Không thể phủ nhận ngành công nghiệp thuốc lá có những đóng góp cho ngân sách quốc gia, nhưng phần đóng góp này không đủ bù đắp những tổn thất kinh tế do sử dụng thuốc lá gây ra đối với các cá nhân, gia đình và xã hội. Những tổn thất này bao gồm chi phí cho mua thuốc lá hút, chi phí chăm sóc y tế cho những người bị bệnh do hút thuốc lá, chi phí giảm năng suất lao động do nghỉ ốm, do hỏa hoạn và những tổn hại môi trường.
Theo Tổ chức Y tế thế giới, năm 2012 người dân Việt Nam đã chi 22 nghìn tỷ đồng để mua thuốc lá. Ngoài tổn thất do chi mua thuốc hút, tổng chi phí điều trị và tổn thất do mất khả năng lao động vì ốm đau và tử vong sớm cho 5 nhóm bệnh do hút thuốc lá gây ra (ung thư phổi, ung thư đường tiêu hóa – hô hấp trên, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính, nhồi máu cơ tim, đột quỵ) là hơn 23 nghìn tỷ đồng một năm. Các tổn thất mà Việt Nam chưa tính được do sử dụng thuốc lá bao gồm chi phí điều trị 22 bệnh còn lại, chi phí giảm hoặc mất năng suất lao động do mắc bệnh và tử vong sớm liên quan đến thuốc lá, chi phí nghỉ giữa giờ để hút thuốc, tổn thất do cháy nổ liên quan đến thuốc lá, chi phí vệ sinh môi trường tăng...
Chi tiêu cho thuốc lá làm giảm các chi tiêu thiết yếu khác của hộ gia đình đặc biệt là các hộ có thu nhập thấp. Các hộ nghèo tại Việt Nam phải tiêu tốn khoảng 5% thu nhập của gia đình vào thuốc lá. Ở những hộ này, khoản tiền mua thuốc lá thậm chi cao hơn khoản tiền chi cho y tế hay cho giáo dục. Nếu người nghèo bỏ thuốc, họ sẽ có nhiều tiền hơn để mua thức ăn hoặc trả tiền học cho con cái mình. Ngoài ra, còn có những ảnh hưởng khác của việc hút thuốc như: Tăng ngày nghỉ làm của công nhân do mắc các bệnh liên quan đến hút thuốc; Tăng chi phí bảo hiểm khám chữa bệnh do sử dụng thuốc lá gây ra; Tăng chi phí dọn dẹp, vệ sinh môi trường, bảo dưỡng cơ sở vật chất; Ảnh hưởng xấu đến cảnh quan môi trường sư phạm...
Sử dụng thuốc lá làm ảnh hưởng đến sức khỏe và gây tổn thất lớn về kinh tế, không những thế hút thuốc lá không chỉ có hại cho bản thân người hút mà còn gây hại cho cả những người không hút nhưng thường xuyên hít phải khói thuốc. Vì thế - Hãy bỏ thuốc lá vì sức khỏe của bản thân, gia đình và cộng đồng.
Ảnh: Nguyên liệu để trồng cây thuốc lá (Nguồn: Internet)
Hút thuốc lá không chỉ gây tổn hại đối với sức khỏe của người hút thuốc và những người xung quanh mà còn gây tổn thất lớn cho nền kinh tế xã hội.
Mặc dù tỉ lệ hút thuốc lá và hút thuốc thụ động ở Việt Nam có giảm nhưng số người sử dụng thuốc lá ở Việt Nam vẫn trong danh sách 15 nước có số người sử dụng thuốc lá nhiều nhất thế giới. Hậu quả và những tác hại khôn lường do thuốc lá gây ra cho sức khỏe, kinh tế, xã hội và sự phát triển của đất nước là rất nghiêm trọng.
Để sản xuất ra thuốc lá, người nông dân đã phải dành một phần đất sản xuất để trồng nguyên liệu làm thuốc lá. Từ đó, đất canh tác dùng cho sản xuất các loại cây lương thực khác bị thu hẹp lại.
Việc canh tác này tuy có thể đem lại thu nhập cho một bộ phận người dân trước mắt nhưng thực chất lại là nguyên do gieo rắc những tổn thất về lâu dài cho nền kinh tế xã hội.
Khói thuốc lá làm ô nhiễm không khí, khói thuốc tỏa ra ngoài môi trường khiến những người xung quanh mắc bệnh do hít phải khói thuốc lá thụ động. Rác thải của thuốc lá cũng ảnh hưởng xấu đến môi trường sống.
Thuốc lá là nguyên nhân gây ô nhiễm môi trường hàng đầu và hệ lụy lâu dài. Chính vì thế, thuốc lá là nguyên nhân làm tăng chi phí dịch vụ bảo vệ môi trường, khắc phục sự ô nhiễm không khí và môi trường sống.
Theo Tổ chức Y tế thế giới, mỗi năm toàn cầu có tới 7 triệu người tử vong do các căn bệnh liên quan đến thuốc lá. Còn nghiên cứu của Bộ Y tế đã chỉ ra trong khói thuốc lá có tới 7.000 chất hóa học, trong đó hầu hết là chất độc hại gây ra nhiều nhóm bệnh rất nguy hiểm. Chỉ tính riêng về ung thư, trong thuốc lá có hơn 200 chất gây ung thư. Thống kê cho thấy, tại nước ta, tỷ lệ bệnh tật và tử vong sớm do sử dụng thuốc lá chiếm 12% tổng gánh nặng bệnh tật. Tệ hơn, sử dụng thuốc lá còn là một trong những nguyên nhân dẫn tới đói nghèo, ảnh hưởng tới sự phát triển bền vững của quốc gia. Hiện nay, tại Việt Nam, tổng chi phí điều trị và tổn thất do mất khả năng lao động vì ốm đau và tử vong sớm do thuốc lá gây ra 5 nhóm bệnh gồm: ung thư phổi, ung thư hô hấp trên, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính, nhồi máu cơ tim, đột quỵ... là hơn 23.000 tỷ đồng/năm. Trong khi đó, qua điều tra tình hình sử dụng thuốc lá ở người trưởng thành ở Việt Nam cho thấy mỗi năm chúng ta đốt hơn 30.000 tỷ đồng để mua thuốc lá.
Với những con số thống kê trên, có thể thấy tổn thất khủng về kinh tế hệ lụy lâu dài do hút thuốc lá gây ra là không hề nhỏ. Thuốc lá gây ảnh hưởng trên nhiều mặt, nhiều lĩnh vực trên quy mô quốc gia và tác động trực tiếp đến đời sống của từng hộ gia đình có người sử dụng thuốc lá.
Trong thời gian tới, để hạn chế những hậu quả và những tác hại khôn lường do thuốc lá gây ra cho sức khỏe, kinh tế, xã hội và sự phát triển của mỗi quốc. Đòi hỏi những người đang hút thuốc lá, nhất là thế hệ trẻ cần phải dừng ngay và từ bỏ việc hút thuốc để bảo vệ môi trường, sức khỏe chính bản thân và những người xung quanh. Đồng thời, Chính phủ và bộ ngành chức năng cần tăng thuế thuốc lá, siết chặt việc kinh doanh, quảng cáo, tiếp thị, khuyến mãi thuốc lá, tổ chức giám sát chặt chẽ, xử lý nghiêm các trường hợp hút thuốc nơi công cộng, nhằm làm giảm số người hút thuốc lá, góp phần đảm bảo cho một tương lai lành mạnh và bền vững hơn.
Tin: Đăng Minh
40.000 người Việt tử vong/năm do thuốc lá
Theo thống kê của Tổ chức Y tế thế giới, khói thuốc lá có chứa khoảng 7.000 chất hóa học, trong đó có 70 chất là tác nhân gây ung thư. Cứ hút mỗi điếu thuốc lá là tự mình làm mất đi 5,5 giây của cuộc sống. Tuổi thọ trung bình của người hút thuốc lá ngắn hơn so với người không hút thuốc lá từ 5-8 năm.
Khi hút thuốc lá, khói thuốc qua phổi ngấm vào máu, tích lũy lâu ngày trở thành điều kiện và nguyên nhân gây nên nhiều bệnh như: bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính, phình động mạch chủ, ung thư thực quản - thanh quản… Thuốc lá gây ra 25 bệnh khác nhau nhưng tính chung, thuốc lá gây ra 90% các trường hợp ung thư phổi, 75% các trường hợp phổi tắc nghẽn mạn tính và 25% các trường hợp bệnh tim thiếu máu cục bộ.
Khói thuốc lá có thể tồn tại trong không khí ngay cả khi không còn nhìn thấy hoặc ngửi thấy được. Người không hút thuốc nếu hít phải khói thuốc lá (hút thuốc thụ động) cũng bị ảnh hưởng tương tự như người hút thuốc lá trực tiếp. Cũng giống như người hút thuốc lá, Người hút thuốc thụ động cũng có nguy cơ mắc các bệnh giống như người hút thuốc: Ung thư, đột quỵ, các bệnh về hô hấp và tim mạch.
Đặc biệt, người hít phải khói thuốc có nguy cơ bị bệnh cao gấp 10 lần người hút thuốc. Hàng năm, Việt Nam có khoảng 40.000 người tử vong vì các bệnh liên quan đến thuốc lá và con số này đến năm 2030 có thể tăng lên đến 70.000 người/năm.
Gây tổn thất lớn về kinh tế
Hiện nay, Việt Nam nằm trong nhóm 15 nước có số người hút thuốc lá nhiều nhất thế giới. Theo điều tra toàn cầu về sử dụng thuốc lá ở người trưởng thành, Việt Nam có khoảng 15,6 triệu người hút thuốc. Tỷ lệ hút thuốc ở nam giới là 47%, trung bình 2 nam giới có 1 người hút thuốc lá. 2/3 số phụ nữ và trẻ em thường xuyên hít phải khói thuốc… Tỷ lệ người hút thuốc cao đã gây ra các tác hại rất lớn về mặt sức khỏe và kinh tế của đất nước.
Trung bình mỗi năm, một người hút thuốc ở Việt Nam phải chi gần 700.000 đồng. Với 15,6 triệu người hút, mỗi năm có khoảng hơn 8.400 tỉ đồng tiêu tốn cho mặt hàng này. Theo kết quả một cuộc khảo sát gần đây cho thấy, chi tiêu cho thuốc lá ở nước ta cao gấp 3,6 lần phí tổn học hành, gấp 2,5 lần mức chi cho quần áo và gần gấp đôi mức chi cho khám chữa bệnh. Bên cạnh đó, bệnh tật do thuốc lá gây ra làm tăng gánh nặng kinh tế cho mỗi gia đình và làm mất đi lực lượng lao động.
Việc tiêu thụ nhiều thuốc lá dẫn tới tình trạng buôn lậu, gây thất thu cho ngân sách nhà nước. Theo thống kê của Hiệp hội Thuốc lá Việt Nam, thuốc lá nhập lậu hiện đang chiếm 25% thị phần thuốc lá tiêu thụ tại Việt Nam; làm chảy máu hơn 200 triệu USD và thất thoát hàng nghìn tỷ đồng thuế.
Ngoài tổn thất do chi mua thuốc hút, tổng chi phí điều trị và tổn thất do mất khả năng lao động vì ốm đau và tử vong sớm cho 5 nhóm bệnh (ung thư phổi, ung thư đường tiêu hóa- hô hấp trên, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính, nhồi máu cơ tim, đột quỵ) do hút thuốc gây ra là hơn 23 nghìn tỉ đồng một năm. Các tổn thất Việt Nam chưa tính được do sử dụng thuốc lá bao gồm chi phí điều trị các bệnh khác do thuốc lá gây ra.