Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi BS CKI. Nguyễn Tiến Duy – Phó khoa Nội Tim mạch-Nội tiết – BVĐK Hồng Hưng Với bệnh nhân có bệnh mạch vành hoặc nghi ngờ mắc bệnh, bác sĩ có thể yêu cầu người bệnh thực hiện một số phương pháp chẩn đoán thăm dò để xác định bệnh. Trong đó, chụp cắt lớp vi tính (chụp CT) là phương pháp được coi như tiêu chuẩn vàng để chẩn đoán bệnh mạch vành. 1. Bệnh mạch vành là gì? Bệnh mạch vành là tên gọi chung của một nhóm các bệnh lý liên quan đến mạch vành (mạch máu duy nhất đến nuôi dưỡng cho cơ tim) như xơ vữa mạch vành, thiểu năng vành, suy vành… Bệnh mạch vành thường xảy ra khi các mảng xơ vữa tích tụ trong động mạch vành, làm giảm lưu lượng máu đến tim. Đây là loại bệnh tim phổ biến nhất và cũng là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu trong số các bệnh lý về tim mạch trên thế giới. Bệnh thường gặp ở người bị tiểu đường, cao huyết áp, máu nhiễm mỡ, người thường xuyên căng thẳng hoặc hút thuốc quá nhiều. Với bệnh nhân có bệnh mạch vành, triệu chứng đầu tiên thường là cơn đau thắt ngực. Tuy nhiên, nhiều bệnh nhân không bị đau ngực hoặc đau thắt ngực không điển hình. Vì thế, nếu nghi ngờ mắc bệnh mạch vành, bác sĩ sẽ yêu cầu bệnh nhân thực hiện một số phương pháp thăm dò để xác định bệnh. Chẩn đoán sớm bệnh lý động mạch vành có ý nghĩa quan trọng trong việc phòng ngừa, điều trị bệnh, giảm thiểu tỉ lệ tử vong. 2. Các phương pháp chẩn đoán bệnh mạch vành 2.1 Điện tâm đồ Để tìm các dấu hiệu của bệnh mạch vành, điện tâm đồ là phương pháp đơn giản nhất, không chảy máu, ít tốn kém và thời gian thực hiện ngắn. Điện tâm đồ có thể phát hiện tình trạng thiếu máu cơ tim, hoại tử cơ tim, các biến chứng của bệnh mạch vành như giãn buồng tim, dày thành tim hay rối loạn nhịp tim. Tuy nhiên, có nhiều trường hợp điện tâm đồ không chính xác như không phát hiện bệnh mạch vành hoặc xác định bệnh ở người không mắc bệnh. Vì vậy, phương pháp này chỉ nhằm bổ trợ trong việc phát hiện bệnh mạch vành. 2.2 Siêu âm tim Siêu âm tim là phương pháp đánh giá vận động các thành tim. Ở các bệnh nhân mắc bệnh mạch vành, vùng cơ tim được cấp máu bởi nhánh mạch vành đó sẽ không được cấp đủ oxy, dẫn tới hiện tượng rối loạn vận động so với các vùng khác và hiển thị rõ khi siêu âm, giúp bác sĩ chẩn đoán bệnh chính xác. Đây là phương pháp chẩn đoán không chảy máu nhưng thường chỉ phát hiện được bệnh mạch vành ở giai đoạn muộn, khi bệnh đã gây ra các rối loạn vận động buồng tim. 2.3 Nghiệm pháp gắng sức Đây được gọi là biện pháp kinh điển để chẩn đoán bệnh mạch vành. Thông thường, khi nghỉ ngơi, động mạch vành dù bị hẹp vẫn có khả năng đáp ứng được nhu cầu của cơ thể. Tuy nhiên, khi gắng sức, nhu cầu oxy của cơ thể tăng lên, lúc đó sẽ lộ ra các dấu hiệu thiếu máu cơ tim. Tình trạng thiếu máu cơ tim khi gắng sức sẽ được đánh giá bằng siêu âm tim gắng sức, điện tâm đồ gắng sức hoặc xạ hình cơ tim gắng sức. Qua đó, bác sĩ sẽ đánh giá được bệnh nhân có khả năng mắc bệnh mạch vành hay không và mức độ bệnh. 2.4 Thăm dò chẩn đoán hình ảnh Các phương pháp thăm dò chẩn đoán hình ảnh như chụp cắt lớp vi tính (chụp CT) đa dãy động mạch vành, chụp phóng xạ tưới máu, chụp cộng hưởng từ tim,… đang được ứng dụng rộng rãi để chẩn đoán sớm bệnh động mạch vành. Chụp cắt lớp vi tính đa dãy mạch vành cung cấp hình ảnh giải phẫu của mạch vành, cho biết mức độ vôi hóa mạch vành, nhánh động mạch vành bị hẹp, mức độ hẹp, số đoạn động mạch vành bị hẹp cũng như những bất thường khác. 3. Thế nào là chụp cắt lớp vi tính (chụp CT) mạch vành? Chụp CT là một phương pháp chẩn đoán dựa trên hình ảnh quan trọng nhằm kiểm tra tình trạng mạch vành và phát hiện được những bất thường, bệnh lý liên quan đến mạch vành (nếu có) như tắc, hẹp, huyết khối, xơ vữa,… Với sự cải thiện về độ phân giải thời gian và không gian cũng như thể tích phủ của một vòng quay, các máy CT ≥ 64 lát cho phép đánh giá giải phẫu động mạch vành với chất lượng hình ảnh cao. Nếu hạn chế chính của chụp CT mạch vành là liều bức xạ ion hóa cao hơn so với chụp CT các bộ phận khác như CT não, CT ngực, bụng… thì các thế hệ máy CT 128, 320, 640 lát cắt ra đời đã làm liều bức xạ ion hóa giảm trên 50% so với các máy CT 64 lát cắt. Ưu điểm của chụp CT mạch vành:
4.1. Các trường hợp cần chụp CT mạch vành:
4.2. Các trường hợp không nên chụp CT mạch vành:
5. Chụp CT mạch vành ở đâu? BVĐK Hồng Hưng hiện đang áp dụng kỹ CT cho bệnh nhân có nhu cầu chẩn đoán bệnh mạch vành. Lựa chọn thực hiện CT mạch vành tại BVĐK Hồng Hưng, bà con sẽ có một trải nghiệm yên tâm nhất với các ưu điểm sau:
Để được tư vấn cụ thể về tình trạng sức khỏe, cũng như đăng ký thăm khám tại BVĐK Hồng Hưng, hãy liên hệ đặt lịch ngay với chúng tôi qua số Hotline: 0276 3836 991 – 0941 696 939. |