Cách rèn học sinh lớp 1 viết đúng, viết đẹp
"Nét chữ - Nết người", đối với các em nhỏ đặc biệt là những em học sinh bắt đầu vào lớp 1, việc rèn luyện viết chữ là một việc rất qua trọng. Việc rèn luyện chữ viết không chỉ giúp các em viết đẹp mà còn rèn luyện tính kiên nhẫn, sự chịu khó và chăm chỉ. Để các em có được nét chữ đẹp, sự chỉ bảo của giáo viên trên lớp là không đủ, quý phụ huynh cũng nên quan tâm và hướng dẫn trẻ. Sau đây, mời các thầy cô giáo và quý phụ huynh tham khảo phương pháp luyện viết đúng, viết đẹp cho học sinh lớp 1.
Dạy học sinh viết đúng, viết đẹp thành thạo các nét cơ bản.
Công đoạn đầu tiên, giáo viên cần hướng dẫn học sinh nắm được các thuật ngữ dòng kẻ trong vở ô li, vở Tập viết, tập tô chữ, trên bảng con, bảng lớp. (Ví dụ như đường kẻ 1,2...đường kẻ đậm. Oli 1,2....)
Tiếp theo, hướng dẫn cho học sinh nắm chắc và viết tốt các nét cơ bản của chữ; nắm được tên gọi và cấu tạo của từng nét cơ bản bao gồm: Nét ngang, nét sổ, nét xiên trái, nét xiên phải, nét móc xuôi, nét móc ngược, nét móc hai đầu (là kết hợp của nét móc xuôi và nét móc ngược), nét cong hở phải, nét cong hở trái, nét cong khép kín, nét khuyết trên, nét khuyết dưới, nét thắt.
Việc nắm chắc cách viết, viết đúng, viết đẹp, thành thạo các nét cơ bản, nắm được cấu tạo của từng chữ cái giúp cho việc nối các nét thành chữ cái sẽ dễ dàng hơn.
Sau đó, dạy học sinh cách xác định tọa độ của điểm đặt bút và điểm dừng bút phải dựa trên khung chữ làm chuẩn. Hướng dẫn học sinh hiểu điểm đặt bút là điểm bắt đầu khi viết một nét trong một chữ cái hay một chữ.
Điểm dừng bút là vị trí kết thúc của nét chữ đa số điểm kết thúc ở 1/2 ô li. Riêng đối với con chữ o vì là nét cong tròn khép kín nên điểm đặt bút trùng với điểm dừng bút.
Để chữ viết không bị rời rạc, đứt nét giáo viên cần nhấn mạnh hơn chỗ nối nét, nhắc các em viết đều nét, liền mạch đúng kĩ thuật
Dạy cách rê bút
Rê bút là nhấc nhẹ đầu bút nhưng vẫn chạm vào mặt giấy theo đường nét viết trước hoặc tạo ra việt mờ để sau đó có nét viết khác đè lên.
Từ rê được hiểu theo nghĩa di chuyển chậm đều đều, liên tục trên bề mặt của giấy, do vậy giữa đầu bút và mặt giấy không có khoảng cách. (Cái này có thể hiểu là không được nhấc bút).
Dạy cách lia bút
Lia bút là dịch chuyển đầu bút từ điểm dừng này sang điểm đặt bút khác, không chạm vào mặt giấy. Khi lia bút, ta phải nhấc bút lên để đưa nhanh sang điểm khác, tạo một khoảng cách nhất định giữa đầu bút và mặt giấy.
Trong quá trình hướng dẫn học sinh về quy trình viết một chữ cái, rèn kĩ thuật nối chữ, viết liền mạch người giáo viên cần lưu ý sử dụng các thuật ngữ trên cho chính xác.
Ví dụ: Khi hướng dẫn học sinh viết chữ m, giáo viên hướng dẫn như sau:
Đặt bút giữa hai đường kẻ dọc, cao 2/3 đơn vị chữ viết nét móc đến đường kẻ đậm, tiếp tục đưa lên viết nét móc thứ 2, viết liền mạch với nét móc 2 đầu, dừng bút ở giữa ĐVC. Độ rộng giữa gia nét xổ là 1,5 ĐV
Rèn viết đúng trọng tâm các nhóm chữ
Căn cứ vào đặc điểm cấu tạo nét và mối quan hệ về cách viết các chữ cái, để học sinh viết đúng kĩ thuật, viết đẹp, nắm chắc mẫu chữ.
Giáo viên chia chữ viết thành các nhóm và xác định trọng tâm đại diện cho mỗi nhóm chữ gồm những nét nào, những nét chữ nào học sinh hay viết sai, học sinh gặp khó khăn gì khi viết các nhóm chữ đó để khắc phục nhược điểm giúp học sinh viết đúng và đẹp mẫu chữ trong trường tiểu học cỡ vừa như sau:
Nhóm 1: Gồm các chữ: m, n, u, ư, i, t, v,r, p
Với nhóm này, các lỗi học sinh hay mắc là viết chưa đúng nét nối giữa các nét, nét móc thường hay bị đổ nghiêng, nét hất lên thường bị choãi chân ra không đúng.
Cách khắc phục: Cho học sinh luyện viết nét sổ có độ cao 2 ô li, sau đó mới viết nét móc xuôi, nét móc ngược, nét móc hai đầu có độ cao 2 ô li thật đúng, thật thẳng.
Khi học sinh viết thành thạo các nét đó, cho học sinh ghép các nét thành chữ. Khi ghép chữ luôn chú ý điểm đặt bút, điểm dừng bút, độ cao, độ rộng của mỗi nét để chữ viết cân đối, đẹp.
Nhóm 2: Gồm các chữ: b, l, h, k, y
Các lỗi hay mắc: Học sinh hay viết sai điểm giao nhau của nét, chữ viết còn cong vẹo.
Cách khắc phục: Trước tiên cho học sinh viết nét sổ có độ cao 5 ô li một cách ngay ngắn, thành thạo để rèn tư thế cầm bút chắc chắn cho học sinh. Sau đó dạy học sinh viết nét khuyết trên có độ cao 5 ô li, độ rộng trong lòng 1 ô li.
Để giúp học sinh viết đúng điểm giao nhau của các nét khuyết, hướng dẫn học sinh đặt một dấu chấm nhỏ vào sát đường kẻ dọc, trên dòng kẻ ngang 2 của li thứ tư và rèn cho học sinh luôn đưa bút chìtừ điểm bắt đầu qua đúng chấm rồi mới đưa bút lên tiếp viết nét khuyết trên có độ rộng bằng 1 li. Tương tự như vậy, dạy học sinh viết nét khuyết dưới có độ cao 5 ô li, độ rộng 1 ô li.
Khi dạy viết chữ h, hướng dẫn Viết nét khuyết trên trước, từ điểm dừng bút của nét khuyết trên ở ĐK ngang 1 rê bút viết tiếp nét móc hai đầu có độ cao 2 li, độ rộng 1 li dừng bút ở ĐK ngang 2. Tương tự như vậy với các chữ còn lại.
Nhóm 3: Gồm các chữ: o, ô, ơ,a, ă, â, c, x, d, đ, q, g, e, ê, s
Các lỗi học sinh hay mắc: viết chữ o chiều ngang quá rộng hoặc quá hẹp, nét chữ không tròn đều đầu to, đầu bé, chữ o méo. Hầu hết các em viết chữ o xấu.
Cách khắc phục: Để viết được đúng và đẹp nhóm chữ này thì cần phải viết chữ o đúng và đẹp tròn theo quy định.
Giáo viên cho học sinh chấm 4 điểm vuông góc đều nhau như điểm giữa 4 cạnh của hình chữ nhật và từ điểm đặt bút của con chữ o viết một nét cong tròn đều đi qua 4 chấm thì sẽ được chữ o tròn đều và đẹp. Sau đó, hướng dẫn học sinh ghép với các nét cơ bản khác để tạo thành chữ.
Để chữ viết không bị rời rạc, đứt nét phải nhấn mạnh hơn chỗ nét nối, nhất là chỗ rê bút, từ điểm dừng bút của con chữ vừa viết, rê bút lên viết liền mạch đến đâu mới được nhấc bút.
Ở phần đầu học chữ ghi âm, học sinh đã được hướng dẫn rất kĩ về độ cao, độ rộng của từng nét chữ, con chữ. Quý thầy cô có thể tham khảo ngay bài viết về các lỗi học sinh thường mắc phải tại đây
Khi dạy sang phần vần tuy không cần hướng dẫn quy trình viết từng chữ song giáo viên vẫn cần thường xuyên cho học sinh nhắc lại độ cao các chữ cái, những chữ cái nào có độ cao bằng nhau, nét nối giữa các chữ cái trong một chữ ghi tiếng, khoảng cách giữa các chữ ghi tiếng (bằng một con chữ o).
Khi hướng dẫn học sinh viết chữ nét thanh, nét đậm, giáo viên vừa viết mẫu vừa nói rõ quy trình viết (viết như quy trình), chỉ khác bằng một mẹo nhỏ để học sinh dễ làm theo.
Chú ý, viết các nét rê lên đưa nhẹ tay hơn một chút tạo nét thanh bé, nét kéo xuống theo chiều đầu ngòi bút chìtạo nét đậm hơn nét thanh một chút. Đối với bút mực học sinh cần viết úp ngòi xuống, cổ tay, cánh tay để vuông góc.
Với học sinh trung bình, yếu, chỉ yêu cầu các em viết đúng cỡ chữ, thẳng hàng, ngay ngắn, đều nét, liền mạch. Đối với học sinh khá giỏi, yêu cầu ở mức độ cao hơn các em viết được chữ nét thanh, nét đậm.
Nét chữ có độ mịn, mượt, không sần sùi. Chữ viết thẳng đứng, các nét chữ song song với nhau, đều nét, liền mạch, ngay ngắn và sạch đẹp.
“Khi dạy học sinh cỡ chữ nhỏ cũng thường xuyên luyện theo cách đó giúp các em nhớ lâu và viết đều nét, liền mạch, đúng độ cao, độ rộng các chữ cái”.
Cập nhật: 06/07/2017
Chữ đẹp cũng là một trong những thành tích đáng khen ngợi của một thời học sinh. Để có được một nét chữ đẹp phải trải qua một quá trình luyện viết không mấy dễ. Các bạn phải bắt đầu làm quen với từng nét chữ cơ bản cho đến phức tạp của từng chữ cái. Vậy nên ngày nay có rất nhiều cách để giúp chúng ta luyện viết được chữ đẹp. Dưới đây cũng là các bước hướng dẫn viết chữ đẹp mà các bạn có thể tham khảo.
Thông báo: Ra mắt kênh Youtube: Ánh Dương Education hướng dẫn luyện chữ đẹp online ngay tại nhà miễn phí.
Các bước cần chuẩn bị khi luyện chữ viết đẹp
Chuẩn bị các phương tiện tốt và phù hợp
Trước tiên bạn nên chọn mua cho mình một chiếc bút phù hợp về cả kiểu dáng và màu mực. Những chiếc bút đắt tiền hay hình dáng sang trọng, tinh tế không hẳn là lựa chọn đúng. Điều quan trọng là bút phải phù hợp bàn tay của bạn khi cầm, nắm, đưa nét.
Bút mài thầy Ánh là một lựa chọn hay cho các em. Vì ngoài giá cả phải chăng thì thương hiệu này con có nhiều mẫu mã đa dạng và chất lượng. Ngoài ra, chọn bút còn tùy thuộc vào loại giấy mà bạn đã chuẩn bị cho việc luyện viết. Vì giấy ảnh hưởng không nhỏ đến độ rõ ràng của chữ viết. Bạn không nên sử dụng các loại giấy có bề mặt sần sùi hay trơn quá khó điều chỉnh bút.
Chọn bàn viết để có tư thế ngồi đúng
Để quá trình luyện viết diễn ra thoải mái, phụ huynh nên chọn cho con em mình một chiếc bàn tốt. Vì nếu bàn quá thấp thì người viết có xu hướng khom người, lâu dần sẽ bị cong cột sống. Nếu bàn quá cao thì người viết phải rướn người lên dẫn đến vai và cổ bị mỏi và đau. Chọn bàn sao cho khi viết có thể gấp khuỷu tay một góc khoảng 90 độ.
Cầm bút đúng cách
Không nên cầm bút quá chặt. Nếu chặt quá sẽ khiến tay nhanh mỏi dẫn đến chữ xấu. Nên cầm bút nhẹ nhàng sao cho khi đưa bút viết cảm thấy thoải mái. Đặc biệt khi luyện viết không nên dùng cả cánh tay. Chủ yếu là bàn tay các bạn phải linh hoạt đưa nét. Như thế vừa viết được nhanh, đẹp và lâu mỏi. Khi hướng dẫn viết chữ đẹp cho các em, các giao viên và phụ huynh nên để ý điều này.
Đọc thêm bài viết: Luyện viết chữ đẹp cho người lớn – Tại sao lại quan trọng?
Hướng dẫn viết chữ đẹp – Tập viết các nét đơn giản
Tuy là một bước rất dễ để thực hiện nhưng để thành thạo và đẹp cũng là cần quá trình. Nếu bạn có khả năng điều khiển đường thẳng và các nét cong tốt sẽ giúp chữ rõ ràng hơn.
Đây là những điều kiện cần và đủ đểluyện viết chữ đẹp. Ngoài ra rất cần sự kiên trì và nỗ lực của chính các em học sinh. Các thầy cô và phụ huynh hãy luôn khuyến khích và tạo động lực cho các em.
Những lợi ích khi viết chữ đẹp
Ở bậc tiểu học, các học sinh luôn được dạy các kiến thức và kỹ năng cơ bản. Đây là nền tảng để khi lên lớp cao hơn, các bạn có khả năng theo kịp với chương trình. Luyện viết chữ đẹp là để các em nắm được mẫu chữ truyền thống của Tiếng Việt. Sau đó là rèn tính tỉ mỉ, kiên trì của học sinh. Chữ đẹp cũng là tiêu chí để đánh giá ý thức và kỹ năng của các bạn nhỏ.
Mời các bậc phụ huynh xem thêm các bài chia sẻ của chúng tôi trên website để có kinh nghiệm nuôi dạy các em nhỏ tốt hơn!