Ferritin giúp dự trữ sắt trong cơ thể, vì vậy định lượng nồng độ ferritin cung cấp một chỉ dẫn, về tổng kho dự trữ sắt có thể được đưa ra sử dụng. Show Biên tập viên: Trần Tiến Phong Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương Chỉ định xét nghiệm ferritinĐể đánh giá kho dự trữ sắt có thể huy động được của cơ thể. Cách lấy bệnh phẩm xét nghiệm ferritinXét nghiệm được thực hiện trên huyết tương hoặc huyết thanh. Bệnh nhân được yêu cầu nhịn ăn trước khi lấy máu xét nghiệm. Giá trị ferritin bình thườngNam: 12 - 300 ng/ml hay 12 - 300 µg/L. Nữ: 12-150 ng/mL hay 12-150 µg/L. Trẻ >5 tháng: 7-140 ng/ml hay 7 -140 µg/L 2 - 5 tháng: 50 - 200 ng/mL hay 50 - 200 µg/L 1 tháng: 200 - 600 ng/mL hay 200 - 600 µg/L Trẻ sơ sinh: 25 - 200 ng/mL hay 25 - 200 µg/L. Tăng nồng độ ferritin máuCác nguyền nhân chính thường gặp Viêm gan cấp. Nhồi máu cơ tim cấp. Các thiếu máu khác không do thiếu sắt. Bệnh lý viêm mạn tính. Bệnh thận mạn. Xơ gan. Nhiễm thiết huyết tố (hemochromatosis). Lắng đọng hemosỉderỉn tại các mô trong cơ thể (hemosỉderosis). Bệnh Hodgkin. Cường giáp. Nhiễm trùng. Bệnh lơ xê mi. Bệnh lý ác tính. Đa hồng cầu tiên phát (polỵcythemia). Viêm khớp dạng thấp. Bệnh thiếu máu hồng cầu vùng biển hay bệnh thalassemi. Giảm nồng độ ferritin máuCác nguyên nhân chính thường gặp Phẫu thuật đường tiêu hoá. Lọc máu (hemodỉalysis). Bệnh lý ruột do viêm (inflammatory bowel disease). Thiếu máu do thiếu sắt. Suy dinh dưỡng. Mất máu do kỉnh nguyệt. Có thai. Nhận định chung và ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm ferritinNhận định chung Ferritin là một protein chính giúp dự trữ sắt trong cơ thể, vì vậy định lượng nồng độ ferritin cung cấp một chỉ dẫn về tổng kho dự trữ sắt có thể được cơ thể đưa ra sử dụng. Nồng độ ferritin giảm xuống trước khi xẩy ra triệu chứng thiếu máu. Vd: trong giai đoạn 1 của thiếu máu do thiếu sắt, các kho chứa ferritin và hemosiderin sẽ bị thiếu hụt. Trong giai đoạn 2, sắt huyết thanh giảm xuống và khả năng gắn sắt toàn thể (total iron binding capacity) tăng lên. Chỉ tới giai đoạn 3, nồng độ hemoglobin mới giảm và tình trạng thiếu hụt sắt mới có tác động đến quá trình sinh tổng hợp hem. Các yếu tố góp phần làm thay đổi kết quả xét nghiệm ferritin Tăng giả tạo nổng độ íerrritin máu có thể xảy ra khi: Dùng các chất bổ sung sắt và thức ăn có chứa hàm lượng sắt cao. Sau khi truyền máu. Sau khi dùng các chất đồng vị phóng xạ để chụp xạ hình. Huyết thanh có nồng độ lipid cao. Ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm ferritin máu Xét nghiệm hữu ích được sử dụng để chẩn đoán phân biệt các loại thiếu máu khi phối hợp định lượng nồng độ ferritỉn với xác định nồng độ sắt và khả năng gắn sắt toàn thể. Nồng độ ferritin bị hạ thấp < 15 µg/L là dấu hiệu đặc trưng cho tình trạng thiếu máu do thiếu sắt. Có thể sử dụng xét nghiệm định lượng nồng độ ferritin để sàng lọc các đối tượng được coi là có nguy cơ cao bị thiếu hụt sắt (phụ nữ trẻ tuổi, người ăn chay, người béo phì, trẻ đẻ non và trẻ nhẹ cân khi sinh) do xét nghiệm này có độ nhậy và độ đặc hiệu cao để chẩn đoán tình trạng thiếu sắt ở các bệnh nhân thiếu máu. Giảm nồng độ ferritin máu là dấu hiệu đầu tiên của tình trạng thiếu sắt và là dấu hiệu trở về giá trị bình thường muộn nhất sau khi điều trị bổ sung sắt cho bệnh nhân. Xét nghiệm có thể được sử dụng để chẩn đoán và theo dõi đáp ứng điều trị ở các bệnh nhân bị nhiễm thiết huyết tố (hemochromatoses). Ở bệnh nhân bị nhiễm thiết huyết tố, nồng độ ferritin huyết thanh tăng rất cao: có thể > 1000 µg/L và đôi khi có thể đạt tới giá trị > 10000 µg/L. Cần điều trị tình trạng thiếu máu do thiếu sắt bằng sulfat sắt (ferrous sulfat) liên tục trong 3 - 6 tháng ngay cả khi nồng độ hemoglobin đă trở lại mức bình thường. Điều trị này cho phép làm đầy trở lại kho dự trữ ferritin của cơ thể. Dùng vitamin C giúp làm tăng khả năng hấp thu sắt trong cơ thể. Hiện nay rất nhiều người có nhu cầu muốn tìm hiểu về ý nghĩa xét nghiệm Ferritin để tự bảo vệ sức khỏe của mình tốt hơn, cũng như các bậc phụ huynh muốn kiểm tra tình trạng thiếu hụt vi chất của bé cũng thực hiện xét nghiệm này.
2. VÀO THỜI ĐIỂM NÀO Ý NGHĨA XÉT NGHIỆM FERRITIN RÕ RÀNG NHẤTXét nghiệm Ferritin có thể được thực hiện bất kỳ thời điểm nào nếu bạn muốn kiểm tra tình trạng sức khỏe của mình. Các hoạt động sinh hoạt hàng ngày như uống thuốc bổ, vừa mới kết thúc bữa ăn hay đang trong thời kỳ mang thai đều không ảnh hưởng đến kết quả của xét nghiệm này trong máu. Tuy nhiên việc thực hiện xét nghiệm Ferritin sẽ là cần thiết nếu bạn nhận thấy một số biểu hiện của tình trạng Ferritin bị tụt giảm trong máu như sau: • Thường xuyên mệt mỏi không rõ nguyên nhân hoặc hoạt động nhẹ nhàng cũng nhanh bị xuống sức. • Khó thở hoặc thở dốc. • Tình trạng đau đầu, chóng mặt kéo dài, không điều trị dứt điểm được. • Hiện tượng ù tai ngày càng nặng. • Sức khỏe bị tụt giảm nghiêm trọng, thậm chí dẫn đến tình trạng suy kiệt. • Khó tập trung làm việc được, nếu ngồi lâu hoặc nhìn màn hình máy tính có cảm giác hoa mắt, choáng váng.  Ý nghĩa xét nghiệm Ferritin trong máu không chỉ có tác dụng khi bạn bị suy giảm Ferritin mà ngay cả các triệu chứng của việc dư thừa Ferritin cũng nên được kiểm tra ngay: • Cảm giác nhịp tim thường xuyên đập nhanh. • Cơ thể đuối sức, mệt mỏi, không muốn hoạt động nhiều. • Có những cơn đau bụng không rõ nguyên nhân gây cảm giác chán ăn. • Đau mỏi các khớp tay khớp chân trên cơ thể. Định lượng sắt trong máu chuẩn là bao nhiêu? • Mức Ferritin ổn định Giá trị bình thường của Ferritin phụ thuộc vào độ tuổi, giới tính như sau: * Nam giới: Từ 30 – 400 ng/mL; * Nữ giới: Từ 15 – 150 ng/mL. Ngưỡng Ferritin được coi là bình thường này các bạn nên lưu ý là chỉ áp dụng đối với người bình thường không mắc bất kỳ bệnh lý nào. Bạn nên tham khảo thêm ý kiến trực tiếp từ bác sĩ chuyên khoa để biết rõ hơn về vấn đề này. • Mức Ferritin thấp Nếu bạn có chỉ số Ferritin THẤP hơn mức bình thường thì cơ thể bạn đang THIẾU lượng sắt cần thiết cho hoạt động cơ bản của cơ thể đấy. Sắt là nguyên liệu quan trọng hàng đầu để sản sinh ra huyết sắc tố. Có huyết sắc tố thì cơ thể mới có oxi vận chuyển bởi hồng cầu từ lá phổi đến các mô tế bào khắp cơ thể. Đó là chưa kể thiếu sắt cũng đồng nghĩa với việc bạn đang thiếu máu. Lúc này các quá trình chuyển hóa, trao đổi chất hoặc phát triển của cơ thể bạn đều sẽ mất cân bằng. Ý nghĩa xét nghiệm Ferritin lúc này đang báo hiệu bạn cần bổ sung các loại thuốc tăng hàm lượng sắt theo chỉ định của bác sĩ. Nếu bạn thuộc trường hợp mất cân bằng lượng sắt quá lớn thì bác sĩ có thể tiến hành tiêm sắt trực tiếp vào tĩnh mạch. • Mức Ferritin cao Trong trường hợp bạn có chỉ số Ferritin quá CAO thì các nguyên tử sắt có thể tích trữ DƯ THỪA tại các mô cơ quan gây nên bệnh hemochromatosis. Ngoài ra ý nghĩa xét nghiệm Ferritin trường hợp này đang cảnh báo bạn uống thuốc sắt kéo dài quá lâu hoặc đã bị virus viêm gan mãn tính xâm nhập. Tùy vào tình hình sức khỏe cụ thể mà bác sĩ có thể chỉ định một số phương pháp nhằm cân đối lại lượng sắt có trong cơ thể. Thủ thuật phổ biến nhất hiện nay có thể kể đến là chích máu tĩnh mạch. Liều lượng loại bỏ như thế nào sẽ do bác sĩ quyết định và có thể điều chỉnh tùy vào mức độ cơ thể bạn phản ứng lại. Trong một vài trường hợp, ý nghĩa xét nghiệm Ferritin là thông báo gián tiếp cho bác sĩ cần thực hiện thêm các xét nghiệm về máu khác cho người bệnh. >>> Liên hệ Tổng đài 0236 9999 868 trong trường hợp bạn cần kiểm tra sức khỏe tổng quát, hoặc thực hiện các xét nghiệm tầm soát như xét nghiệm Ferritin |
