Mới đây, một đôi bạn trẻ đang yêu dại dột cùng rủ nhau uống thuốc trừ sâu tự tử. Khi phát hiện, việc xử lý không kịp thời dẫn đến kết quả một người chết và người còn lại cũng chịu ảnh hưởng nặng nề cả thể xác lẫn tinh thần. Show
Triệu chứng nhiễm độc hóa chất thuốc trừ sâu thường được biểu hiện dấu hiệu cấp tính qua đường da và đường tiêu hóa. Thực tế ghi nhận dấu hiệu và triệu chứng khác nhau, tùy thuộc vào loại hóa chất gây ngộ độc và đôi khi có thể nhầm lẫn đối với một số bệnh khác trên lâm sàng. Dấu hiệu ngộ độc thuốc trừ sâu Khi bị ngộ độc thuốc trừ sâu, cơ thể có những dấu hiệu đặc trưng như tình trạng sức khỏe chung rất yếu và rất khó chịu. Da bị kích thích, có cảm giác bỏng, rát, toát mồ hôi nhiều, da xạm tái. Mắt bị ngứa, cũng có cảm giác bỏng, rát, chảy nước mắt, nhìn mờ, đồng tử mắt bị co lại hay giãn ra. Hệ thống tiêu hóa bị ảnh hưởng với cảm giác bỏng rát ở miệng và họng, tiết nước bọt nhiều, nôn, mửa, đau bụng và tiêu chảy. Hệ thần kinh bị tác động với triệu chứng nhức đầu, chóng mặt, rối loạn tâm thần, co giật, choáng váng, nói líu lưỡi, không có ý thức. Hệ hô hấp cũng biểu hiện triệu chứng ho, tức ngực, khó thở và thở khò khè...
 Khi đối diện với nạn nhân nghi ngờ bị ngộ độc thuốc trừ sâu, cần khai thác thêm các thông tin có liên quan từ người nhà cung cấp như nạn nhân có làm việc và tiếp xúc với thuốc trừ sâu không? Các dấu hiệu bị nhiễm độc xảy ra như thế nào? Có biết chính xác loại hóa chất thuốc trừ sâu nào nạn nhân dùng phun trong nông nghiệp, uống nhầm hay sử dụng để tự tử? Lượng thuốc trừ sâu uống vào người nhiều hay ít? Nạn nhân uống thuốc trừ sâu từ thời gian nào? Ngoài ra, cần xem xét kỹ các thông tin ghi nhận được trên bao bì, dụng cụ dùng để phun và nhãn, mác hóa chất thuốc trừ sâu. Xử trí sơ cấp cứu ngộ độc Trong trường hợp nạn nhân ngộ độc nặng thuốc trừ sâu có thể bị ngừng thở, vì vậy phải khẩn trương tiến hành phương pháp hô hấp nhân tạo. Phải xem xét thật kỹ trước khi thực hiện, nếu thấy nạn nhân không uống thuốc trừ sâu nhưng bị nhiễm độc qua đường khác thì có thể hô hấp nhân tạo bằng thổi miệng. Đặt nạn nhân nằm ngửa với tư thế ngửa cổ và một tay giữ sau gáy. Một tay khác đặt lên trán và dùng ngón tay cái, ngón tay trỏ giữ mũi không cho không khí thoát ra. Đặt miệng áp sát và thổi mạnh vào miệng của nạn nhân. Phải thổi hơi đủ mạnh vào miệng nạn nhân để làm phồng được phổi, khi thổi hơi phải nhìn vào ngực nạn nhân để xem phổi có phồng lên hay không. Nếu phục hồi được hô hấp thì thấy ngực thở phồng lên, khi đó không cần thổi nữa mà để nạn nhân tự thở ra. Thổi hơi mạnh tiếp tục thêm một lần nữa, cứ như vậy thực hiện từ 10 - 12 lần trong một phút, mỗi lần thổi trong vòng 5 giây. Việc hô hấp nhân tạo cần phải thực hiện kiên trì cho đến khi cứu sống được nạn nhân. Nếu phát hiện nạn nhân có uống thuốc trừ sâu thì phương pháp hô hấp nhân tạo bằng thổi hơi qua miệng không được sử dụng vì sẽ gây nguy hiểm cho người sơ cấp cứu, trường hợp này phải hô hấp nhân tạo bằng máy thở hỗ trợ.
Nếu gặp trường hợp hóa chất thuốc trừ sâu bám dính vào vào da và mắt, cần phải rửa ngay mắt bằng một lượng nước sạch nhiều trong thời gian 5 phút. Cởi ngay quần áo thấm ướt hóa chất đang mặc trên người và chuyển ngay nạn nhân ra khỏi nơi bị nhiễm độc. Cần tắm cho nạn nhân bằng cách dội nước sạch và xà phòng trong vòng 10 phút. Nếu không có sẵn nguồn nước tại chỗ, cần lau da bằng quần áo và giấy lau để làm sạch hóa chất thuốc trừ sâu bám dính.
Cần chú ý không nên kích thích làm cho nạn nhân nôn mửa trừ khi biết đích xác nạn nhân có uống loại hóa chất thuốc trừ sâu dạng độc tính cao và chưa cho uống thuốc chống độc vội khi chưa chẩn đoán xác định được. Không nên cho nạn nhân nôn mửa khi uống phải dạng hóa chất dầu phụ hoặc các sản phẩm pha như dầu diezel, dầu hỏa vì có thể gây ra hiện tượng xông hơi của hóa chất qua chất nôn mửa và điều này có thể làm tăng độ nguy hiểm nhiễm độc nhiều hơn nhiễm độc chỉ đơn thuần qua đường tiêu hóa. Cần xem kỹ nhãn, mác của sản phẩm để đánh giá hóa chất có độ độc tính cao. Chú ý chỉ nên kích thích cho nôn mửa nếu nạn nhân còn tỉnh táo. Cần để nạn nhân ở tư thế đứng hay ngồi và móc họng cho nạn nhân nôn mửa. Sau đó, bất kỳ nạn nhân có nôn mửa hay không nôn mửa đều cho uống than hoạt với nửa cốc nước sạch và lặp lại cho đến khi có thể cho uống thuốc chống độc được. Nạn nhân sau khi được sơ cấp cứu cần chuyển ngay đến bệnh viện nơi gần nhất. Mức độ điều trị nạn nhân bị nhiễm độc thuốc trừ sâu phải tuân theo hướng dẫn quy định của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), đồng thời danh sách các độc chất cần được thông báo cụ thể đến các cơ sở y tế Xử trí điều trị và phòng ngừa ngộ độc Khi chuyển đến bệnh viện hay cơ sở y tế, cần giữ cho nạn nhân ở tư thế nằm nghỉ vì mỗi khi bị nhiễm độc hóa chất thuốc trừ sâu loại phosphore hữu cơ hay carbamate thì thường xảy ra tình trạng xấu khi di chuyển. Phải đặt nạn nhân nằm với tư thế đầu dốc. Nếu nạn nhân hôn mê thì đẩy mặt ngửa ra với động tác đẩy cằm ra, kéo trán vào nhằm tạo nên sự thoáng khí ở đường thở. Cần đắp chăn ấm nếu nạn nhân cảm thấy lạnh và làm mát bằng cách chườm nước lạnh nếu mồ hôi ra nhiều. Chú ý khi nạn nhân nôn mửa nên thận trọng vì họ có thể hít chất nôn mửa vào đường hô hấp. Khi nạn nhân có hiện tượng co giật nên dùng vật cản đệm vào răng để phòng chấn thương miệng, lưỡi. Không cho phép nạn nhân hút thuốc và uống rượu trong thời gian điều trị. Không cho nạn nhân uống sữa, chỉ cho uống nước sạch, nước đun sôi để nguội.
Để phòng ngừa nhiễm độc thuốc trừ sâu trong quá trình lao động, công tác có tiếp xúc với hóa chất độc hại thì người đi phun hoặc tẩm hóa chất phải đội mũ, mang khẩu trang, đi ủng, mang găng tay và mặc quần áo bảo hộ lao động. Thời gian lao động được rút ngắn từ 1 - 2 giờ để tắm, giặt quần áo và rửa, bảo quản dụng cụ. Không ăn uống, hút thuốc lá khi đang làm việc có tiếp xúc với thuốc trừ sâu. Khi phun hay tẩm hóa chất, gia đình phải dọn dẹp, che chắn các dụng cụ nấu nướng, đựng thức ăn. Khi phun hóa chất ở trong nhà, tất cà mọi người phải ra ngoài, sau từ 10 - 15 phút mới được vào nhà. Một số loại hóa chất thuốc trừ sâu hiện nay sử dụng để phun vào tường vách nếu sau khi phun người để lưng trần dựa vào thì sẽ bị nóng rát nên cẩn thận không được tiếp xúc với về mặt phun. Khi bị bám dính hóa chất vào tay, chân. mặt... cẩn rửa ngay bằng xà phòng và nước sạch. TTƯT.BS. NGUYỄN VÕ HINH Tác giả: Bác sĩ Đinh Thị Mai Hồng Cập nhật: 11/05/2020 Tìm hiểu chungNgộ độc thuốc trừ sâu Organophosphate là gì?Organophosphate là một loại thuốc trừ sâu phổ biến. Tuy nhiên, liều lượng lớn của organophosphate có thể gây hại cho con người và các loài động vật khác. Ngộ độc thuốc trừ sâu Organophosphate có thể xảy ra khi bạn tiếp xúc với thuốc quá lâu hoặc với liều lượng cao. Organophosphate thường là chất lỏng từ không màu đến màu nâu ở nhiệt độ phòng. Một số có thể không mùi, trong khi những loại khác có mùi giống như trái cây. Mức độ phổ biến của ngộ độc thuốc trừ sâu OrganophosphateCác nhà nghiên cứu cho biết có tới 25 triệu người làm nông trên toàn thế giới bị nhiễm độc organophosphate ít nhất một lần mỗi năm. Tần suất bị ngộ độc cao hơn ở những khu vực mà khả năng tiếp cận với các thiết bị bảo hộ an toàn với thuốc trừ sâu bị giới hạn như quần áo bảo hộ và thiết bị thở. Hãy thảo luận với bác sĩ để biết thêm thông tin. Triệu chứngNhững dấu hiệu và triệu chứng ngộ độc thuốc trừ sâu Organophosphate là gì?Các triệu chứng nhiễm độc organophosphate có thể từ nhẹ đến nặng. Trong trường hợp nặng, nạn nhân có thể chết vì nhiễm độc. Thời gian và mức độ phơi nhiễm sẽ quyết định tính chất các triệu chứng. Các triệu chứng có thể bắt đầu trong vòng ít nhất là vài phút hoặc sau vài giờ. Các triệu chứng của phơi nhiễm organophosphate nhẹ bao gồm:
Các triệu chứng ngộ độc thuốc trừ sâu Organophosphate trung bình bao gồm:
Triệu chứng ngộ độc cấp với organophosphate bao gồm:
Bạn có thể gặp các triệu chứng khác không được đề cập. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào về các dấu hiệu bệnh, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ.
Nếu bạn có bất kỳ dấu hiệu hoặc triệu chứng nêu trên hoặc có bất kỳ câu hỏi nào, xin vui lòng tham khảo ý kiến bác sĩ. Cơ địa mỗi người là khác nhau, vì vậy hãy hỏi ý kiến bác sĩ để lựa chọn được phương án thích hợp nhất. Nguyên nhânNguyên nhân nào gây ngộ độc thuốc trừ sâu Organophosphate?Những người có nguy cơ nhiễm độc Organophosphate do sống hoặc làm việc tại hoặc gần các trang trại. Bạn cũng có thể bị ngộ độc thuốc trừ sâu Organophosphate khi tiêu thụ thực phẩm hoặc nước bị ô nhiễm. Các đường phơi nhiễm không chủ ý phổ biến nhất là thông qua hơi thở và tiếp xúc với da. Những người cố tình tiếp xúc với Organophosphate có xu hướng hít vào và uống thuốc trừ sâu. Liều cao với nồng độ đậm đặc thường gây tử vong. Nguy cơ mắc phảiNhững yếu tố nào làm tăng nguy cơ mắc ngộ độc thuốc trừ sâu Organophosphate?Có nhiều yếu tố nguy cơ gây ngộ độc thuốc trừ sâu Organophosphate như:
Chẩn đoán và điều trịNhững thông tin được cung cấp không thể thay thế cho lời khuyên của các chuyên viên y tế. Hãy luôn tham khảo ý kiến bác sĩ. Những kỹ thuật y tế nào dùng để chẩn đoán ngộ độc thuốc trừ sâu Organophosphate?Tương tự bất kỳ tình trạng ngộ độc nào thông qua tiếp xúc với hóa chất, bác sĩ sẽ làm việc với nạn nhân để tìm ra loại hóa chất nào gây ra các triệu chứng. Bác sĩ cũng có thể yêu cầu làm xét nghiệm máu và có thể lấy mẫu nước tiểu nếu người bị ngộ độc thuốc trừ sâu Organophosphate có thể hợp tác. Những xét nghiệm này sẽ giúp xác định độ phơi nhiễm nghiêm trọng và chọn cách điều trị đúng đắn. Những phương pháp nào dùng để điều trị ngộ độc thuốc trừ sâu Organophosphate?Như với nhiều trường hợp nhiễm độc và phơi nhiễm hóa chất, bước đầu tiên là đưa nạn nhân về trạng thái ổn định. Nhân viên cấp cứu thường:
Trong những trường hợp ít nghiêm trọng hơn, bác sĩ thường ưu tiên cấp cứu hơi thở của nạn nhân. Bác sĩ có thể cố gắng khử trùng cơ thể, nhưng trọng tâm của điều trị là giúp nạn nhân thở lại bình thường. Atropine là một loại thuốc thường được sử dụng để trợ giúp hô hấp cho nạn nhân sau khi tiếp xúc với hóa chất. Bác sĩ cũng có thể dùng thuốc như pralidoxime, để giúp đỡ các vấn đề về thần kinh cơ. Trong những trường hợp nghiêm trọng nhất có khả năng co giật, bác sĩ có thể kê đơn các thuốc benzodiazepin. Những người thường xuyên làm việc với thuốc trừ sâu organophosphate nên thảo luận với bác sĩ các tùy chọn cho việc tiêm khẩn cấp atropine. Chế độ sinh hoạt phù hợpNhững thói quen sinh hoạt nào giúp bạn quản lý ngộ độc thuốc trừ sâu Organophosphate?Lối sống và các biện pháp khắc phục tại nhà sau giảm nguy cơ ngộ độc thuốc trừ sâu Organophosphate:
Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn phương pháp hỗ trợ điều trị tốt nhất. Hello Health Group không đưa ra các lời khuyên, chẩn đoán hay các phương pháp điều trị y khoa. Các bài viết của Hello Bacsi chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa. |
