Hướng dẫn giải Ứng dụng định luật truyền thẳng của ánh sáng môn Vật Lí 7 năm 2021 [rule_3_plain] Tài liệu Hướng dẫn giải Ứng dụng định luật truyền thẳng của ánh sáng môn Vật Lí 7 năm 2021 được Thư Viện Hỏi Đáp biên soạn và tổng hợp giúp các em học trò lớp 7 ôn tập tri thức, rèn luyện kỹ năng làm bài tập. Hi vọng tài liệu này sẽ có ích cho các em học trò. Mời các em học trò và quý thầy cô cùng tham khảo. I. LÍ THUYẾT 1. Bóng tối và bóng nửa tối a) Bóng tối Vùng nằm ở phía sau vật cản, ko thu được ánh sáng từ nguồn sáng truyền tới gọi là bóng tối. Đặt một đèn pin trước một màn chắn (E), trong vòng từ đèn tới màn chắn đặt một miếng bìa (MKIN). Vùng ko thu được ánh sáng là M’K’I’N’. b) Bóng nửa tối Vùng nằm ở phía sau vật cản, chỉ thu được một phần ánh sáng từ nguồn sáng truyền tới gọi là bóng nửa tối. 2. Hiện tượng nhật thực và nguyệt thực Mặt Trăng quay xung quanh Trái Đất, Mặt Trời chiếu sáng Mặt Trăng và Trái Đất cho nên sẽ có những lúc Mặt Trăng, Trái Đất và Mặt Trời cùng nằm trên một đường thẳng. a) Hiện tượng nhật thực Khi Mặt Trăng nằm giữa Mặt Trời và Trái Đất thì một phần ánh sáng từ Mặt Trời chiếu tới Trái Đất sẽ bị Mặt Trăng che khuất. Khi đó trên Trái Đất sẽ xuất hiện bóng tối và bóng nửa tối. Ta nói lúc đó xảy ra hiện tượng nhật thực. Nếu ta đứng ở chỗ bóng tối thì sẽ ko nhìn thấy Mặt Trời, ta nói ở đó có hiện tượng nhật thực toàn phần. Nếu ta đứng ở chỗ bóng nửa tối thì sẽ nhìn thấy một phần Mặt Trời, ta nói ở đó có hiện tượng nhật thực một phần. b) Hiện tượng nguyệt thực Khi Trái Đất nằm giữa Mặt Trăng và Mặt Trời, Mặt Trăng bị Trái Đất che khuất, nó ko thu được ánh sáng từ Mặt Trời chiếu tới nên ta ko thể nhìn thấy Mặt Trăng. Ta nói lúc đó xảy ra hiện tượng nguyệt thực. + Nguyệt thực toàn phần xảy ra lúc Mặt Trăng đi vào vùng bóng tối của Trái Đất. + Nguyệt thực nửa tối xảy ra lúc Mặt Trăng đi vào vùng bóng nửa tối của Trái Đất. Lúc này Mặt Trăng chỉ giảm độ sáng đi một tí. + Nguyệt thực một phần xảy ra lúc Mặt Trăng chỉ có một phần ở vùng bóng tối của Trái Đất. Mặt Trăng bị che khuất một phần và dễ dàng quan sát được bằng mắt thường. II. PHƯƠNG PHÁP GIẢI 1. Gicửa ải thích vì sao có hiện tượng bóng tối và bóng nửa tối – Căn cứ vào định luật truyền thẳng của ánh sáng. – Khi chỉ có bóng tối xuất hiện, tức là lúc đó nguồn sáng là hẹp. – Khi có cả bóng tối và bóng nửa tối xuất hiện, tức là lúc đó nguồn sáng là rộng. 2. Cách vẽ bóng tối và bóng nửa tối – Vẽ các tia sáng xuất phát từ 1 điểm (nguồn sáng hẹp) tới mép ngoài của vật cản. Các tia sáng đó chia màn chắn ra hai miền riêng lẻ. Miền trong là miền ko hề có một tia sáng nào đi tới (tức ko thu được ánh sáng từ nguồn sáng), đó chính là bóng tối. Miền ngoài thu được toàn thể ánh sáng chiếu tới nên sáng tầm thường. – Vẽ các tia sáng xuất phát từ các điểm ngoài cùng của nguồn sáng rộng tới mép ngoài của vật cản. Các tia sáng đó chia màn chắn ra ba miền riêng lẻ. Miền trong là miền ko hề có một tia sáng nào đi tới, đó chính là bóng tối. Miền giữa chỉ thu được một số tia sáng (tức chỉ thu được một phần ánh sáng chiếu tới), đó chính là bóng nửa tối. Miền ngoài sáng tầm thường. 3. Gicửa ải thích vì sao có hiện tượng nhật thực và nguyệt thực Dựa vào các điều sau đây để giảng giải: – Định luật truyền thẳng của ánh sáng. – Chỉ có Mặt Trời là nguồn sáng còn Trái Đất và Mặt Trăng là hai vật được chiếu sáng. – Mặt Trăng luôn chuyển động xoay quanh Trái Đất nên sẽ có những lúc Mặt Trời, Mặt Trăng và Trái Đất thẳng hàng tức sẽ có Trái Đất và Mặt Trăng che khuất lẫn nhau. + Khi Mặt Trăng nằm giữa, tức Mặt Trăng che ko cho ánh sáng Mặt Trời chiếu tới Trái Đất thì xảy ra hiện tượng nhật thực (hiện tượng nhật thực xảy ra vào ban ngày). + Khi Trái Đất nằm giữa, tức Trái Đất che ko cho ánh sáng Mặt Trời chiếu tới Mặt Trăng thì xảy ra hiện tượng nguyệt thực (hiện tượng nguyệt thực xảy ra vào đêm hôm). III. TRẮC NGHIỆM Bài 1: Đứng trên Trái Đất, trường hợp nào dưới đây ta thấy có nguyệt thực? A. Ban đêm, lúc ta đứng ko thu được ánh sáng từ Mặt Trời. B. Ban đêm, lúc Mặt Trăng ko thu được ánh sáng Mặt Trời vì bị Trái Đất che khuất. C. Khi Mặt Trời che khuất Mặt Trăng, ko cho ánh sáng từ Mặt Trăng tới Trái Đất. D. Ban ngày lúc Trái Đất che khuất Mặt Trăng Nguyệt thực là hiện tượng Trái Đất che khuất ánh sáng từ Mặt Trời chiếu tới Mặt Trăng. Do đó lúc đứng trên Trái Đất vào đêm hôm mới có thể thấy được nguyệt thực. Vậy đáp án B đúng; đáp án A, C và D sai. Bài 2: Vì sao trong lớp học, người ta lắp nhiều đèn điện ở các vị trí không giống nhau nhưng ko dùng một đèn điện lớn? Câu giảng giải nào sau đây là đúng? A. Để cho lớp học đẹp hơn. B. Chỉ để tăng cường độ sáng cho lớp học. C. Để tránh bóng tối và bóng nửa tối lúc học trò viết bài. D. Để học trò ko bị chói mắt. Khi lắp đèn điện trong lớp học nếu chỉ dùng một đèn điện lớn thì sẽ gây ra hiện tượng bóng tối và nửa tối do một số học trò ngồi chắn ánh sáng của đèn điện. Vậy đáp án đúng là C Bài 3: Yếu tố quyết định tạo bóng nửa tối là: A. Ánh sáng ko mạnh lắm B. Nguồn sáng to C. Màn chắn ở xa nguồn D. Màn chắn ở gần nguồn. Nguồn sáng nhỏ ⇒ Tạo ra bóng tối Nguồn sáng to ⇒ Tạo ra bóng tối và bóng nửa tối Vậy đáp án đúng là B Bài 4: Chọn câu trả lời sai? Địa phương X (một địa phương nào đó) có nhật thực toàn phần lúc địa phương đó: A. hoàn toàn ko nhìn thấy Mặt Trời. B. bị Mặt Trăng cản hoàn toàn ánh sáng từ Mặt Trời truyền tới. C. nằm trong vùng bóng tối của Mặt Trăng và ở đó hoàn toàn ko nhìn thấy Mặt Trời D. hoàn toàn ko nhìn thấy Mặt Trăng. Một địa phương có nhật thực toàn phần lúc địa phương đó bị Mặt Trăng chắn hoàn toàn ánh sáng từ Mặt Trời truyền tới và ta thấy được Mặt Trăng từ phía sau, lúc đó ta hoàn toàn ko nhìn thấy Mặt Trời. Vậy đáp án sai là D Bài 5: Khi có hiện tượng nhật thực, vị trí tương đối của Trái Đất, Mặt Trời và Mặt Trăng như thế nào (coi tâm của Trái Đất, Mặt Trời và Mặt Trăng cùng nằm trên một đường thẳng). Chọn phương án trả lời đúng trong các phương án sau: A. Trái Đất – Mặt Trời – Mặt Trăng B. Mặt Trời – Trái Đất – Mặt Trăng C. Trái Đất – Mặt Trăng – Mặt Trời D. Mặt Trăng – Trái Đất – Mặt Trời Nhật thực là hiện tượng Mặt Trăng che ánh sáng từ Mặt Trời chiếu tới Trái Đất. Khi đó, Mặt Trăng nằm giữa Trái Đất và Mặt Trời. Vậy đáp án đúng là C. Bài 6: Thế nào là bóng tối? A. Là vùng ko thu được ánh sáng từ nguồn sáng truyền tới. B. Là vùng chỉ thu được một phần ánh sáng từ nguồn sáng truyền tới. C. Là vùng thu được ánh sáng từ nguồn sáng truyền tới. D. là vùng có lúc nhận, có lúc ko thu được ánh sáng truyền tới – Vùng chỉ thu được một phần ánh sáng từ nguồn sáng truyền tới gọi là bóng nửa tối ⇒ Đáp án B sai. – Vùng thu được ánh sáng từ nguồn sáng truyền tới là vùng sáng ⇒ Đáp án C sai. – Vùng ko thu được ánh sáng từ nguồn sáng truyền tới là vùng tối ⇒ Đáp án A đúng, đáp án D sai. Bài 7: Hiện tượng …… xảy ra vào đêm hôm lúc Mặt Trời, Mặt Trăng, Trái Đất nằm trên cùng một đường thẳng và lúc đó………nằm giữa hai thiên thể kia. Chọn các cụm từ cho sau đây, điền vào chỗ trống của câu trên theo trật tự cho đầy đủ. A. Nguyệt thực/ Mặt Trăng B. Nguyệt thực/ Trái Đất C. Nhật thực/ Mặt Trăng D. Nhật thực/ Trái Đất – Hiện tượng xảy ra vào đêm hôm là hiện tượng nguyệt thực ⇒ Đáp án C và D sai. – Hiện tượng nguyệt thực xảy ra lúc Trái Đất che khuất ánh sáng từ Mặt Trời chiếu tới Mặt Trăng ⇒ Đáp án B đúng, đáp án A sai. Bài 8: Khi cùng quan sát trên bầu trời và thấy trăng hình lưỡi liềm, bạn A nói đó là hiện tượng nguyệt thực, nhưng bạn B lại nói đó ko phải là hiện tượng nguyệt thực. Nếu bạn B nói đúng thì bạn B đã dựa vào đâu? Đáp án Bạn B đã căn cứ vào tháng ngày âm lịch vì hiện tượng nguyệt thực thường xảy ra vào đêm rằm. Do nguyệt thực xảy ra lúc Mặt Trời, Trái Đất và Mặt Trăng gần như thẳng hàng và Trái Đất nằm ở giữa. Khi đó phía được chiếu sáng của Mặt Trăng quay hoàn toàn về Trái Đất nên ở Trái Đất thấy trăng tròn, đó là những ngày rằm. Nếu B nói đúng thì thời khắc nhưng hai bạn đang quan sát là đầu tháng và hiện tượng nhưng hai bạn quan sát được chỉ là hiện tượng trăng non đầu tháng. Bài 9: Vào một ngày trời nắng, cùng một lúc người ta quan sát thấy bóng của một cái cọc và bóng của một cột điện có độ dài tuần tự là 0,8m và 5m. Em hãy dùng hình vẽ để xác định độ cao của cột điện. Biết cọc thẳng đứng có độ cao là 1m. Đáp án – Gọi AB là độ cao của cột điện EF là độ cao của cọc – Tia sáng truyền theo hướng từ B tới C – Vẽ EC là bóng của cái cọc, AC là bóng của cột điện. – Lập tỷ số: (frac{{AC}}{{EC}} = frac{5}{{0,8}} = 6,25) ⇒ Độ dài bóng của cột điện AC lớn gấp 6,25 lần độ dài bóng của cái cọc EC. Vậy độ cao của cột điện là: AB = 6,25.EF = 6,25.1 = 6,25 (m) Bài 10: Một cái cọc cắm thẳng đứng trên mặt đất cao 0,5m. Khi chùm tia sáng Mặt Trời là chùm sáng song song chiếu xuống mặt đất, hợp với mặt đất một góc 450 thì bóng cái cọc trên mặt đất dài bao nhiêu? Đáp án – Gọi AB là độ cao của cái cọc (AB = 0,5m) BC là bóng của cái cọc Từ (1) (2) (3) ⇒ ΔABC vuông cân tại B ⇒ AB = AC = 0,5 (m) Vậy bóng của cái cọc có chiều dài bằng chiều dài cái cọc và bằng 0,5 (m) —- -(Để xem nội dung của tài liệu, các em vui lòng xem trực tuyến hoặc đăng nhập tải về máy)- Trên đây là toàn thể nội dung tài liệu Hướng dẫn giải Ứng dụng định luật truyền thẳng của ánh sáng môn Vật Lí 7 năm 2021. Để xem thêm nhiều tài liệu tham khảo hữu ích khác các em chọn tác dụng xem trực tuyến hoặc đăng nhập vào trang hoc247.net để tải tài liệu về máy tính. Hy vọng tài liệu này sẽ giúp các em học trò ôn tập tốt và đạt thành tích cao trong học tập. Chúc các em học tập tốt ! Lý thuyết và bài tập trắc nghiệm ôn tập Dân cư xã hội Trung và Nam Mĩ Địa lí 7 447 Lý thuyết và câu hỏi trắc nghiệm ôn tập về tự nhiên châu Âu Địa lí 7 684 Lý thuyết và bài tập trắc nghiệm ôn tập chủ đề Dân cư xã hội Châu Phi Địa lí 7 559 Bộ Câu hỏi trắc nghiệm năng lực chủ đề 3 Tự nhiên Châu âu môn Địa lý 7 1396 Bộ Câu hỏi trắc nghiệm năng lực chủ đề 1 Dân cư, xã hội Châu âu môn Địa lý 7 812 Câu hỏi trắc nghiệm ôn tập Nguồn sáng – Vật sáng – Định luật truyền thẳng – Định luật phản xạ ánh sáng môn Vật lý 7 1449 [rule_2_plain]#Hướng #dẫn #giải #Ứng #dụng #định #luật #truyền #thẳng #của #ánh #sáng #môn #Vật #Lí #năm |
