Tại sao cấm đốt pháo

Căn cứ Điều 17 Nghị định 137/2020/NĐ-CP, người dân được phép đốt pháo hoa trong dịp lễ Tết khi đáp ứng các điều kiện sau:

- Có năng lực hành vi dân sự đầy đủ.

- Pháo hoa được mua của các tổ chức, doanh nghiệp được phép sản xuất, kinh doanh pháo hoa.

Theo đó, loại pháo hoa được người dân sử dụng trong dịp Tết là sản phẩn được chế tạo mà có các hiệu ứng âm thanh, ánh sáng, màu sắc và không gây ra tiếng nổ.

Việc không gây ra tiếng nổ chính là đặc điểm quan trọng nhất để phân biệt pháo hoa người dân được phép sử dụng với loại pháo hoa nổ người dân không được phép đốt trong ngày Tết 2022.

Hiện nay, tại Việt Nam, người dân chỉ được mua pháo hoa duy nhất tại một địa điểm là Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên hoá chất 21 (hay còn gọi là nhà máy Z121) thông qua website https://21chemical.vn/ và các cửa hàng bán pháo hoa được phép kinh doanh tại đây.

Theo Quyết định 1044 ngày 11/01/2022 của công ty này, các loại pháo hoa được bán gồm: Ống phun nước bạc ngoài trời, trong nhà; Ống phun hoa lửa cầm tay; Cây hoa lửa, xoay; thác nước bạc; pháo hoa con sò đổi màu; Pháo hoa giàn phun viên.

Đặc biệt, người mua khi muốn sử dụng thì phải cung cấp đầy đủ hoá đơn, chứng từ hợp lệ để cơ quan chức năng kiểm tra.

Xem thêm: Tết 2022, người dân được bắn loại pháo hoa nào? Giá bao nhiêu?

2. Đốt pháo trái phép ngày Tết, năm 2022 bị phạt thế nào?

Căn cứ phân tích ở trên, chỉ loại pháo hoa không gây tiếng nổ và được bán tại các cửa hàng được phép kinh doanh pháo hoa nêu trên mới là loại pháo hoa được phép sử dụng trong dịp Tết năm 2022. Đặc biệt, sau khi mua, người dân cần phải lưu giữ hoá đơn, chứng từ để xuất trình trong trường hợp cơ quan chức năng kiểm tra.

Nếu khi bị kiểm tra mà người dân không xuất trình được hoá đơn, chứng từ hợp lệ hoặc sử dụng loại pháo hoa không được phép thì theo điểm i khoản 3 Điều 11 Nghị định 144/2021/NĐ-CP sẽ bị phạt từ 05 - 10 triệu đồng.

Ngoài ra, nếu sử dụng trái phép pháo hoa thì còn bị tịch thu loại pháo hoa không được phép đốt.

3. Lỡ đốt pháo hoa "giàn phun" có tiếng nổ, người dân có bị phạt không?

Trong những ngày này, người dân nô nức xếp hàng dài để mua pháo hoa về "chơi Tết".  Tuy nhiên, mới đây, trên mạng xã hội lan truyền thông tin Nhà máy Z121 tạm dừng sản xuất cũng như tạm dừng bán ra thị trường pháo hoa giàn phun hoa và giàn phu viên vì có tiếng nổ.

Điều đó làm nhiều người đã mua hai loại pháo hoa này lo ngại vì không biết phải xử lý thế nào với những chiếc pháo hoa đã mua trước đó. Tuy nhiên, cần phải khẳng định lại, thông tin trên là chưa thật sự chính xác bởi hiện nay, công ty đã đưa ra thông báo như sau:

- Tạm dừng bán sản phẩm này để kiểm tra, đánh giá lại.

- Nếu người dân đã mua giàn phun hoa, giàn phun viên của công ty thì vẫn tiếp tục được đốt nhưng phải đảm bảo tuân thủ đúng hướng dẫn của nhà sản xuất.

Do đó, nếu người dân đã mua loại pháo hoa nêu trên của công ty Z121 thì chỉ cần thực hiện đúng theo hướng dẫn của nhà sản xuất (công ty Z121) thì sẽ không bị xử phạt từ 05 - 10 triệu đồng theo phân tích ở trên.

Tuy nhiên, nếu cơ quan có thẩm quyền công bố sản phẩm nêu trên có tiếng ồn quá mức cho phép theo Quy chuẩn kỹ thuật Quốc gia về an toàn trong sản xuất, kinh doanh, bảo quản, sử dụng và tiêu hủy pháo hoa, pháo hoa nổ QCVN 04:2021/BCA và không được đốt mà người dân vẫn cố tình sử dụng thì sẽ bị phạt.

Song song với đó, nếu chất lượng sản phẩm không đạt chuẩn do cơ quan có thẩm quyền quy định thì căn cứ khoản 3 Điều 448 Bộ luật Dân sự, bên mua có quyền yêu cầu đổi pháo hoa đó lấy loại khác hoặc trả lại pháo hoa đó cũng như được lấy lại tiền từ bên bán (công ty Z121).

Đồng thời, căn cứ khoản 6 Điều 8 Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng năm 2010, nếu sản phẩm pháo hoa không đúng tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật, chất lượng mà công ty Z121 dã công bố, niêm yết, quảng cáo hoặc cam kết thì người mua có thể yêu cầu bồi thường thiệt hại. Đây cũng là quy định được nêu tại Điều 608 Bộ luật Dân sự.

Về mức đòi bồi thường thiệt hại, Điều 585 Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định, thiệt hại thực tế sẽ được bồi thường toàn bộ và kịp thời. Về mức bồi thường cũng như hình thức, phương thức thì do hai bên cùng thoả thuận. Nếu không thoả thuận được thì có thể yêu cầu Toà án giải quyết.

Trên đây là quy định về năm 2022, đốt pháo trái phép ngày Tết bị phạt thế nào? Nếu còn thắc mắc hoặc có vấn đề chưa rõ về nội dung của bài viết, độc giả có thể liên hệ 1900.6199 để được hỗ trợ, giải đáp.

>> 3 phương pháp tiêu hủy pháo hoa khi hỏng, hết hạn

Như VietnamFinance đã thông tin, Chính phủ vừa ban hành Nghị định 137/2020/NĐ-CP về quản lý, sử dụng pháo. Trong đó, nghị định mới bổ sung thêm nhiều điểm về các trường hợp được phép sử dụng pháo cũng như các hành vi bị nghiêm cấm về pháo nổ.

Theo đó, tại Điều 17, nghị định cho phép cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân chỉ cần có năng lực hành vi dân sự đầy đủ sẽ được sử dụng pháo hoa trong các sự kiện sau: lễ, tết, sinh nhật, cưới hỏi, hội nghị, khai trương, ngày kỷ niệm và trong hoạt động văn hóa nghệ thuật. Quy định này có hiệu lực kể từ ngày 11/1/2021.

Quy định này cũng lưu ý các cơ quan, tổ chức, cá nhân, khi sử dụng pháo hoa chỉ được mua pháo hoa tại các tổ chức, doanh nghiệp được phép sản xuất, kinh doanh pháo hoa.

Quyết định lịch sử về cấm pháo năm 1994

Tròn 26 năm trước, ngày 8/8/1994, Thủ tướng Chính phủ Võ Văn Kiệt đã ban hành Chỉ thị số 406-TTg về việc cấm sản xuất, buôn bán và đốt pháo. Đây là Chỉ thị mang tính lịch sử bởi thói quen sản xuất, buôn bán và đốt pháo đã tồn tại từ hàng ngàn năm đối với người Việt Nam.

Theo Chỉ thị số 406-TTg, kể từ ngày 1/1/1995 nghiêm cấm sản xuất, buôn bán và đốt các loại pháo nổ, thuốc pháo nổ trong phạm vi cả nước (trừ các loại pháo hoa và thuốc làm pháo hoa).

Đối với những nơi lâu nay có ngành nghề truyền thống, công nghệ sản xuất pháo và thuốc pháo, đã được cấp có thẩm quyền cấp giấy phép hành nghề thì xem xét để chuyển sang làm pháo hoa, thuốc pháo hoa hoặc làm nghề khác. Các bộ, UBND tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương được giao nhiệm vụ phải lập và duyệt kế hoạch về kinh phí đào tạo để chuyển số lao động chuyên sản xuất pháo nổ chuyển sang ngành sản xuất pháo hoa, thuốc pháo hoa hoặc sang nghề khác, theo giấy phép hành nghề mới.

Chỉ thị nghiêm cấm việc nhập khẩu các loại pháo, các loại thuốc pháo và nguyên liệu làm pháo từ nước ngoài vào Việt Nam. Mọi loại pháo nước ngoài đang được buôn bán trên thị trường Việt Nam đều bị tịch thu và tiêu huỷ và thu hồi giấy phép kinh doanh, nếu gây hậu quả nghiêm trọng phải bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

Đồng thời chỉ cấp giấy phép sản xuất, buôn bán các loại pháo hoa, thuốc pháo hoa cho các tổ chức, cá nhân có đủ điều kiện, tiêu chuẩn về an toàn, an ninh trật tự, quy định tại Nghị định số 17-CP ngày 23/12/1992 của Chính phủ về quản lý các nghề kinh doanh đặc biệt, và những quy tắc về phòng cháy, nổ theo quy định của Bộ Nội vụ.

Sau ngày 1/1/1995, những tổ chức, cá nhân không được cơ quan có thẩm quyền cấp giấy phép hành nghề đều phải ngừng hoạt động.

Chỉ thị cũng nghiêm cấm dùng các loại thuốc nổ lấy từ các loại bom, mìn, đạn, lựu đạn để sản xuất pháo hoa. Các bộ, ngành có đơn vị được phép dùng thuốc nổ để sử dụng trong chiến đấu và sản xuất phải có biện pháp quản lý chặt chẽ, không để thất thoát hoặc thanh lý không đúng quy định của nhà nước. Thủ trưởng cơ quan, đơn vị và cá nhân vi phạm phải chịu trách nhiệm trước pháp luật.

Các tổ chức và cá nhân được phép sản xuất, buôn bán pháo hoa, thuốc pháo hoa khi sản xuất, vận chuyển đều phải có biện pháp bảo đảm an toàn tuyết đối. Phải vận chuyển bằng các phương tiện chuyên dùng, có giấy phép vận chuyển của công an tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương cấp và phải kèm theo chứng từ mua bán hợp lệ.

Không được vận chuyển pháo hoa, thuốc pháo hoa trên các phương tiện không an toàn, phương tiện có chở người.

Liên quan đến việc bán pháo hoa, đốt pháo hoa, Chỉ thị nêu rõ trong các ngày lễ lớn, các ngày Tết, ngày hội có tổ chức bắn pháo hoa, đốt pháo hoa thì UBND tỉnh, thành phố phải thông báo cho nhân dân biết thời gian, địa điểm bán pháo hoa, đốt pháo hoa.

Những dạ hội vui chơi du lịch, những dịp tổ chức khánh thành công trình, tổ chức lễ hội, hiếu hỉ, nếu đốt pháo hoa phải bảo đảm an toàn.

Về đốt pháo, chỉ thị nghiêm cấm đốt pháo trong trụ sở các cơ quan nhà nước, tổ chức kinh tế nhà nước, các đơn vị lực lượng vũ trang; nghiêm cấm đốt pháo gây nguy hiểm cho người khác, ảnh hưởng đến môi trường, trật tự chung như đốt pháo ở nơi công cộng, đốt pháo sau 21 giờ hàng ngày, đốt pháo ném ra đường, ném vào người khác hoặc ném vào phương tiện đi lại trên đường, ném từ trên cao xuống, đốt pháo kéo theo xe đang chạy...

Chỉ thị cũng đưa ra các biện pháp xử phạt đối với tổ chức và cá nhân vi phạm như ngoài việc tịch thu tang vật, tiêu huỷ pháo và thuốc pháo tuỳ theo tính chất mức độ vi phạm còn bị phạt tiền từ 500.000 đồng đến 2.000.000 đồng đối với hành vi sản xuất pháo trái phép; phạt tiền từ 500.000 đồng đến 2.000.000 đồng đối với hành vi buôn bán pháo, thuốc pháo trái phép; phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 2.000.000 đồng đối với hành vi nhập khẩu pháo; phạt tiền từ 500.000 đến 2.000.000 đồng đối với hành vi vi phạm các quy định vận chuyển pháo.

Ngoài ra, các vi phạm về sản xuất, buôn bán, vận chuyển và đốt pháo gây hậu quả nghiêm trọng phải bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Đối với trẻ em dưới 16 tuổi vi phạm thì bố mẹ hoặc người nuôi dưỡng phải chịu trách nhiệm, bồi thường thiệt hại hoặc nộp tiền phạt hành chính.

Hàng nghìn nạn nhân tai nạn liên quan đến pháo mỗi năm chính là lý do Chính phủ buộc phải ra một lệnh cấm vào năm 1994 mà giai đoạn đầu không phải người dân nào cũng ủng hộ.

Cùng với quy định bắt buộc đội mũ bảo hiểm khi tham gia giao thông và Luật Phòng, chống tác hại của rượu bia mới có hiệu lực từ 1/1/2020, quy định cấm đốt pháo năm 1994 được xem là 3 văn bản luật định mang tính “cách mạng” nhân văn, cứu người.