- Ta có đuôi dài, lại có đôi cánh đẹp. Ta chẳng thèm sống ở dưới ao tù này nữa. Ngày mai ta tạm biệt gọng vó, ta dành cả cho anh cái ao. Gọng vó nói: - Chị sống ở ao lâu ngày, chớ có quên nơi mình sinh ra. Mai chị bay đi, chắc cuộc đời làm chuồn chuồn của chị cũng chỉ vài ba tháng nữa. Đời ngắn ngủi, vậy chị cố mà về thăm chúng tôi. Vào một buổi sáng đẹp trời, cô chuồn chuồn từ dưới ao bắt đầu cất cánh bay lên. Nó cứ bay lượn mãi trên cao, rồi sà vào vườn cây. Đôi cánh mỏng và nhẹ của nó lướt đi, đem theo thân hình nó với hai con mắt to và cái đuôi dài cũng nhẹ làm sao. Nó cứ bay, bay mãi, du lịch khắp đó đây. Nó vừa bay, vừa ăn thịt con mồi, hễ thấy con muỗi, con ruồi nào lảng vảng là nó há cái hàm ra mà đớp lấy. Rồi cô chuồn chuồn cũng đến kỳ sinh nở. Trong cuộc hành trình vô định đó, chỉ có đến lúc này nó mới nhớ đến xứ sở của mình, nơi nó đã sinh ra. Nghĩ vậy, nó bèn chao mình xuống mặt nước, trong chốc lát lẹo cái đuôi xuống, đẻ ra bao nhiêu là trứng. Có một con bọ nước thấy chuồn chuồn cứ chớp nhoáng như vậy, mới bảo: - Chị đúng là người chẳng có tổ có tông. Đập nước như vậy thì có tích sự gì. Bằng không chị xuống đây, ao rộng, chị tha hồ mà tắm có thoải mái hơn không? Chuồn chuồn mới nói: - Tôi nhớ nước nhưng sà xuống đấy thì ướt hết cánh, làm sao bay được. Mặt nước vốn là nơi tôi sinh ra, bây giờ đến kỳ, tôi đẻ nhờ trên mặt nước vài quả trứng. chị trông giùm tôi với. Nói rồi, nó lại chao xuống, chớp nhoáng, nhúng phần đít xuống mặt nước đẻ đến khi hết trứng. Chuồn chuồn là loài sâu bọ cánh mỏng. Vòng đời không dài, chia làm hai giai đoạn, nhộng ở dưới nước ba năm, giai đoạn hóa chuồn chuồn hai đến ba tháng. Khi đẻ, nó lại đẻ xuống nước. Từ đặc tính của chuồn chuồn mà người ta vận vào đời sống. Ý nói rằng: Chẳng thiếu gì người được giao nhiệm vụ nhưng làm ăn cẩu thả tắc trách. Cái sự làm ăn được chăng hay chớ đó có khác gì con chuồn chuồn đạp nước mà dân gian đã chớp lấy ngắn cho con người.Chuồn chuồn sinh ra trên mặt nước. Hầu hết thời gian sống của loài chuồn chuồn chủ yếu ở dạng ấu trùng. Đây là khoảng thời gian lâu nhất trong vòng đời của chúng. Khi chưa lột xác lên cạn, chúng sống khá lâu dưới nước hàng năm, mãi mới thành chú chuồn chuồn nhỏ xíu, bay lên cạn kiếm ăn. Người ta thường nói “chả ai biết cái tổ con chuồn chuồn” là thế. Chuồn chuồn kim, chuồn chuồn ớt, chuồn chuồn ngô... là các loại chuồn chuồn quen thuộc. Sống ở nước lâu nhưng khi lên cạn, tuổi thọ của chuồn chuồn rất ngắn, khoảng vài ba tháng. Lũ chuồn chuồn còn có thói quen vừa bay vun vút vừa ngấu nghiến nhai con mồi bắt được. Mặt nước là cái nôi mà chuồn chuồn từ đó sinh ra, lớn lên và gắn bó. Lũ chuồn chuồn cái đến mùa đẻ trứng, thường chao liệng trên cao rồi sà xuống mặt nước, chạm nhẹ cái đuôi vào mặt hồ ao đang lăn tăn gợn sóng. Thời khắc chạm nước và đẻ trứng của chúng rất nhanh. Nếu không quan sát kỹ ta sẽ khó phát hiện ra chú chuồn chuồn nhỏ bé kia đã kịp thời “gửi” những quả trứng nhỏ li ti vào một mặt nước nào đó (thường là hồ ao). Đây chính là cơ sở để tạo nên cấu trúc ngữ nghĩa của câu thành ngữ này. “Chuồn chuồn đạp nước” vốn dùng để chỉ những người có tác phong làm việc đại khái, qua loa, không chịu làm đến nơi đến chốn cái gì. Làm lấy lệ cốt cho nhanh, kiểu “giả nợ chúa Mường” hay giống như những anh chàng “Ngày thì mải miết rong chơi/ Tối lặn mặt trời mới đổ lúa ra xay” (xay dối xay giá cho xong). Tất nhiên kiểu làm ăn như vậy không ai cổ xúy và khuyến khích cả. Bạn học sinh nào mà lười nhác, mải chơi, học hành lớt phớt, không chịu đào sâu suy nghĩ thì có thể coi là “bạn thân” của các chú chuồn chuồn đạp nước kia đó: Chắc nhiều người đã nghe (và nhiều trẻ em đã hát) câu tục ngữ có hình thức một câu ca dao này. Chuồn chuồn là một loại côn trùng có đuôi dài, hai đôi cánh màng dạng mỏng, bay nhanh, chuyên ăn sâu bọ. Nhiều em nhỏ ở nông thôn còn thích bắt lũ chuồn chuồn thả ống bơ làm trò chơi, rất thú vị. Tuy nhiên, tại sao dân gian lại có câu thành ngữ “Chuồn chuồn đạp nước” nhỉ? Chuồn chuồn sinh ra trên mặt nước. Hầu hết thời gian sống của loài chuồn chuồn chủ yếu ở dạng ấu trùng. Đây là khoảng thời gian lâu nhất trong vòng đời của chúng. Khi chưa lột xác lên cạn, chúng sống khá lâu dưới nước, có thể đến hàng năm trời, mãi mới thành chú chuồn chuồn nhỏ xíu, bay lên cạn kiếm ăn. Người ta thường nói “chả ai biết cái tổ con chuồn chuồn” là thế. Chuồn chuồn kim, chuồn chuồn ớt, chuồn chuồn ngô... là các loại chuồn chuồn quen thuộc. Sống ở nước lâu nhưng khi lên cạn, tuổi thọ của chuồn chuồn rất ngắn, khoảng vài ba tháng. Lũ chuồn chuồn còn có thói quen vừa bay vun vút vừa ngấu nghiến nhai con mồi bắt được. Mặt nước là cái nôi mà chuồn chuồn từ đó sinh ra, lớn lên và gắn bó. Lũ chuồn chuồn cái đến mùa đẻ trứng thường chao liệng trên cao rồi sà xuống mặt nước, chạm nhẹ cái đuôi vào mặt hồ ao đang lăn tăn gợn sóng. Thời khắc chạm nước và đẻ trứng của chúng rất nhanh. Nếu không quan sát kỹ, ta sẽ khó phát hiện ra chú chuồn chuồn nhỏ bé kia đã kịp thời “gửi” những quả trứng nhỏ li ti vào một mặt nước nào đó (thường là hồ ao). Đây chính là cơ sở để tạo nên cấu trúc ngữ nghĩa của câu thành ngữ này. “Chuồn chuồn đạp nước” vốn dùng để chỉ những người có tác phong làm việc đại khái, qua loa, không chịu làm đến nơi đến chốn cái gì, làm lấy lệ cốt cho nhanh, kiểu “giả nợ chúa Mường” hay giống như những anh chàng “Ngày thì mải miết rong chơi/ Tối lặn mặt trời đổ thóc ra xay” (xay dối xay giá cho xong). Tất nhiên kiểu làm ăn như vậy không ai cổ xúy và khuyến khích cả. Năm học mới đã bắt đầu. Em học sinh nào lười nhác, mải chơi, học hành lớt phớt, không chịu đào sâu suy nghĩ thì có thể coi là “bạn thân” của các chú “chuồn chuồn đạp nước” kia. Đừng theo mấy chú chuồn chuồn/ Học hành tài tử mà buồn lắm thay... Chuồn chuồn đẻ trứng vào nước để làm gì?Chuồn chuồn chấm đuôi vào nước là để đẻ trứng đấy các em, trứng vào trong nước sẽ thành ấu trùng rồi một thời gian sau trứng nở thành chuồn chuồn bay đi. Con chuồn chuồn đẻ ra con gì?Trứng chuồn chuồn được đẻ vào mặt nước hoặc trên cành, lá thủy sinh gần ao, hồ, và các khu vực ẩm ướt hoặc trong mô cây ở nước, và nở thành tiền ấu trùng sống bằng các chất dinh dưỡng có trong trứng. Chuồn chuồn trưởng thành ăn gì?Chuồn chuồn - Nhóm động vật ăn tạp Đây là loài côn trùng ăn thịt và chúng sẵn sàng thưởng thức mọi thứ. Thực đơn hàng ngày của chúng bao gồm muỗi, ruồi, và thậm chí là những chuồn chuồn nhỏ khác. Khi trưởng thành, chuồn chuồn điều này bắt mồi trong chuyến bay của mình, khai thác tầm nhìn và khả năng bay phi thường. Còn gì bay thấp thì mưa?
Đây là một câu ca dao rất quen thuộc đối với người dân. Người ta quan sát con chuồn chuồn và những hiện tượng sau đó thì nêu ra quy luật rằng chuồn chuồn mà bay thấp thì mưa, bay cao thì nắng, bay vừa thì râm. | 
