Tham luận về bồi dưỡng học sinh giỏi

THAM LUẬN CÔNG TÁC BỒI DƯỠNG HỌC SINH GIỎI Kính thưa các vị đại biểu Kính thưa đoàn chủ tịch Thưa hội nghị. Vừa qua, tôi đã được nghe kế hoạch thực hiện nhiệm vụ năm học 2016 – 2017 của trường THCS Biên giang đề ra, tôi hoàn toàn nhất trí với kế hoạch trên. Sau đây tôi có bổ sung thêm tham luận về công tác bồi dưỡng học sinh giỏi trong trường THCS Biên Giang. Công tác bồi dưỡng học sinh giỏi là một nhiệm vụ quan trọng trong việc nâng cao chất lượng giáo dục, bồi dưỡng nhân tài cho nhà trường nói riêng, cho địa phương nói chung. Nhận thức được nhiệm vụ quan trọng đó, tổ KHTN đã xây dựng kế hoạch ngay từ đầu năm học. Bồi dưỡng HSG là một công việc khó khăn và lâu dài, đòi hỏi nhiều công sức của thầy và trò . Trong những năm gần đây, tôi đã tham gia công tác bồi dưỡng HSG lớp 7; 8 cho học sinh thi giao lưu HSG cấp Quận, năm học 2013-2014 có một em Nguyễn Thị Tú Anh đạt giải khuyến khích môn toán 8, năm học 2014-2015 có hai em Nguyễn Thị Giang và em Nguyễn Thị Hà đạt giải khuyến khích môn toán 8, năm học 2015-2016 có một em Dương Văn Quý đạt giải khuyến khích môn toán 7, thành tích trên đã góp phần nhỏ bé vào kết quả thi HSG chung của toàn trường. Trước hết chúng tôi nhìn lại thực trạng công tác bồi dưỡng học sinh giỏi      1. Thuận lợi: 1) Được sự chỉ đạo, quan tâm sâu sát và kịp thời của BGH, có những kế hoạch cụ thể, lâu dài trong công việc bồi dưỡng HSG. 2) Trường có cơ sở vật chất khá khang trang, trang thiết bị phục vụ tương đối đầy đủ giúp cho việc dạy và học đạt kết quả tốt. 3) Giáo viên có trình độ chuyên môn vững vàng, có kinh nghiệm trong công tác bồi dưỡng HSG nhiều năm.     2. Khó khăn: 1) Đa số giáo viên dạy bồi dưỡng vừa phải bảo đảm chất lượng đại trà, vừa phải hoàn thành chỉ tiêu chất lượng mũi nhọn và công tác kiêm nhiệm do đó cường độ làm việc quá tải và việc đầu tư cho công tác bồi dưỡng HSG cũng có phần bị hạn chế. 2) Học sinh học chương trình chính khóa phải học quá nhiều môn, lại phải học thêm những môn khác, cộng thêm chương trình bồi dưỡng HSG nên rất hạn chế về thời gian tự học nên các em đầu tư ít thời gian cho việc học bồi dưỡng HSG, do đó kết quả không cao là điều tất yếu. 3) Một số học sinh tham gia học bồi dưỡng chưa cố gắng nhiều nên kết quả thi học sinh giỏi ở một số môn chưa cao. 4) Giáo viên dạy bồi dưỡng đều phải tự soạn chương trình dạy, theo kinh nghiệm của bản thân, theo chủ quan, tự nghiên cứu, tự sưu tầm tài liệu. Sau đây tôi trình bày: Một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng công tác bồi dưỡng học sinh giỏi: Giải pháp 1: khâu tuyển chọn học sinh và kế hoạch bồi dưỡng: + Đối với lớp 6, 7, 8, 9 chúng ta lựa chọn đội tuyển ngay sau khi kết thúc năm học hoặc thông qua việc giảng dạy hàng ngày hoặc sau khi khảo sát đầu năm để lựa chọn những em có khả năng, tư chất, trí tuệ, lòng đam mê, gia đình nhất trí vào đội tuyển. Giải pháp 2: Đối với giáo viên dạy bồi dưỡng: 1) Lên kế hoạch Bồi dưỡng ngay từ đầu năm các chủ đề, số tiết trong chủ đề trong chương trình môn mình giảng dạy một cách cụ thể, qua đó tìm tòi chọn lọc các bài toán theo dạng của chủ đề đó, tránh tình trạng thích đâu dạy đó. Dạy theo chủ đề là biện pháp mà cá nhân tôi thấy đó là hữu hiệu nhất mà tôi sử dụng. 2) Phải thường xuyên tìm tòi các tư liệu, có kiến thức nâng cao trên các phương tiện, đặc biệt là trên mạng internet. Lựa chọn trang Web nào hữu ích nhất, tiện dụng nhất, tác giả nào hay có các chuyên đề hay, khả quan nhất để sưu tầm tài liệu 3) Dạy chắc cơ bản trước rồi mới nâng cao: Các bài cơ bản là những bài dễ, chỉ liên quan đến một hoặc vài loại kiến thức kỹ năng, cần phải luyện tập nắm vững từng loại trước đã. Sau đó mới nâng cao dần những bài tổng hợp nhiều loại kiến thức, học sinh đã nắm vững từng loại sẽ dễ dàng nhận ra và giải quyết được. Đối với học sinh giỏi bước này có thể làm nhanh, hoặc cho tự làm nhưng phải kiểm tra biết chắc chắn là chắc cơ bản rồi mới nâng cao, nếu bỏ qua bước này trình độ của học sinh sẽ không ổn định và không vững chắc. 4) Mỗi loại cần thông qua một hoặc hai bài điển hình, quan trọng là phải rút ra phương pháp rồi cho thêm một số bài cho học sinh tự vận dụng cho thành thạo phương pháp, cần kiểm tra thẩm định xem học sinh đã nắm chắc chắn chưa, nếu chưa chắc chắn cần phải củng cố đến khi được mới thôi. 5) Bồi dưỡng đội tuyển học sinh giỏi cần được tiến hành thường xuyên cả trên lớp và các buổi chiều riêng, không nên để gần thi mới tích cực bồi dưỡng làm cho học sinh quá tải đồng thời ảnh hưởng đến kết quả học tập các môn học khác của học sinh. Giải pháp 3: Đối với phụ huynh: 1) Quan tâm tạo điều kiện về thời gian ở nhà, động viên tích cực con em học tập tốt hơn. 2) Trang bị đầy đủ dụng cụ học tập. 3) Thường xuyên liên lạc với giáo viên, nhà trường để nắm tình hình học tập của con mình. Giải pháp 4: Sự phối hợp giữa các tổ chức trong trường và khen thưởng - Để hỗ trợ cho công tác dưỡng học sinh giỏi có hiệu quả, các bộ phận gián tiếp như: Chi bộ, Ban giám hiệu, Công đoàn, Đoàn thanh niên, tổ chuyên môn, giáo viên chủ nhiệm cũng cần quan tâm đặc biệt và có những biện pháp hỗ trợ đúng mức như: tạo điều kiện cho giáo viên và học sinh tham gia bồi dưỡng. Ví dụ: Dạy đủ số tiết theo quy định 19 tiết trong tuần, nên phân công chuyên môn cùng một khối để giảm bớt khâu soạn bài chéo giáo án để giành thời gian nghiên cứu và tái sức lao động, bớt công tác kiêm nhiệm, bồi dưỡng thỏa đáng cho giáo viên, có chế độ ưu tiên khuyến khích đối với học sinh đạt giải; tuyên dương khen thưởng kịp thời đối với các giáo viên và học sinh đạt thành tích; quan tâm theo dõi và đáp ứng các nhu cầu chính đáng của giáo viên và học sinh về phòng học, điện, nước - Trên đây là kinh nghiệm và giải pháp về công tác bồi dưỡng học sinh giỏi của tổ khoa học Tự nhiên. Rất mong được sự đóng góp của các đồng chí. - Cuối cùng, xin kính chúc các vị đại biểu khách quý, các đồng chí mạnh khỏe, hạnh phúc. Chúc hội nghị thành công tốt đẹp. Biên giang, Ngày 23 tháng 9 năm 2016 Người viết tham luận Trần Đức Nguyên

Công tác bồi dưỡng học sinh giỏi là một công tác mũi nhọn trong việc góp phần nâng cao dân trí, chất lượng giáo dục, bồi dưỡng nhân tài cho nhà trường nói riêng, cho địa phương và đất nước nói chung. Nhận thức được nhiệm vụ quan trọng đó, tổ Hóa đã xây dựng kế hoạch ngay từ đầu năm học. Bồi dưỡng HSG là một công việc khó khăn và lâu dài, đòi hỏi nhiều công sức của thầy và trò.

Trước hết chúng ta nhìn lại thực trạng công tác bồi dưỡng học sinh giỏi

THAM LUẬN CÔNG TÁC BỒI DƯỠNG HỌC SINH GIỎI Ở TRƯỜNG THCS LƯƠNG TÂM GV. Ngô Dương KhôiKính thưa các vị đại biểu!Công tác bồi dưỡng học sinh giỏi là một nhiệm vụ quan trọng trong việc nâng cao chất lượng giáo dục, bồi dưỡng nhân tài cho nhà trường nói riêng, cho địa phương nói chung.Bồi dưỡng học sinh giỏi là công việc rất khó khăn, đòi hỏi nhiều công sức của cả thầy và trò. Trong những năm gần đây đội tuyển HSG môn Tin học trường THCS Lương Tâm đã đạt được một số thành tích góp phần vào kết quả chung cho trường và cho huyện Long Mỹ. Trong hội nghị hôm nay, tôi xin trình bày một số kinh nghiệm trong công tác bồi dưỡng học sinh giỏi như sau.Trước hết tôi xin giới thiệu sơ lược về bản thân:Tôi tên: Ngô Dương Khôi, công tác tại trường THCS Lương Tâm. Tôi bắt đầu giảng dạy năm 2009 (hiện là tổ trưởng tổ: Toán – tin). Trong quá trình công tác tôi đạt được một số thành tích sau:- Được công nhận giáo viên giỏi huyện (môn Toán) năm học 2010-2011.- Đạt giải 3, hội thi “Sáng tạo kỹ thuật tỉnh Hậu Giang lần thứ V” năm 2012 với giải pháp “Chương trình quản lí học sinh bậc THCS”.- Được công nhận giáo viên giỏi huyện (môn Tin học) năm học 2012-2013.- Đạt một số giải trong 2 phần thi “Phần mềm sáng tạo” và “Thiết kế bài giảng Elearning – Chủ đề Dư địa chí” của hội thi “Giáo viên và học sinh tự làm thiết bị dạy học và đồ dùng học tập” cấp huyện, tỉnh năm học 2014-2015.- Tôi đã tham gia công tác bồi dưỡng HSG các môn: Toán qua mạng, giải toán trên MTCT, Học sinh giỏi môn Tin học, Tin học trẻ từ năm 2011 đến nay và đạt được một số kết quả nhất định.Sau đây tôi xin trình bày: Một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng công tác bồi dưỡng học sinh giỏi (Cụ thể là BDHSG môn Tin học – Tin học trẻ)Giải pháp 1. Phát hiện - lựa chọn học sinh giỏiTrong công tác bồi dưỡng học sinh giỏi khâu đầu tiên và quan trọng nhất là khâu phát hiện và tuyển chọn học sinh. Việc phát hiện học sinh giỏi chủ yếu thông qua đánh giá thường xuyên của giáo viên và kết quả các kì thi. 1Nên lựa chọn đội tuyển ngay sau khi kết thúc năm học thông qua việc trao đổi với GV giảng dạy trước đó để lựa chọn những em có khả năng, tư chất, lòng đam mê vào đội tuyển, làm nguồn cho năm học kế tiếp. Đặc biệt với môn Tin học, cần chọn học sinh học giỏi ở các môn học tự nhiên, có thể là học sinh lớp 8 hoặc lớp 9.Giải pháp 2. Tài liệu – chương trình bồi dưỡngGiáo viên cần biên soạn giáo trình bồi dưỡng, nội dung bồi dưỡng rõ ràng, cụ thể, chi tiết theo từng mảng kiến thức. Mỗi phần kiến thức trọng tâm được phân chia theo từng chương, từng chủ đề và nhất thiết phải theo quy trình từ thấp đến cao, từ dễ đến khó để các em HS bắt nhịp dần. Sau mỗi chủ đề cần có một số bài tập thực hành để củng cố kiến thức. Bên cạnh đó cần hướng dẫn học sinh tìm các tài liệu, sách vở, phù hợp với trình độ của các em để tự rèn luyện thêm ở nhà. Đồng thời cung cấp hoặc giới thiệu các địa chỉ trên mạng để học sinh có thể tự học, tự nghiên cứu, bổ sung kiến thức.Giải pháp 3. Thời gian bồi dưỡngĐể bồi dưỡng học sinh giỏi có hiệu quả, cần có kế hoạch bồi dưỡng liên tục và đều đặn. Tốt nhất nên lựa chọn đội tuyển trước khi nghĩ hè và giao tài liệu để cho các em đọc và nghiên cứu trước trong thời gian hè.Nên bắt đầu ôn luyện vào đầu năm học. Trong những tuần đầu, để học sinh làm quen thì ôn 2 buổi/tuần. Sau tăng lên 3 – 4 buổi/tuần. Không nên dồn ép ở tuần cuối trước khi thi.Giải pháp 4. Quy trình bồi dưỡngDạy học sinh theo từng chủ đề, với mỗi chủ đề cần có kế hoạch bồi dưỡng trong một khoảng thời gian nhất định. Dạy lý thuyết trước, làm bài tập thực hành sau. Cho các em làm chắc các dạng bài cơ bản rồi mới nâng cao. Kiểu dạng bài có quy luật và dạng bài có tính đơn lẻ trước. Kiểu dạng bài có tính phối hợp và có tính đặc biệt sau. Sau mỗi buổi học, cần giao một số bài tập để các em về nhà suy nghĩ. Đến buổi học sau, học sinh vào thực hành sẽ đở mất thời gian hơn.Đầu tiên cho học sinh làm các bài tập được biên soạn trong giáo trình, sau đó đến các bài tập (đề thi) sưu tầm trong các năm trước hay được tìm trên mạng Internet. Cuối cùng yêu cầu học sinh tự ra đề thi theo ý tưởng của mỗi em hoặc có thể kết hợp các dạng bài tập có liên quan làm thành một bài tập mới để các em tự giải. 2Giải pháp 5. Kiểm tra - đánh giá kết quả học tập của học sinhSau mỗi chủ đề cần cho học sinh làm bài kiểm tra kiến thức trong chủ đề đó. Cứ sau 3 chủ đề thì tổ chức cho học sinh làm bài kiểm tra tổng hợp.Việc thực hiện đánh giá học sinh theo 3 quy tắc:+ Giáo viên đánh giá học sinh: Giáo viên tìm lỗi và hướng dẫn học sinh sửa lỗi.+ Học sinh đánh giá nhau: Học sinh tìm chổ sai của bạn và hướng dẫn bạn sửa lỗi. + Học sinh tự đánh giá: Học sinh tự tìm lỗi trong bài làm của mình và tự tìm hướng khắc phục lỗi.Với những giải pháp trên, riêng vệc ôn luyện HSG môn tin học, tin học trẻ đã đạt một số thành tích sau:Năm học Môn thi Vòng huyện Vòng tỉnh2011-2012HSG Tin họcDự thi 1 hs đạt:+ 1 giải nhấtDự thi 1 hs đạt:+ 1 giải nhìTin học trẻDự thi 2 hs đạt:+ 1 giải nhấtDự thi 1 hs đạt:+ 1 giải KK2012-2013HSG Tin họcDự thi 2 hs đạt:+ 1 giải nhì+ 1 giải baTin học trẻDự thi 2 hs đạt:+ 1 giải nhì+ 1 giải ba2013-2014HSG Tin họcDự thi 3 hs đạt:+ 1 giải nhì+ 2 giải baTin học trẻDự thi 2 hs đạt:+ 1 giải nhì+ 1 giải baDự thi 2 hs đạt:+ 1 giải nhất+ 1 giải ba2014-2015HSG Tin họcDự thi 5 hs đạt:+ 1 giải nhất+ 2 giải baDự thi 3 hs đạt:+ 1 giải nhất+ 2 giải KKTin học trẻDự thi 3 hs đạt:+ 1 giải nhất+ 2 giải baDự thi 3 hs đạt:+ 1 giải nhì+ 1 giải ba3Tóm lại: Muốn đạt được kết quả tốt trong công tác BD HSG thì người giáo viên phải thường xuyên học hỏi, tự trau dồi nâng cao trình độ, phải liên tục cập nhật nâng cao kiến thức để theo kịp những đổi mới về phương pháp giảng dạy cũng như các yêu cầu của các kỳ thi học sinh giỏi. Ngoài ra việc tổ chức chọn lựa chính xác và thành lập đội tuyển học sinh giỏi sớm, có kế hoạch cụ thể cho việc bồi dưỡng đội tuyển là khâu hết sức quan trọng để đạt được thành công.Qua thời gian bồi dưỡng học sinh giỏi tôi có một số đề xuất, kiến nghị như sau:Đối với các cấp quản lý và phụ huynh học sinh:+ Quan tâm, theo dõi và đáp ứng các nghiên cứu chính đáng của giáo viên và học sinh về phòng học, mua tài liệu, photo bài học, bài tập làm trên lớp cũng như ở nhà.+ Có những chế độ khen thưởng, ưu tiên cho những học sinh đạt giải.Đối với học sinh::+ Học sinh phải nhận thức đúng về tầm quan trọng của học tập.+ Học sinh phải yêu thích môn học, say mê trong học tập và ham học hỏi.+ Học sinh phải cần cù tích luỹ và chăm chỉ rèn luyện, ngoài luyện sách giáo khoa, học sinh cần luyện thêm ở sách tham khảo và tài liệu khác.Trên đây chỉ là một vài kinh nghiệm nhỏ của chúng tôi đã rút ra được trong quá trình bồi dưỡng học sinh giỏi của mình. Chắc chắn rằng các đồng chí, đồng nghiệp, có những ý kiến và giải pháp khác quí giá hơn rất nhiều. Rất mong được sự trao đổi và giúp đỡ của các đồng chí, đồng nghiệp, để chúng tôi có thể làm tốt hơn công việc của mình góp phần vào thành tích của Nhà trường và sự nghiệp giáo dục của địa phương. Cuối cùng tôi xin kính chúc quý vị đại biểu, các đồng chí tham dự hội nghị hôm nay luôn mạnh khoẻ, hạnh phúc, thành công trong công tác, chúc hội nghị thành công tốt đẹp.Tôi xin chân thành cảm ơn!4