Sáng kiến kinh nghiệm phương pháp dạy hội thoại ở tiểu học

-->

Một số phương pháp dạy hội thoại trong phân môn tiếng Anh cấp Trung học cơ sở PHẦN THỨ NHẤTMỞ ĐẦUTiếng Anh là ngôn ngữ được nhiều quốc gia sử dụng nhất, nó trở thành tiếngbản ngữ của nhiều nước, là ngôn ngữ giao tiếp giữa con người với con người trêntoàn thế giới.Với xu thế hội nhập quốc tế, Việt Nam đang ngày càng phát huy hết khảnăng sẵn có trong mọi lĩnh vực. Ngôn ngữ giao tiếp trở thành công cụ đắc lực và cósức mạnh tiên quyết. Ngoài tiếng mẹ đẻ, người Việt Nam đã coi tiếng Anh nhưngôn ngữ giao tiếp thứ hai, hết sức coi trọng và đưa chương trình tiếng Anh nhưmột môn chính khoá vào các trường học, thậm chí ngay từ bậc Tiểu học.Chúng ta cũng xác định thấy rõ vị trí của môn học đối với sự phát triểnchung của toàn xã hội: là một công cụ tạo điều kiện hoà nhập với cộng đồng quốctế và khu vực; tiếp cận thông tin quốc tế và khoa học kĩ thuật; tiếp cận những nềnvăn hoá khác cũng như những sự kiện quốc tế quan trọng. Bộ Giáo dục - Đào tạođưa ra mục tiêu cho bộ môn: Chương trình môn tiếng Anh cấp THCS nhằm hìnhthành và phát triển ở học sinh những kiến thức và kĩ năng cơ bản về tiếng Anh vànhững phẩm chất trí tuệ cần thiết để tiếp tục học lên hoặc đi vào cuộc sống laođộng. Riêng cá nhân tôi, với cương vị là giáo viên phụ trách bộ môn tiếng Anh ởtrường THCS, tôi nắm rõ đặc trưng phương pháp của bộ môn mình phụ trách. Cùngvới thực tế giảng dạy và kinh nghiệm giảng dạy tôi luôn nghiên cứu, tìm tòi nângcao chất lượng dạy và học bộ môn tiếng Anh, đặc biệt với những vùng miền xa xôivà có nhiều khó khăn như trường tôi.Thực hiện: Huỳnh Thị Đăng Trang 1 Năm học 2013 - 2014 Một số phương pháp dạy hội thoại trong phân môn tiếng Anh cấp Trung học cơ sở Với những tiêu chí đó, tôi mạnh dạn nghiên cứu đề tài "Một số phươngpháp dạy hội thoại trong phân môn tiếng Anh cấp Trung học cơ sở" tại trườngTrung học cơ sở Ba Động – Ba Tơ. I. Lí do chọn đề tài 1. Cơ sở lý luận: Trong nhà trường, tiếng Anh là một bộ môn khá mới mẻ, có đặc thù riêng,gây trí tò mò ham mê với học sinh, xong cũng không tránh khỏi gây ra những khókhăn làm nản trí người học. Do đó giáo viên cũng giống như một người nghệ sĩ,cần nhận biết một cách tinh tế, nhạy cảm để có thể tạo cho đối tượng học nhữnghứng thú và niềm yêu thích đặc biệt với bộ môn mình phụ trách.Nghị quyết Trung ương 2- khoá VII, đã quy định phương pháp dạy học thayđổi theo hướng "khắc phục lối truyền thụ một chiều, rèn luyện thành nếp tư duysáng tạo của người học, từng bước áp dụng những phương pháp tiên tiến vàphương tiện hiện đại vào quá trình dạy học". Định hướng này đã được pháp chếhoá trong luật giáo dục điều 24, 25:" Phương pháp giáo dục phổ thông phải pháthuy tính tích cực, tự giác, chủ động, sáng tạo của học sinh, phù hợp với đặc điểmtừng lớp học, môn học. Bồi dưỡng phương pháp tự học, rèn luyện kĩ năng vận dụngkiến thức vào thực tiễn, tác động tình cảm đem lại niềm vui, hứng thú cho họcsinh".Xuất phát từ quan điểm “ lấy người học làm trung tâm”, phương pháp dạyvà học đã có những thay đổi căn bản. Người dạy không phải là người duy nhấtnắm giữ kiến thức và truyền đạt kiến thức mà chỉ là người hướng dẫn, người hỗtrợ,người cố vấn, người kiểm tra Người học không còn là người thụ động tiếp thukiến thức mà là trung tâm của quá trình dạy học, chủ động sáng tạo trong quá trìnhhọc tập nhằm đạt được mục tiêu dạy học của mình. Dạy Ngoại ngữ nói chung, tiếngAnh nói riêng, việc đổi mới phương pháp dạy học là rất rõ ràng và quan trọng đặcbiệt trong giao tiếp bằng ngôn ngữ . Từ những luận điểm trên việc các em học sinhThực hiện: Huỳnh Thị Đăng Trang 2 Năm học 2013 - 2014 Một số phương pháp dạy hội thoại trong phân môn tiếng Anh cấp Trung học cơ sở trực tiếp tham gia vào quá trình học tập, cụ thể đóng vai và sử dụng hội thoại mộtcách tự nhiên và linh hoạt sẽ tạo được niềm vui hứng khởi trong phân môn tiếngAnh. 2. Cơ sở thực tiễn: Ở những vùng đô thị, thành phố, tiếng Anh trở thành nhu cầu cấp thiết của nhiềungười. Nhiều trung tâm, câu lạc bộ mở ra khắp nơi đáp ứng nguyện vọng học tiếngcủa mọi tầng lớp người dân. Xong ngược lại, ở những vùng xa xôi như miền núi,hải đảo tiếng Anh đến với người học còn mới mẻ, lạ lẫm, nhận thức của nhiềungười còn hạn chế. Do đó, tạo ra được niềm ham thích cho đối tượng học cũngkhông phải là dễ dàng. Tiếng Anh là bộ môn khá thú vị nhưng đòi hỏi sự cần cù, chịu khó cao từphía người học nếu không kiến thức sẽ dễ dàng đứt quãng và dễ quên. Tạo đượcdấu ấn cho học sinh ngay từ việc tiếp thu cái mới giúp các em nhớ ngay và khắcsâu là niềm băn khoăn trăn trở của các giáo viên. Trên con đường tìm tòi sự thểnghiệm, tích luỹ tư liệu và học hỏi kinh nghiệm đồng nghiệp, dự các lớp tập huấnchuyên môn của sở Giáo dục- Đào tạo Quảng Ngãi và phòng Giáo dục- Đào tạohuyện Ba Tơ chúng tôi đã áp dụng kết hợp các phương pháp dạy học hiện đại, họcvà chơi, chơi mà học vào các tiết dạy gây hứng thú cao nhất cho đối tượng học vàtrong quá trình thực nghiệm của các lớp chúng tôi đã đạt kết quả tương đối khíchlệ. Các em đã thích học môn tiếng Anh hơn, hứng khởi và mạnh dạn hơn. Nhiều emđạt điểm giỏi, khá hơn. Cảm giác nặng nề với một tiết học không còn và điều đóchứng tỏ hướng đi của chúng tôi là đúng đắn. II. Mục đích và phạm vi nghiên cứu: 1. Mục đích nghiên cứu:Tạo được dấu ấn cho học sinh trong việc tiếp thu cái mới, rèn kĩ năng nghenói. Giúp học sinh có điều kiện thu nhận và trao đổi thông tin, nâng cao trình độThực hiện: Huỳnh Thị Đăng Trang 3 Năm học 2013 - 2014 Một số phương pháp dạy hội thoại trong phân môn tiếng Anh cấp Trung học cơ sở tiếng Anh, có hiểu biết thêm về xã hội. tạo được cho các em thói quen có phản ứngtức thì trong ngôn ngữ giao tiếp. 2. Phạm vi nghiên cứu: Xã Ba Động và Ba Thành, huyện Ba Tơ; Trong hai năm học 2011 – 2012 và2012 - 2013 III. Đóng góp mới về mặt lí luận, về mặt thực tiễn: 1. Về mặt lí luận: Đóng vai và sử dụng hội thoại trong phân môn tiếng Anh tức là thực hiệntheo phương pháp dạy học mới, học sinh trực tiếp tham gia vào quá trình học tập,chủ động sáng tạo, không bị gò bó theo khuôn mẫu. Theo tài liệu về phương phápgiảng dạy thì đề tài này đã đáp ứng được phương pháp dạy học nêu vấn đề, thể hiệnngười dạy tạo được tìng huống, người học có cơ hội rèn luyện và phát triển nănglực tư duy.Chúng ta đã biết mỗi môn học đều góp phần vào việc hình thành và pháttriển nhân cách con người. Các kiến thức kĩ năng trong phân môn tiếng Anh cónhiều ứng dụng trong đời sống, chúng rất cần thiết để học các môn học khác và họctiếp môn tiếng Anh ở bậc học trên. 2. Về mặt thực tiễn: Đối với học sinh: Học sinh vùng nông thôn miền núi, đặc biệt học sinh dântộc rất khó khăn trong hoạt động giao tiếp ngôn ngữ, hơn nữa lại là tiếng nướcngoài. Việc khuyến khích các em đóng vai trò là nhân vật trong hội thoại giúp tiếpcận với kiến thức tốt hơn, phát triển kĩ năng nghe nói. Đóng vai và sử dụng hộithoại thường xuyên tạo cho các em tính mạnh dạn, bộc lộ được cảm xúc như cửchỉ, nét mặt, điệu bộ, trọng âm, ngữ điệu. Đối với giáo viên: Giúp giáo viên năng động sáng tạo linh hoạt trong côngtác giảng dạy, đưa kiến thức đến với các em một cách giản dị, gần gũi, dễ thấykhông máy móc. Tạo cho giáo viên thói quen tự học hỏi, tìm tòi và suy ngẫm, đúcThực hiện: Huỳnh Thị Đăng Trang 4 Năm học 2013 - 2014 Một số phương pháp dạy hội thoại trong phân môn tiếng Anh cấp Trung học cơ sở rút kinh nghiệm đưa ra các giải pháp tối ưu và hiệu quả nhất vận dụng vào giảng ạyđể đảm bảo chất lượng và nâng cao hơn nữa. PHẦN THỨ HAINỘI DUNG NGHIÊN CỨUChương 1 TỔNG QUAN Một số phương pháp dạy kiểu bài hội thoại trong phân môn tiếng Anh cấpTHCSI. Lịch sử vấn đề nghiên cứu: Đề tài tuy không mới nhưng rất quan trọng, gắn liền với đổi mới phươngpháp dạy học, sách giáo khoa mới, phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo củadạy và học trong giao tiếp bằng ngôn ngữ. Điều trăn trở của những giáo viên dạy ngoại ngữ tại những vùng miền núi xaxôi còn nhiều khó khăn đó chính là làm sao tạo được sự yêu thích với bộ môn mìnhphụ trách, mà trong khi đó hội thoại tiếng Anh là một phần quan trọng trong giaotiếp ngôn ngữ . Bởi lẽ đó tôi mạnh dạn nghiên cứu đề tài này nhằm tìm ra được mộtgiải pháp giúp các em học tập tốt hơn. II. Cơ sở lí luận " Một số phương pháp dạy kiểu bài hội thoại trong phân môn tiếng Anh cấpTHCS "Phương pháp dạy : áp dụng các phương pháp giảng dạy tiên tiến như phươngpháp nêu vấn đề và hướng học sinh vào việc tìm kiếm phát hiện và giải quyết vấnđề , đồng thời kết hợp việc ứng dụng hiệu quả các thành tựu khoa học và công nghệhiện đại . nhất là ứng dụng công nghệ thông tin , vào quá trình dạy học, bảo đảmThực hiện: Huỳnh Thị Đăng Trang 5 Năm học 2013 - 2014 Một số phương pháp dạy hội thoại trong phân môn tiếng Anh cấp Trung học cơ sở điều kiện thời gian tự học , tự nghiên cứu cho học sinh. Định hướng phương phápbộ môn : + Thúc đẩy động cơ học tập : Trong quá trình tiếp thu ngôn ngữ, học sinh sẽđạt được kết quả học tập cao nếu các em có động cơ học tập . Động cơ học tập có được khi các em cảm thấy được sự hứng thú với môn học và thấy được sự tiến bộcủa chính mình. Do vậy, giáo viên nên sử dụng các tình huống thách đố, hấp dẫn ,lôi cuốn các em vào các hoạt động trên lớp vừa mang tính chất yêu cầu cao, vừaphù hợp trình độ để các em có thể cảm nhận được sự tiến bộ của mình trong họctập. Để giúp các em cảm nhận được sự tiến bộ trong học tập, giáo viên cần đề ranhững mục tiêu học tập vừa sức, không quá cac. Ngoài ra cần khuyến khích họcsinh học theo phương châm thử nghiệm và chấp nhận mắc lỗi (trial and error )trong quá trình thực hành tiếng - không nên tạo cho các em tâm lí sợ mắc lỗi trongthực hành. + Phát huy phương pháp học tập cá nhân và tính sáng tạo của học sinh: Điềuquan trọng nữa góp phần vào việc tiếp thu ngôn ngữ có hiệu quả là phương pháphọc tập cá nhân của chính các em. Giáo viên cần giúp các em ý thức được về bảnchất quá trình tiếp thu ngôn ngữ và khuyến khích các em tìm ra phương pháp họctập thích hợp nhất cho chính mình; hướng dẫn các em phương pháp tự học và cácthủ thuật học tập và thực hành giao tiếp.Ngoài ra giáo viên cần luôn luôn tạo điều kiện cho học sinh được tham giađóng góp kinh nghiệm và hiểu biết cá nhân vào quá trình học, tạo cho các em tựchủ và phát huy được tính sáng tạo và tiềm năng của các em hơn. + Tạo cơ hội tối đa cho việc luyện tập sử dụng ngôn ngữ: Nhằm tạo cho họcsinh một môi trường học tiếng thuận lợi nhất, giáo viên cần quan tâm sử dụng tốiđa thời gian trên lớp, tạo mọi cơ hội để học sinh có thể sử dụng ngữ liệu đã học mộtcách có nghĩa và hiệu quả. Để làm tốt việc này, cần phát huy các hoạt động cặp vàThực hiện: Huỳnh Thị Đăng Trang 6 Năm học 2013 - 2014 Một số phương pháp dạy hội thoại trong phân môn tiếng Anh cấp Trung học cơ sở nhóm và các thủ thuật lôi cuốn các em tham gia vào các hoạt động trên lớp mộtcách tích cực.Cần sử dụng tiếng Anh trong giao tiếp trên lớp học đến mức độ tối đa có thể:giữa học sinh và giáo viên, giữa học sinh với nhau, nhằm tạo điều kiện cho các emlàm quen việc sử dụng tiếng Anh vào giao tiếp thật. Tuy nhiên không nên loại trừtiếng mẹ đẻ (tiếng Việt) một cách máy móc. Nên sử dụng tiếng Việt khi cần thiếtnhư: để giải thích những từ chỉ khái niệm phức tạp, các cấu trúc ngữ pháp khóhoặc để giải thích những yêu cầu của giáo viên về bài tập + Phối hợp các kỹ năng: Như đã trình bày, chương trình môn tiếng Anh mớichú trọng kết hợp cả 4 kỹ năng lời nói ngay từ đầu và được phát triển có hệ thốngtrong suốt chương trình từ lớp 6 đến lớp 9. Mọi bài tập trong các đơn vị bài học, dùở dạng hoạt động cá nhân hay nhóm ở mọi trình độ từ lớp 6 đến lớp 9 đều có kếthợp tất cả các kỹ năng ở mức độ có thể, tuỳ theo đặc điểm của nội dung từng bài. Một đơn vị bài học có thể bắt đầu bằng một hoạt động nghe hiểu, giới thiệu chủđề mới mà cũng có thể bắt đầu bằng mọt bài đọc hiểu hoặc một hoạt động vào đềtrên lớp. Các hoạt động tiếp theo có thể là: luyện nói theo cặp, cá nhân đọc thầm đểthu lượm thông tin, nghe băng lấy thông tin cần thiết hoặc điền vào bảng trống. Cácbài học không nên có một trật tự cố định về việc sử dụng các kỹ năng trong mộtđơn vị bài học (unit). Thứ tự sắp xếp và việc phối hợp các kỹ năng được xuất pháttừ việc xem xét các mối quan tâm, nhu cầu, sở thích của học sinh cũng như đặcđiểm và tiến trình phát triển của chủ điểm và chủ đề. + Sử dụng sách giáo khoa một cách sáng tạo: giáo viên cần hiểu rõ ý đồ, yêucầu, mục tiêu của từng bài, từng mục dạy trong sách giáo khoa để một mặt có thểdạy đúng trọng tâm bài học, mặt khác có thể sử dụng sách giáo khoa một cách sángtạo phù hợp với đối tượng học sinh.Thực hiện: Huỳnh Thị Đăng Trang 7 Năm học 2013 - 2014 Một số phương pháp dạy hội thoại trong phân môn tiếng Anh cấp Trung học cơ sở Trong trường hợp cụ thể, cần tìm cách bổ xung hoặc cập nhật nội dung trongbài làm cho giáo trình luôn mới, phù hợp với đối tượng học sinh và với cuộc sốngtiến triển và thay đổi. * Hội thoại là hoạt động giao tiếp gồm ít nhất 2 người :người nói và ngườinghe với vai trò thay đổi nhằm phát triển kĩ năng nghe nói cho học sinh. Hội thoại tiếng Anh ở THCS được phân bố đều ở 4 khối từ khối 6 tới khối 9.Ở khối 6 các em mới chỉ được làm quen với những dạng hội thoại ngắn , câu nóiđơn giản dễ hiểu . Hội thoại được giới thiệu tập trung nhiều ở chương trình Anh 7có mặt ở các phần chứa đựng nhiều nội dung khác nhau. Ở tiếng Anh 8 và tiếngAnh 9 hội thoại được giới thiệu ở phần " listen and read "cũng theo các chủ đềnhưng các mẫu câu phức tạp hơn. Kết luận Bản thân mỗi giáo viên có sự sáng tạo khác nhau trong từng tiết dạy, trongtừng đề tài nghiên cứu sao cho phù hợp với học sinh tại địa bàn mình công tác.Phương pháp dạy hội thoại ở cấp trung học cơ sở chính là tạo ra được nhữngthủ thuật, kĩ năng thích hợp cho từng đối tượng học sinh. Thực hiện: Huỳnh Thị Đăng Trang 8 Năm học 2013 - 2014 Một số phương pháp dạy hội thoại trong phân môn tiếng Anh cấp Trung học cơ sở Chương 2 NỘI DUNG VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU I. Nhiệm vụ nghiên cứu: - Nhiệm vụ về lý luận: Hệ thống hoá một số vấn đề lí luận về thủ thuật và hoạtđộng cho các bước dạy bài hội thoại trong phân môn tiếng Anh cấp THCS. - Nhiệm vụ thực tiễn: +Tìm hiểu thực trạng cách học sinh tiếp cận với các bài hội thoại ở cấpTHCS. + Đề xuất một số cách giới thiệu, luyện tập thực hành, sản sinh lời nói tronghội thoại. II. Các nội dung cụ thể trong đề tài - Nội dung một: Đặc điểm của bài hội thoại. - Nội dung hai: Cách tiếp cận bài hội thoại. - Nội dung ba: Nêu vai trò của đóng vai trong luyện bài hội thoại. - Nội dung bốn: Mô tả cách tiến hành dạy một bài hội thoại theo ba bước: giớithiệu, luyện tập và sản sinh lời nói. - Nội dung năm: Trình bày các thủ thuật và hoạt động cho các bước và cách xử lícác từ mới, cấu trúc mới trong bài hội thoại.* Kết luận:Thực hiện: Huỳnh Thị Đăng Trang 9 Năm học 2013 - 2014 Một số phương pháp dạy hội thoại trong phân môn tiếng Anh cấp Trung học cơ sở Mỗi một bài hội thoại có phương pháp dạy khác nhau. Điều cốt lõi là làmsao tạo được sự hứng thú cao cho HS trong việc tiếp thu kiến thức mới vàquan trọng hơn nữa là giúp khắc sâu được cho các em ngay khi học trên lớpvà tự phát triển khả năng ngôn ngữ tiếng Anh của mình một cách linh hoạt vàhiệu quả. Chương 3 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU – KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU I. Phương pháp nghiên cứu:1. Phương pháp nghiên cứu lý thuyết: Nghiên cứu đọc tài liệu, giáo trình có liên quan đến vấn đề nghiên cứu bằngphương pháp phân tích, tổng hợp, so sánh, mô hình hoá để rút ra những vấn đề lýluận có tính chất định hướng làm cơ sở để giải quyết vấn đề, nhiệm vụ nghiên cứu.2. Phương pháp điều tra: Tìm hiểu thực trạng giảng dạy và học tập của giáo viên và học sinh cụ thể trongviệc lĩnh hội kiến thức mới nhằm phát hiện các vấn đề cần giải quyết, xác định tínhphổ biến nguyên nhân , chuẩn bị cho các bước nghiên cứu tiếp theo. 3. Phương pháp đàm thoại: Trao đổi với dồng nghiệp về những thuận lợi và những khó khăn trong việc soạngiảng dạy học và cách sử dụng phương pháp mới hiện nay.4. Phương pháp quan sát: Thông qua các tiết dự giờ, thao giảng có thể quan sát trực tiếp tình hình học sinh.Qua đó biết được khả năng tiếp thu bài , nắm bắt kiến thức qua bài giảng. Bên cạnhđó tiếp thu học hỏi đồng nghiệp và phát hiện ra những hạn chế trong giảng dạy.Thực hiện: Huỳnh Thị Đăng Trang 10 Năm học 2013 - 2014 Một số phương pháp dạy hội thoại trong phân môn tiếng Anh cấp Trung học cơ sở 5. Phương pháp kiểm tra đánh giá: Thông qua những tiết dạy của bản thân, đồng nghiệp và kiểm tra khảo sát họcsinh. Ngoài ra trong quá trình nghiên cứu đề tài này tôi còn sử dụng phối hợp nhiềuphương pháp khác như: tạo ra các trò chơi, các thủ thuật dạy tiếng II. Kết quả nghiên cứu thực tiễn: 1. Vài nét về địa bàn nghiên cứu: Trường THCS Ba Động cách xa trung tâm huyện 10 km, là nơi tập trung học sinhcủa 2 xã Ba Động- Ba Thành. Trình độ dân cư còn thấp, kinh tế còn nghèo do đóhọc sinh phải thường xuyên làm thêm, thời gian cho việc học ít, đặc biệt là các emở xã Ba Thành. Tâm sinh lí của học sinh: ngại học tiếng, ngại nói, e sợ mắc lỗi, xấu hổ với bạn bèthầy cô. Lười học bài và làm bài ở nhà. 2. Thực trạng: Đội ngũ giáo viên trẻ trung, năng động, sáng tạo và nhiệt tình trong công tác giảngdạy. Trong những năm gần đây, việc dạy môn tiếng Anh ở trường THCS đã cónhững biến chuyển theo định hướng tích cực hoá hoạt động học tập của học sinh. Một số giáo viên luân chuyển liên tục, bị công việc gia đình chi phối do đó sự đầutư trong giảng dạy còn hạn chế. Số lượng học sinh có ý thức cao còn ít, coi nhiệm vụ học tập là phụ. Thói quen của học sinh khi gặp bài hội thoại chỉ đọc lướt qua sau đó giải quyếtcác bài tập ở phía dưới. Nếu giáo viên không thực sự sáng tạo và đầu tư giáo án thìđối với học sinh bài hội thoại đó rất dễ bị lãng quên ngay. Thực trạng trong học tậpbộ môn, học sinh hay có thói quen thụ động, quen nghe, ghi chép giống như mộtbản sao. Phần đông học sinh chưa có thói quen chủ động tìm hiểu, khám phá bàihọc nếu không được giao nhiệm vụ hoặc nếu có được giao nhiệm vụ thì cũng cònlúng túng trong khi giải quyết vấn đề. Các em chưa có nhu cầu tự thân bộc lộThực hiện: Huỳnh Thị Đăng Trang 11 Năm học 2013 - 2014 Một số phương pháp dạy hội thoại trong phân môn tiếng Anh cấp Trung học cơ sở những suy nghĩ, tình cảm, sở thích, năng khiếu của cá nhân trước tập thể. Ý thứcchuẩn bị trước bài hầu như không có, tồn tại thói quen đợi chờ tiếp nhận kiến thứctừ phía giáo viên. Nếu có khó khăn thì đợi giải thích từ phía giáo viên. Từ những nguyên nhân và thực trạng nêu trên, nên tôi xin đưa ra một sốphương pháp dạy hội thoại trong phân môn tiếng anh cấp trung học cơ sở. Cụthể như sau: 3. Đề xuất biện pháp: 3.1. Nhận thức chung về dạy bài hội thoại cho học sinh THCS: Mục đích của việc dạy hội thoại là giúp cho học sinh phát triển kỹ năng nghenói (đặc biệt là kỹ năng nói), phù hợp với trình độ và lứa tuổi của học sinh, giúphọc sinh có điều kiện thu nhận và trao đổi thông tin, nâng cao trình độ tiếng Anh,có hiểu biết thêm về xã hội. Hội thoại là lời nói ít nhất giữa hai người với nhau, với vai trò thay đổi( có ngườinói và người nghe). Các cuộc hội thoại thông thường đòi hỏi sự phản ứng tức thì của thói quen ngônngữ, chính vì vậy bài hội thoại không yêu cầu có sự chuẩn bị trước. Ngôn ngữ trong bài đối thoại là lời nói đã được rút gọn. Các từ chêm, từ đệmđược sử dụng như phương tiện ngôn ngữ hỗ trợ. Các yếu tố biểu cảm như cử chỉ, nét mặt, điệu bộ, trọng âm, ngữ điệu có tác dụnghỗ trợ rất nhiều đến chất lượng và hiệu quả của lời đối thoại. Cấu trúc của bài hội thoại hoàn toàn khác với cấu trúc một bài đọc. Lời nói củabài hội thoại phải đảm bảo tính ngắn gọn súc tích . Các hoạt động chính của bài hội thoại là hoạt động theo cặp đôi, theo nhómvà đóng vai. 3.2. Cách tiếp cận bài hội thoại:CácbướcNội dung Mục đích Các hoạt độngThực hiện: Huỳnh Thị Đăng Trang 12 Năm học 2013 - 2014 Một số phương pháp dạy hội thoại trong phân môn tiếng Anh cấp Trung học cơ sở Bước 1 Giới thiệu(Presentation)Lôi cuốn sự hứng thú củahọc sinh.Tạo ra nhu cầu muốngiao tiếp cho học sinh. Khuyến khích HS suynghĩ về chủ điểm mà họsẽ học.Giới thiệu chủ điểm của bàihội thoại, giới thiệu ngữ cảnhnhân vật. Đưa ra câu hỏi gợi ý.Giới thiệu từ mới.Bước 2 Luyện tậpthực hành(Practice)Giúp cho học sinh - Hiểu nội dung bài hộithoại. - Thuộc lòng các lời đốithoại của các nhân vật. - Biết vận dụng cấu trúctrong bài hội thoại mẫuđể xây dựng những bàihội thoại tương tự theosự hướng dẫn của GVThực hiện các bài tập luyệnnói thông qua: - Luyện tập có sự hướng dẫn của GV.b) Luyện tập tự doBước 3 Sản sinh lờinói (Production)Giúp học sinh phát triểnkhả năng giao tiiếp- Thực hiện các bài tập.- Luyện nói thông qua luyệntập tự do và liên hệ với thựctế. 3.3. Các thủ thuật và hoạt động cho các bước dạy bài hội thoại: Chúng ta có thể sử dụng nhiều thủ thuật khác nhau để giới thiệu bài hội thoạimột cách phù hợp và hấp dẫn với từng đối tượng học sinh cụ thể của bạn. Sau đâylà một số hoạt động gợi ý để giới thiệu bài hội thoại:b) Bạn có thể dùng trực quan (Using visuals): dùng tranh hoặc đồ vật thật đểgiới thiệu:Thực hiện: Huỳnh Thị Đăng Trang 13 Năm học 2013 - 2014 Một số phương pháp dạy hội thoại trong phân môn tiếng Anh cấp Trung học cơ sở Dùng tranh vẽ, giới thiệu các nhân vật và ngữ cảnh của bài hội thoại. Dùng tranh vẽ các nhân vật, giới thiệu các nhân vật và ngữ cảnh bằng cách đặt câuhỏi cho HS dựa vào tranh để trả lời. Dùng đồ dùng trực quan như tranh vẽ hoặc đồ vật thật, cùng HS xây dựng bài hộithoại. Ví dụ: Tiếng Anh 6 (bài 11- trang 116) “What do you eat?” Có thể sử dụng một trong các hoạt động sau: Dùng tranh vẽ hai nhân vật: Ba- một HS phổ thông và cô bán thực phẩm. Giớithiệu ngữ cảnh và nhân vật: Ba đang ở cửa hàng bán thực phẩm, bạn ấy muốn muathịt bò, bơ và trứng gà. Chúng ta hãy lắng nghe cuộc nói chuyện giữa Ba và cô bánhàng . Dùng tranh vẽ hai nhân vật: Ba và cô bán hàng. Ba đang đứng ở quầy bán thựcphẩm. Đặt câu hỏi cho HS dựa vào tranh trả lời. Có thể lựa chọn một số câu hỏi gợiý sau: Who is this? (Chỉ vào Ba) Who is this? (Chỉ vào cô bán hàng) Hoặc: What can you see in the picture? What is Ba doing? What is the salesgirl doing? Dùng đồ vật thật; 2 lạng thịt bò, 12 quả trứng. Giới thiệu nhân vật và ngữ cảnhcủa bài hội thoại bằng cách đưa ra từ gợi ý và câu hỏi.Mapped dialogue b) Bạn có thể dùng băng cát sét: - Bật băng cho HS nghe bài hội thoại mẫu. - Đọc mẫu bài hội thoại theo giọng nói của các nhân vật trong bài hội thoại. - Cùng HS có giọng đọc hay trong lớp đọc mẫu bài hội thoại theo đúng số nhânvật trong bài hội thoại.Thực hiện: Huỳnh Thị Đăng Trang 14 Năm học 2013 - 2014 Một số phương pháp dạy hội thoại trong phân môn tiếng Anh cấp Trung học cơ sở - Cùng với một hay hai HS giỏi trong lớp đóng mẫu bài hội thoại (ví dụ như bạncó thể đóng vai người bán hàng và một HS của bạn đóng vai người mua hàng). c) Luyện tập (Practice): - Để giúp HS hiểu và luyện tập bài hội thoại, thường sử dụng các loại hoạt độngsau đây: Đặt câu hỏi và câu trả lời ( questions and answers). Bài tập đúng sai (True/False statements) Bài tập lựa chọn (Multiple choice) Điền từ thích hợp vào chỗ trống (Gap - fill) Dùng từ, nhóm từ gợi ý để xây dựng bài hội thoại tương tự (Substitutions -controlled practice) Dùng từ và nhóm từ gợi ý để xây dựng bài hội thoại có mở rộng (Substitutions -free practice) Sắp xếp câu hỏi và câu trả lời cho phù hợp (Matching questions and answers) Dựa vào cấu trúc của bài hội thoại mẫu, xây dựng một bài hội thoại theo tìnhhuống (Situation - based role play) Kể lại nội dung bài hội thoại (theo hình thức độc thoại hoặc đối thoại -Retelling) 3.4. Một số hoạt động gợi ý để giúp học sinh luyện tập bài hội thoại: Tiếng Anh 6- Bài 12 (A2), trang 116 "at the store" Bài tập lựa chọn (Multiple choice): 1. Ba is A. on the treet B. at school C. at the store D. at home 2. He wants of beef A. two hundred grams B. two kilos C. two pounds D.half a kiloThực hiện: Huỳnh Thị Đăng Trang 15 Năm học 2013 - 2014 Một số phương pháp dạy hội thoại trong phân môn tiếng Anh cấp Trung học cơ sở 3. He wants a dozen of A. carrots B. apples C. eggs D. oranges Bài tập thay thế (Substitution - making similar dialogues) Cues: A. Hoa/ cooking oil/ two bottles/ peas/ a can. B. Lan/ tomatoes/ one kilo/ lettuce/three hundred grams. Tiếng Anh 7- Bài 2 (A4), trang 21 "Telephone Numbers": Bài tập đúng sai ( true/ false statements )1 Tam is phoning Phong.2 Phong will be free tomorrow morning.3 Phong and Tam will see a movie.4 The movie will start at 6.45.5 They will meet at Phong's house. Bài tập thay thế (Substitution) Cues:1 Phone numbers: Students' phone numbers2 Free time: Saturday evening/ Sunday morning 3 What to see: circus/ drâm/ performance 4 Time to start; 7.30/ 7.45/ 8.005 Where to meet: outside the gate/ at one's home Tiếng Anh 8- Bài 6, trang 55 "The young pioneers club"Trả lời câu hỏi (questions).1 Who is phoning?2 Why is she phoning?3 What does she have to fill in the application form?4 What are her hobbies?5 Who has to sign in her form?Thực hiện: Huỳnh Thị Đăng Trang 16 Năm học 2013 - 2014 Một số phương pháp dạy hội thoại trong phân môn tiếng Anh cấp Trung học cơ sở Điền vào chỗ trống (gap- fill).Secretary: Hello, May I help you?You: Secretary: Let's fill in this application form.What's your full name' please?You Secretary: When were you born?You Secretary: What are your hobbies?You Secretary: Please take this form to your teacher and ask her to sign it. Thenbring the form back to me.You 3.5. Sản sinh lời nói (production):Những thủ thuật gợi ý để giúp HS vận dụng bài học vào sản sinh lời nói . Thảo luận theo cặp đôi, theo nhóm về những bài học các em rút ra được quanội dung bài hội thoại (discussion). (Tiếng Anh 8- Unit 8- Lesson 1- Getting started - listen and read) Discussion: T divides the class into 4 groups . Two include students who preferthe city life and the others include students who prefer the country life. T asks Ss towork in groups to answer the questions. Do you prefer the city or the country life? Why? T asks 4 pioneers from 4 groups to show their ideas before class. Đóng vai theo tình huống gợi ý hoặc tình huống có thật trong lớp. (free role play) +. Tình huống gợi ý: Role play (tiếng Anh 7- Unit 9- lesson 3)Teacher asks students to work in pairs. One student play the roles of Liz's and theother plays the role of Liz's friend. They should talk about liz's family's trip back toHaNoi.Thực hiện: Huỳnh Thị Đăng Trang 17 Năm học 2013 - 2014 Một số phương pháp dạy hội thoại trong phân môn tiếng Anh cấp Trung học cơ sở Liz's friend: Liz, how did you travel back to HaNoi? Liz: I traveled by bus. Liz's friend: What did you see on the way back? Liz: I saw paddies for the first time. Liz's friend:Were you excited about the countryside in Viet Nam? Liz: Yes, I was. Liz's friend: It looked calm and peaceful. Liz's friend: Were you tired after the long trip? Liz: No, I felt happy. Liz's friend: When did you arrive in HaNoi? Liz: I arrived in HaNoi at about 7p.m . So sánh đối chiếu, đánh giá nội dung bài với thực tế đời sống. (Comparison) ( Tiếng Anh 8 - Unit 10 " Listen and read" page 89) Học sinh học xong bài hội thoại về các cách bảo vệ môi trường, giáo viên yêucầu các em so sánh, đối chiếu với thực tế ở trường học của mình. ex: We should reuse plastic bags. We should use cloth bags. . Bày tỏ quan điểm, thái độ của mình về nội dung hoặc nhân vật trong bài hội thoại(expressing feelings and opinions) ( Tiếng Anh 7- unit 3- B1- page 33) Sau khi học xong bài hội thoại học sinh có thể đưa ra quan điểm của mình về giađình bạn Hoa. Example: Hoa is from Hue. Her father is a farmer. He works on the farm in thecountryside. He grows vegetables and raises cattle. Her mother is always busy. Sheworks hard from morning till night. She does the housework, and helps on the farm. Both of them love working on their farmThực hiện: Huỳnh Thị Đăng Trang 18 Năm học 2013 - 2014 Một số phương pháp dạy hội thoại trong phân môn tiếng Anh cấp Trung học cơ sở Tưởng tượng bản thân HS là chính nhân vật, hoặc đang ở nơi có sự việc đó xảyra và nêu cảm tưởng hoặc nhận xét ( Imagination) (Tiếng Anh 8 - unit 4-"listen and read" page 38) Học sinh tưởng tượng mình đóng vai nhân vật Nga nói chuyện với bà về 100năm trước đây và đưa ra cảm tưởng của mình. 100 years ago, people used to live on a farm. There wasn't any electricity . Mygrandma had to do everything without the help of modern equipment 4. Khảo nghiệm tính khả thi của các biện pháp đề xuất Tiết dạy thực nghiệm ( Tiếng Anh7- unit6- lesson 4-B1 ) UNIT 6: AFTER SCHOOL Lesson B1 A . Objectives By the end of the lesson, student will be able to make suggestions; using let's what about why don't. B. Teaching aids Textbooks, cards. C .Proceduce Organization Class Date absent students 7a 7b Rivision/ warm up *Brainstorming T gets Ss to think about their after shool activities . T gets them to go to the board and write down the activities they think play soccer listen to music Thực hiện: Huỳnh Thị Đăng Trang 19 Năm học 2013 - 2014 Một số phương pháp dạy hội thoại trong phân môn tiếng Anh cấp Trung học cơ sở read Possible answers: .tidy room .read comics .watch TV .go to the circus . go to the movies theatre . go to the zoo . go shopping . Play video games . Go to the cafeteria D. New lesson I. Presentation 1. Pre teach vocabulary - assignment (n): bài tập được giao về nhà làm. ( translation) - relax (v): : thư giãn, nghỉ ngơi. ( synonmy: take a rest) - come on (v): nhanh lên. (Synonym: hurry up!) - fun (n) : niềm vui. (translation) * Checking vocabulary: Rub out and Remembar - Get students to copy the new words into their books and then ask them toclose the books.Thực hiện: Huỳnh Thị Đăng Trang 20 Năm học 2013 - 2014after school activities Một số phương pháp dạy hội thoại trong phân môn tiếng Anh cấp Trung học cơ sở - Get students to repeat chorally before and after you rub out each word. - When all the English words are rubbed out, ask students to repeat againwhen teacher points to the Vietnamese translation. - If there's time, get students to go to the board and write the English wordsagain. 2. Presentation dialogue - Ask students to read the dialogue on page 64 and then answer the questions. - Get students to work in pairs. - Call on some students to answer before the class. - Give feedback and correction. * Questions and answers a, What does Nam want to do? He wants to go to the movies. b, Why doesn't Lan want to go to the movies? Because there aren't any good movies on at the moment. c, What does Lan want to go to? She wants to go to her house to listen to some music. d, Why doesn't Hoa want to go to Lan's house? Because she has too many assignments. e, What day is it? It is Saturday. * Model sentences - Ask students to read the dialogue again and take out the suggestions. Answers . What about going to the movies? . Let's go to my house. . Why don't you relax.Thực hiện: Huỳnh Thị Đăng Trang 21 Năm học 2013 - 2014 Một số phương pháp dạy hội thoại trong phân môn tiếng Anh cấp Trung học cơ sở * Form: . Let's + infinitive . What about + V - ing . Why don't you / we + infinitive II . Practice Suggestions Response Let's go to my house Yes. Let's What about going to the zoo That's a good idea Why don't you relax? Sorry. I can't *Word cue drill 1. Let's/ listen music 4. What/ cafertiria 2. What/ watch TV 5. Why / play soccer 3. Why / read comics 6. Let's/ computer games T runs through word cues T gives a model sentence T_Ss Ss practice: half- half open pairs closed pairs Use each card to drill the structure 1. Let's listen to some music Yes. Let's 2. What about watching TV? I'm afraid I can't 3. Why don't we read comics? That's a good idea 4. What about going to the cafeteria? Sorry. I can'tThực hiện: Huỳnh Thị Đăng Trang 22 Năm học 2013 - 2014 Một số phương pháp dạy hội thoại trong phân môn tiếng Anh cấp Trung học cơ sở 5. Why don't we play soccer? OK. Great idea 6. Let's play computer game No. Let's not III . Production Mapped dialogue You your friend What- do- afeternoon? movies No good movies Mai's house too far. Not have a bike bus OK T presents the dialogue using sympols, cues, visuals Have students make each sentence then form the dialouge T models T- students Ss practice: half- half open pairs closed pairs Example dialogue You: What should we do in the afternoon ? Your friend: What about going to the movies? You:There aren't any good movies at the moment. Your friend: Let's go to Mai's house and listen to some music. You: Her house is very far from here. And we don't have a bike. Your friend: Why don't we take a bus. You: OK. That's agood idea. Summary:Thực hiện: Huỳnh Thị Đăng Trang 23 Năm học 2013 - 2014 Một số phương pháp dạy hội thoại trong phân môn tiếng Anh cấp Trung học cơ sở T asks Ss make other dialogues. Homework Ss do exercises (work book)Kết luận Qua các tiết dạy thực nghiệm, dự giờ đồng nghiệp tôi nhận thấy việc ứngdụng các phương pháp dạy học đa dạng, phong phú và tiên tiến là cần thiết.Với việc thực nghiệm phương pháp trên các em học sinh đã có những nhậnđịnh khác nhau với bộ môn mới mẻ này. Từ việc cho rằng học tiếng Anh khó,đặc biệt khó trong việc tiếp thu kiến thức mới thì các em đã bị thu hút bởinhững trò chơi hoạt động thú vị. Do đó hứng thú đam mê với bộ môn hơn vàlẽ tất nhiên là sẽ học tốt hơn. Số lượng học sinh khá, giỏi tăng lên, số lượng họcsinh yếu kém giảm. Kết quả cụ thể là: Kết quả khảo sát ban đầu: Lớp Sĩ số Trên trung bình Dưới trung bìnhG % K % TB % Yếu % Kém %7A 32 2 6,25 10 31,25 12 37,5 8 25 0 07B 32 3 9,4 12 37,5 12 37,5 5 15,6 0 0 Kết quả sau khi thực nghiệm:Lớp Sĩ số Trên trung bình Dưới trung bìnhG % K % TB % Yếu % Kém %7A 32 4 12,5 12 37,5 12 37,5 4 12,5 0 07B 32 5 15,6 14 43,8 10 31,2 3 9,4 0 0 Thực hiện: Huỳnh Thị Đăng Trang 24 Năm học 2013 - 2014 Một số phương pháp dạy hội thoại trong phân môn tiếng Anh cấp Trung học cơ sở PHẦN THỨ BAKẾT LUẬN I. Tính hiệu quả của đề tài: * Mục đích của việc dạy hội thoại là giúp cho học sinh phát triển kỹ năng nghenói (đặc biệt là kỹ năng nói), phù hợp với trình độ và lứa tuổi của học sinh, giúphọc sinh có điều kiện và trao đổi thông tin, nâng cao trình độ tiếng Anh, có hiểubiết thêm về xã hội. * Bài hội thoại được chia làm 3 bước: giới thiệu, luyện tập và sản sinh lời nói.Giáo viên cần vận dụng các hoạt động cụ thể, thích hợp vào đúng các gia đoạn vàtừng nội dung bài nhất định. * Các hoạt động chính của bài hội thoại là cặp đôi, theo nhóm và đóng vai. * Mục đích của bài hội thoại là rèn luyện kỹ năng nghe nói cho học sinh. Giáoviên không nên quá chú trọng tới việc dạy từ mới. Chỉ nên giới thiệu cho học sinhnhững từ mới thật cần thiết. Nên tạo điều kiện cho học sinh tự suy đoán nghĩa củatừ mới theo ngữ cảnh. * Có rất nhiều thủ thuật để giới thiệu một bài hội thoại. Nhiệm vụ của người giáoviên là tuỳ thuộc vào trình độ cụ thể của học sinh, biết vận dụng một cách linh hoạtcác thủ thuật khác nhau vào việc dạy hội thoại để đạt được mục đích cuối cùng làgiúp học sinh vận dụng được những mẫu câu đã học vào thực tiễn giao tiếp. Trên cơ sở xác định cơ sở lí luận và phân tích những thuận lợi, khó khăn của giáoviên và học sinh trong quá trình dạy hội thoại ở phân môn tiếng Anh. Chúng tôi đãđề ra được một số biện pháp nhằm nâng cao chất lượng dạy và học. Đồng thời quaThực hiện: Huỳnh Thị Đăng Trang 25 Năm học 2013 - 2014


Page 2