn đặc vào bình sữa vì cách này có thể khiến bé bị sặc hoặc ăn nhiều hơn cần thiết, dẫn tới tăng cân quá mức. Mẹ cần cho bé làm quen với một bữa ăn chuẩn mực: ngồi thẳng, ăn từ thìa, nghỉ giữa các lần đút và ngừng khi no. Những kinh nghiệm này sẽ giúp bé hình thành thói quen ăn uống lành mạnh suốt cuộc đời.

Đây là cách giúp trẻ không bị “phản ứng” khi tiếp xúc với thức ăn lạ và hệ tiêu hóa của trẻ có thể tiêu hóa được những thức ăn phức tạp hơn. Nếu ngay từ khi bắt đầu ăn dặm, mẹ đã cho bé ăn những bát cháo bột đặc sệt thì bé sẽ cảm thấy rất khó ăn, khó nuốt và hệ tiêu hóa non nớt của bé cũng phải "làm việc" nặng nhọc hơn để tiêu hóa thức ăn đó.

Mẹo cho be an dặm lần đầu tiên

Nên cho bé ăn từ loãng tới đặc

Ngoài ra, mẹ cần nhớ nguyên tắc “tô màu chén bột” nghĩa là bột ăn dặm của trẻ cũng đảm bảo đủ 4 nhóm thức ăn quan trọng giúp trẻ phát triển tốt.

Theo BS Trần Thu Thủy, trong giai đoạn đầu cho trẻ ăn dặm, nếu bé háo hức há miệng và vui vẻ tiếp nhận đồ ăn thì mẹ có thể yên tâm là bé đã sẵn sàng ăn dặm. Trái lại, nếu bé nhăn nhó, bặm miệng, ngoảnh mặt đi hoặc phì thức ăn ra thì bé chưa sẵn sàng ăn và mẹ không nên ép con. Nếu lần đầu chưa thành công, mẹ hãy kiên trì thử lại. Nói chung, thường phải sau 6-10 lần trẻ mới chấp nhận thức ăn mới.

Với những trường hợp bé nhất định không chịu ăn bằng thìa, mẹ có thể thử dùng ngón tay bón thức ăn cho bé. Ngón tay mẹ mềm mại và ấm áp có thể được bé tiếp nhận dễ dàng hơn. Mẹ cần rửa sạch tay trước khi cho bé ăn. Dùng ngón tay lấy một chút bột, yêu cầu bé há to miệng và đặt đầu ngón tay của mẹ lên môi của bé. Lần tiếp theo cho đầu lưỡi của trẻ. Nếu bé nuốt hay ít nhất là không phì thức ăn ra thì mẹ hãy tiếp tục đưa thức ăn vào giữa lưỡi của bé.

Vị ngọt thường cảm nhận được ngay đầu lưỡi, vị mặn nằm ở hai bên lưỡi, vị đắng cảm nhận ở phía cuống lưỡi, còn ở phần giữa lưỡi, vị giác thường trung tính hơn. Vì vậy, khi cho bé tập ăn dặm thức ăn mới, mẹ nên đưa món ngọt vào đầu lưỡi của trẻ. Với các món ít ngọt hơn như rau thì mẹ nên đưa vào phần giữa lưỡi để làm tăng cơ hội bé nuốt vào chứ không nhè đồ ăn ra tạo thói quen xấu cho bé.

Mẹo cho be an dặm lần đầu tiên

Tuyệt đối không ép bé ăn 

Để cho bé ăn dặm đúng cách đòi hỏi mẹ phải cố gắng nhớ một vài nguyên tắc quan trọng. Bên cạnh đó, mẹ có thể tìm hiểu thêm nhiều phương pháp ăn dặm kiểu Nhật sẽ giúp con hấp thu dưỡng chất một cách tối ưu, rèn cho con thói quen ăn uống khoa học và lành mạnh.

Với ăn dặm kiểu Nhật, trẻ sẽ biết cách nhai, trẻ sẽ không ngậm thức ăn trong miệng và trẻ có ý thức trong ăn uống, biết cách hỏi, từ chối hay thích ăn một món ăn nào đó.

Ăn dặm kiểu Nhật còn giúp trẻ cảm nhận rõ ràng các hương vị, mùi, màu sắc của từng loại thực phẩm, từng món ăn riêng biệt. Cách nấu đồ ăn dặm kiểu Nhật cũng giúp hạn chế gia vị nêm nếm, tốt cho thận của bé. Mẹ cũng sẽ sớm nhận biết được con dị ứng với món ăn nào không.

Mẹo cho be an dặm lần đầu tiên

Đặc biệt, với ăn dặm kiểu Nhật con rèn luyện được sự ngoan ngoãn, tự giác trên bàn ăn nhờ nguyên tắc: "Ăn là phải ngồi ghế, không chịu ngồi là nhịn". Các bà mẹ Nhật nổi tiếng trong việc áp dụng “kỷ luật thép” nên con học được phép tắc là điều đương nhiên.

Tuy nhiên, ăn dặm kiểu Nhật như thế nào để có kết quả tốt là điều không phải mẹ nào cũng rõ. Vì vậy, cách tốt nhất là mẹ nên tham gia khóa học ăn dặm kiểu Nhật của Bibabo để được chuyên gia hướng dẫn và thực hành đúng cách.

Bé được học kỹ năng nhai và nuốt thức ăn bằng 70%-80% người lớn sau 12 tháng, đây là 1 kỹ năng quan trọng giúp quá trình tiêu hóa của bé tốt hơn. Bé cũng được rèn luyện tính “tự giác” và phát triển kỹ năng “giao tiếp” với các đồ dùng như thìa, bát,.. để bữa ăn trở nên thú vị. Bé biết cầm nắm bốc nhón thành thạo sau 12 tháng, biết dùng nĩa, thìa thành thạo sau 14 tháng.

Bé sẽ ăn được nhiều loại thực phẩm như và có khả năng phân biệt mùi vị rất tốt, từ đó mẹ có thể biết được chính xác con thích ăn gì và không thích ăn gì. Mẹ sẽ thảnh thơi hơn, không còn những tháng ngày “lỉnh kỉnh” đồ đạc - thức ăn chế biến khi đi chơi hay phải bế con “rong ăn” vòng quanh nhà nữa.

Mẹo cho be an dặm lần đầu tiên

Khóa học ăn dặm kiểu Nhật của Bibabo sẽ giúp mẹ nhàn hơn trong việc cho bé ăn dặm và bé ăn ngoan thun thút. 

Mẹ cũng sẽ biết cách chế biến các món ăn dặm từ nhuyễn đến thô theo từng giai đoạn phát triển của bé. Theo dõi và khám phá sở thích ăn uống giúp con hứng thú khi ăn.

Và HƠN HẾT, mẹ được giải đáp toàn bộ thắc mắc với chuyên gia Ăn dặm nổi tiếng của Bibabo để quá trình ăn dặm của hai mẹ con diễn ra suôn sẻ nhất.

>> Nếu mẹ còn bất kỳ thắc mắc nào về việc cho con ăn dặm và lăn tăn chưa biết cho con ăn dặm theo phương pháp nào là phù hợp nhất thì hãy để lại comment số điện thoại ngay dưới bài viết này để Bibabo hỗ trợ tư vấn và giải đáp thêm cho mẹ nhé!