Có người nói “Cách mạng là cuộc đấu tranh nhằm làm biến đổi sâu sắc xã hội” điều này có đúng hay không? Cùng tìm câu trả lời qua bài viết dưới đây qua những kiến thức về cách mạng tư sản và cách mạng vô sản. Show Mục lục bài viết Cách mạng là một khái niệm được hiểu dưới nhiều nghĩa khác nhau. Có nhiều người coi cách mạng bản chất chỉ là một sự thay đổi về chất của một đối tượng nào đó. Hoặc cũng có người hiểu cách mạng là một bước ngoặt có tính quyết định. Tựu chung lại thì cách mạng là một phương pháp của nhân dân hoặc của một tổ chức tiến hành những hoạt động đấu tranh nhằm cải tiến một chính quyền, tư tưởng hay công nghệ kỹ thuật,… 2. Cách mạng là tư sản là gì?2.1. Khái niệm:Cách mạng tư sản là cách mạng do giai cấp tư sản lãnh đạo (quý tộc mới). Cách mạng tư sản nhằm lật đổ chế độ phong kiến, thiết lập nền thống trị của giai cấp tư sản để từ đó mở đường cho sự phát triển của giai cấp tư bản. Ví dụ như cải cách nông nô ở Nga hoàn toàn do triều đình phong kiến Sa Hoàng tiến hành nhưng vẫn được coi là một cuộc cách mạng tư sản hoặc cuộc cải cách Minh trị duy tân tại Nhật,… Thời gian diễn ra của cuộc cách mạng tư sản kéo dài từ thế kỷ 16 kéo dài tới thế kỷ 20 Cách mạng tư sản thiết lập nền dân chủ tư sản cùng với đó là sự phát triển mạnh mẽ của lực lượng sản xuất từ đó tạo một bước tiến mới trong lịch sử xã hội loài người 2.2. Nhiệm vụ của cách mạng tư sản:Nhiệm vụ của cách mạng tư sản thường có hai nhiệm vụ đó là dân tộc và dân chủ 2.2.1. Nhiệm vụ dân tộc:– Nhiệm vụ dân tộc của cách mạng tư sản là khác nhau tại các nước + Tại các nước phong kiến độc lập , nhiệm vụ dân tộc ở đây là phải thống nhất thị trường quốc gia, dân tộc. Như việc phải xóa bỏ cát cứ phong kiến để thành lập quốc gia tư sản dân tộc thống nhất. Đây là nhiệm vụ mà mọi cuộc cách mạng tư sản phải thực hiện vì ở đâu, dù nước độc lập hay thuộc địa thì cũng đều là chế độ phong kiến. + Tại các nước thuộc địa hay bị thống trị của phong kiến nước ngoài thì nhiệm vụ trước tiên là phải giải phóng đất nước, giành độc lập dân tộc. Ví dụ: Cuộc cách mạng Tân Hợi (Trung Quốc), cải cách Minh trị (Nhật). Việc xóa bỏ ách thống trị thực dân của phong kiến bên ngoài cũng chính là gạt bỏ được cản trở vô cùng lớn đối với sự phát triển của chủ nghĩa tư bản trong nước. Đồng thời đây cũng chính là việc lật đổ thế lực kinh tế phong kiến được chính quyền thuộc địa bảo hộ 2.2.2. Nhiệm vụ dân chủ:– Nhiệm vụ dân chủ là nhiệm vụ đầu tiên cần đạt được của mọi cuộc cách mạng tư sản, đây cũng là đặc điểm để phân biệt với các cuộc cách mạng xã hội khác. – Nhiệm vụ dân chủ là phải thiết lập được nền dân chủ tư sản. Nền dân chủ tư sản là một hình thái kinh tế xã hội có cơ sở hạ tầng và kiến trúc thượng tầng tương ứng + Cơ sở hạ tầng gồm có lực lượng sản xuất và quan hệ sản xuất mang tính tư bản chủ nghĩa. Lực lượng sản xuất tư bản chủ nghĩa đã được xác lập và phát triển từ trước cách mạng từ rất lâu. Đây chính là nguyên nhân bùng nổ của cuộc cách mạng tư sản. Trong quan hệ sản xuất thì điều quan trọng là phải đề cao quan hệ sở hữu tư liệu sản xuất được coi là đặc trưng của chủ nghĩa tư bản. + Kiến trúc thượng tầng của tư bản chủ nghĩa là nhiệm vụ quan trọng có tính quyết định của cách mạng tư sản. Mục tiêu chính của mọi cuộc cách mạng xã hội là vấn đề chính quyền nên trước tiên cách mạng tư sản phải lật đổ chính quyền phong kiên, thiết lập nhà nước tư sản. 2.3. Giai cấp lãnh đạo trong cách mạng tư sản:Giai cấp lãnh đạo trong cách mạng tư sản là giai cấp tư sản. Cách mạng Pháp: hoàn toàn do tư sản lãnh đạo, qua nhiều giai đoạn là do các bộ phận khác nhau của tư sản thay nhau lãnh đạo. Sự phân hóa của giai cấp tư sản tại Pháp chứng tỏ được sự trưởng thành qua từng giai đoạn phát triển. Do đó cuộc Cách mạng tư sản Pháp được coi là cuộc cách mạng điển hình và triệt để nhất. Tuy nhiên, cũng có những trường hợp ngoại lệ không phải do giai cấp tư sản lãnh đạo hoặc có sự liên kết giữa giai cấp tư sản và một giai cấp, tầng lớp khác. Ví dụ như cuộc cách mạng tư sản tại Anh, tư sản không đủ mạnh nên đã liên minh với tầng lớp quý tộc phong kiến kinh doanh tư bản 2.4. Động lực và xu thế phát triển của cách mạng tư sản:– Động lực của cách mạng tư sản phụ thuộc vào yếu tố giai cấp tư sản, quý tộc tư sản hóa và mức độ tham gia của quần chúng: + Yếu tố giai cấp tư sản và quý tộc tư sản hóa. Ý thức chính trị, thái độ, mức độ trưởng thành của giai cấp lãnh đạo sẽ ảnh hưởng rất lớn đến diễn biến, tính chất, kết quả của cuộc cách mạng mà còn ảnh hưởng đến sự tham gia của quần chúng. + Mức độ tham gia của quần chúng quyết định bạo lực của cách mạng vô sản. Vai trò của mỗi cá nhân cũng như từng tầng lớp, giai cấp và quần chúng có sự khác nhau tuy nhiên giai cấp công nhân giữ vai trò lãnh đạo tổng hoà đi đến cách mạng vô sản. |
